ئەسما محمد

 

قامیشلۆ- خۆبەڕێوەبەری لە ڕێگەی دامەزراوە تایبەتمەندەکانییەوە کاردەکات بۆ بەرزکردنەوەی پاڵپشتی کشتوکاڵی لە ناوچەی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لە ڕێگەی پڕۆژەی یەکگرتوو بۆ تۆو، سووتەمەنی، وزە، ئاو، جگە لە پەرەپێدانی ئاژەڵداری و نانەواخانە گشتیەکان بۆ دەستەبەرکردنی بەرهەمهێنانی بەردەوام و ئاسایشی خۆراک.

 

لە ساڵانی ڕابردوودا ناوچەی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا شایەتی گۆڕانکاری بەرفراوانی کارگێڕی و ئابووری بووە، دیارترینیان بڕیاری ئەنجومەنی جێبەجێکاری خۆبەڕێوەبەری بوو بۆ یەکخستنی دەستەی کشتوکاڵ و دەستەی ئابووری لە مانگی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، ئەم بڕیارە لە چوارچێوەی پەرەپێدانی هەیکەلی کارگێڕی و یەکخستنی هەوڵەکانی نێوان هەردوو دامەزراوەکەدا هات، کە لە سروشتی کار و پسپۆڕییدا پەیوەندییەکی نزیکیان هەیە.

 

ئەم یەکگرتنە هەنگاوێکی بەرچاوە بەرەو بەرزکردنەوەی کرداری دامەزراوەیی و باشترکردنی کارایی پلاندانان و جێبەجێکردن لەناو هەرێمدا، ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ پەیوەندییەکی نزیک لە نێوان چالاکییە کشتوکاڵییەکان و ڕێڕەوی ئابووریی گشتی، کە زۆر پشت بە بەرهەمهێنانی ڕووەک و ئاژەڵ و خزمەتگوزارییە پەیوەندیدارەکان دەبەستێت، یەکگرتنەوەکە تەنها گۆڕانکارییەکی جوانکاری نەبوو، بەڵکو دەرئەنجامی لێکۆڵینەوەیەکی بەرفراوان بوو کە لەلایەن لیژنە تایبەتمەندەکانەوە ئەنجامدرابوون کە ئەو ئاڵەنگاریانەی ڕووبەڕووی هەردوو کەرتەکە دەبنەوە دەستنیشانکرد، وەک تێچووی بەرزی بەرهەمهێنان، بەرپرسیارێتیی پارچەپارچەبوون، دووبارەکردنەوەی ئەرکە کارگێڕییەکان، نایەکسانی لە سەرچاوەکان لە سەرانسەری کانتۆنە جیاوازەکاندا.

 

هەموو ئەمانە بووە هۆی ئەوەی لایەنە پەیوەندیدارەکان نموونەیەکی دامەزراوەیی نوێ بگرنەبەر کە لەسەر بنەمای چەسپاندنی شارەزایی کشتوکاڵی و ئابووری لە ژێر یەک چەتردا دامەزراوە، ئەمەش توانایەکی زیاتری بۆ داڕشتنی سیاسەتی گشتگیر و یەکگرتوو مسۆگەر دەکات کە بەرهەمی کشتوکاڵی، پلاندانانی ئابووری، چاودێریکردنی بازاڕ و بەڕێوەبردنی سەرچاوە دەگرێتەوە.

 

سابرین عەبدوڵا، هاوسەرۆکی دەستەی کشتوکاڵ، دووپاتی کردەوە، کە یەکگرتنی دەستەی ئابووری و کشتوکاڵ کە لە ساڵی ٢٠٢٤ بە پێی بڕیارێکی ئەنجومەنی جێبەجێکردن ڕوویدا، وەرچەرخانێکی سەرەکی بوو لە ڕەوتی خۆبەڕێوەبەریدا، ئەوە تەنها دەستکارییەکی کارگێڕی سادە نەبوو، بەڵکو هەنگاوێکی ستراتیژی باش بوو کە ئامانجی دووبارە بونیادنانەوەی سیستەمی کارگێڕی بوو لەسەر بنەما نوێیەکان کە کاریگەرتر و توانای بەدەستهێنانی یەکگرتنیان لە نێوان ئەو کامپ و دامەزراوانەدا هەبوو کە لە سەرانسەری کانتۆنەکاندا کاردەکەن.

 

ڕوونیکردەوە، کە ئەم یەکگرتنە لوتکەی گفتوگۆ قووڵەکان بووە کە بۆ چەند مانگێک بەردەوام بووە، پسپۆڕانی ئابووری و ئەندازیارانی کشتوکاڵی و پسپۆڕانی پلاندانان بەشداربوون، هەموو ئەم گفتوگۆیانە بە پێویستی یەکخستنی هەوڵەکان لە نێوان هەردوو کامپەکاندا کۆتایی هات، کە ئەرکەکانیان پەیوەندییەکی نزیکیان هەبوو، بە مەبەستی دروستکردنی چوارچێوەیەکی کارگێڕی یەکگرتوو کە توانای چارەسەرکردنی ئەو ئاستەنگە ئابووری و کشتوکاڵیانەی هەبێت کە هەرێم لە ساڵانی ڕابردوودا ڕووبەڕووی بووەتەوە،بئەم ئاڵەنگاریانە بریتین لە کەمبوونەوەی سەرچاوەکان، بەرزبوونەوەی تێچووی بەرهەمهێنان، بارودۆخی کەشوهەوای ناڕێک و ئەو سەرچاوە سنووردارانەی کە لەبەردەستی جوتیاراندان.

 

"بەهێزکردنی تواناکانی پلاندانان و بەدواداچوونی دەستەی یەکگرتوو"

سابرین عەبدوڵا ئاماژەی بەوەدا، کە یەکگرتنەوە زەمینەی بۆ پێشکەوتنی بەرچاو لە پەرەپێدانی پلانی ساڵانە و جێبەجێکردنی پڕۆژە کشتوکاڵی و ئابوورییەکان خۆشکردووە، ئێستا دەستەی یەکگرتوو خاوەنی بنکەیەکی زانیاری فراوانترە و تێگەیشتنێکی گشتگیرترە لە ڕاستی کشتوکاڵی و ئابوورییەکان و توانای وردترە بۆ دەستنیشانکردنی پێداویستییەکان و یەکەمایەتیدانیان، هەروەها یەکگرتنەوەکە بەشداری کردووە لە کەمکردنەوەی ئەو کاتەی کە بۆ ڕێکارە کارگێڕییەکان بەسەر دەچێت، کەمترین دووبارەبوونەوەی دەستە و باشترکردنی خێرایی وەڵامدانەوەی پێداویستییەکانی دانیشتووان و جووتیاران لە هەموو پانتئنەکاندا.

 

کانتۆنی جزیرە، جەختی لەوە کردەوە، دیارترین ناوەندی کشتوکاڵییە لە ناوچەکەدا و لە گەورەترین سوودمەندانی ئەم هەنگاوەیە، بۆ یەکەمجارە پلانی کشتوکاڵی و ئابووری یەکگرتوو پەسەندکراوە، کە بەرهەمهێنانی بەروبووم بە گەشەی بازاڕ و پێداویستییەکانی هەڵگرتن و بازاڕکردنەوە دەبەستێتەوە، ئەمەش لە بەرامبەردا بووەتە هۆی ئەوەی کۆردیناسیۆن زیاتر لەنێوان بەشەکاندا هەبێت، کارامەیی زیاتر لە چاودێریکردنی پڕۆژەکان و بەهێزترکردنی کەناڵەکانی پەیوەندی لە نێوان هەموو ناوەندە کشتوکاڵییەکان و خزمەتگوزارییەکان هەبێت.

 

"پەرەپێدانی ژینگەی کار و بەهێزکردنی بنەمای هاوسەرۆکایەتی"

سەبارەت بە ڕۆڵی سیستەمی هاوسەرۆکایەتی لە پرۆسەکەدا، ئاماژەی بەوەدا، کە بە سەرکەوتووی پەروەردەکردنی ڕۆحی هاوکاری نێوان ژن و پیاو لەناو دەستەکەدا سەلماندووە، ئێستا بڕیاردان لەسەر بنەمای گفتوگۆ و هاوبەشی و هەڵسەنگاندنی هاوبەشە، ئەمەش کاریگەری ئەرێنی لەسەر ژینگەی کار هەبووە، بوونی کارمەندانی ژن و پیاوی شارەزا لەناو کامپەکانی یەکگرتوودا کارئاسانی کردووە بۆ ئاڵوگۆڕی شارەزایی و زیادبوونی لێکتێگەیشتن، بەشداریکردنی گەورەی ستافی گەنج لە پۆستەکانی بڕیاردان ئەم ڕێبازە کارگێڕییە نوێیە نەک تەنها بوونی ژنانی لە پۆستە بەرپرسیارەکاندا بەهێزتر کردووە بەڵکو کۆردیناسیۆنی نێوان بەشە کارگێڕی و تەکنیکییەکانی باشتر کردووە، ئەمەش ڕێگەی بە تەرخانکردنی سەرچاوەی وردتر داوە و بنەماکانی دادپەروەری و هاوسەنگی لەناو دەستەکەدا بەهێزتر کردووە.

 

بەرزکردنەوەی کۆردیناسیۆن

سابرین عەبدوڵا باسی لە ئەزموونی پێشووی خۆی کرد لە سەرپەرشتیکردنی بەشە کشتوکاڵییەکان پێش یەکگرتنەوە، وتی: ئەم ئەزموونە بەشداربووە لە بەهێزکردنی کرداری دەستەی یەکگرتوو، هەروەها کشتوکاڵ کەرتێکی فراوان و فرەلایەنەیە کە بەرهەمهێنانی ڕووەک، ئاژەڵداری، سەرچاوەکانی ئاو و پڕۆژەی خزمەتگوزاری لەخۆدەگرێت، کە یەکێک لە ئامانجە دیارەکانی دوای یەکگرتنەکە بریتی بوو لە ڕێکخستنی میکانیزمی کارکردن لەناو دەسەڵاتدا، چالاککردنی کەناڵەکانی پەیوەندی نێوان فەرمانگەکان، و یەکخستنەوە و خولی پەروەردەی کارمەندانی نوێ، بەمەش سیستەمێکی کارگێڕی یەکگرتوو دروستکرا کە وەک تیمێکی یەکگرتوو کاردەکات، هەروەها پەرەپێدانی بەشەکانی ئاودێری و چاودێری کشتوکاڵی و چاودێریکردنی نرخ و کۆردیناسیۆنی پڕۆژە وەرزیەکان هەموویان سوودمەند بوون لەم یەکگرتنە، بەو پێیەی ئێستا هەموو داتا و زانیاریەکان لەڕێگەی یەک دەستەوە بەڕێوەدەبرێن، کەمکردنەوەی سەریەککەوتن لە ئەرکەکاندا و باشترکردنی کوالیتی و خێرایی جێبەجێکردن.

 

"هەنگاوی کردەیی بۆ پاڵپشتی جوتیاران و کەمکردنەوەی بارگرانی بەرهەمهێنان"

سەبارەت بە پاڵپشتی ڕاستەوخۆ بۆ جوتیاران، سابرین عەبدوڵا ڕوونیکردەوە، کە دەستەی کشتوکاڵ بە پێوەندی زانستی ورد، تۆوی پاکژ و کیسکراوی ئامادە بۆ چاندن بەپێی پێوەرە زانستییە وردەکان، بە نرخێکی وردی لەبەرچاو گیراو بە بڕی ٣٥٠ دۆلاری نەختین و ٤٠٠ دۆلار بە قەرز بۆ هەر تۆنێک، بە ئامانجی ئەوەی جوتیاران بتوانن دەست بە وەرزی کشتوکاڵی خۆیان بکەن، بە بێ ئەوەی کە زیادەڕۆیی لە تێچوونەکاندا بکەن، ئەم پشتگیرییە دوای لێکۆڵینەوە ئابوورییەکان هاتووە کە ئامانجیان دیاریکردنی تێچووی گونجاوە کە بارودۆخی جوتیاران لە لایەک لەبەرچاو دەگرێت، لە لایەکی دیکەوە دڵنیای دەدات لە بەردەوامبوونی بەردەستبوونی تۆو لە بازاڕەکاندا، لە ئێستادا کار لەسەر فراوانکردنی بەرنامەکانی پاڵپشتی دەکەین بۆ دابینکردنی پێو و قڕکەر و ئامێری کشتوکاڵی باشتر لەخۆبگرێت لەڕێگەی ناوەندە خزمەتگوزارییە تایبەتمەندەکانەوە، جگە لە پەرەپێدانی پلان بۆ خولی پەروەردەی جوتیاران لەسەر بەکارهێنانی تەکنیکەکانی ئاودێری و بەرهەمهێنانی هاوچەرخ، بە لەبەرچاوگرتنی گرنگی پەرەپێدانی شێوازی کشتوکاڵی و کەمکردنەوەی بەفیڕۆدانی ئاو.

 

"دیدێکی گشتگیر بۆ بەرزکردنەوەی ئاسایشی خۆراک و بەردەوامیی ئابووری"

سابرین عەبدوڵا، هاوسەرۆکی دەستەی کشتوکاڵ، لە کۆتایی قسەکانیدا جەختی لەوە کردەوە، کە دەستەی یەکگرتوو ئێستا خاوەنی دیدێکی درێژخایەنە کە ئامانج لێی گەیشتن بە ئاسایشی خۆراکی جێگیرە لە ناوچەی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، ئەمەش بە بەرزکردنەوەی ئاستی بەرهەمی ناوخۆیی و پەرەپێدانی پیشەسازی خۆراک و کشتوکاڵی و ڕێکخستنی بازاڕەکان و بەهێزکردنی هاوبەشی نێوان کامپە جیاوازەکان بەدی دێت، ساڵانی داهاتوو شایەتحاڵی دەستپێکردنی پڕۆژەی کشتوکاڵی گەورە و بەرنامەکانی گەشەپێدانی گوندەکان و پلانەکانی نۆژەنکردنەوەی تۆڕەکانی ئاودێری دەبن، ئەمەش دەبێتە هۆی بەرزکردنەوەی پشتبەستن بەخۆبوون و کەمکردنەوەی ناجێگیری بازاڕەکانی دەرەوە، کەشوهەوا یان ئەو سەرچاوە سنووردارانەی لەبەردەستی جوتیاراندان.