ڕاپۆرت

08:25

لە٢٣ ی ئابی ٢٠٢٤ هەردوو ڕۆژنامەنووسی ئازاد گوڵستان تاراو هێرۆ بەهادین بەدەستی چەپەڵی سیخوڕی ناوخۆو هێرشی تورکیا شەهیدکران، ئەمە لەکاتێکدا بوو لەڕێگادا بوون بۆ ئەنجامدانی ئەرکی ڕۆژنامەوانیان لەشارەزووی سەر بە سنووری سلێمانی.

14:59

فەلسەفەی "ژن ژیان ئازادی" ناخی تێکۆشانی ژنان بۆ ئازادی و ئاشتی بەرجەستە دەکات و ژنۆلۆژیش وەک زانستێکی شۆڕشگێڕانە سەرهەڵدەدات کە ڕۆڵی ژن لە بونیادنانی کۆمەڵگەیەکی سۆسیالیستی دیموکراتیکدا پێناسە دەکاتەوە، کە بەرەنگاری هەژمونی پیاوانە دەبێتەوە.

08:07

ئازادی ڕۆژنامەگەری، بەڕێوەبردنی کاری ڕۆژنامەوانییە دوور لە هەر ڕێگریکردنێک لەلایەن حکومەت، دەسەڵات یان ڕێکخراوە ئایینی و مەدەنییەکان، ڕاگەیاندن بنچینەی پەیوەندی کردن و ڕادەربڕینە کە لە ڕیگەی دەستوور و یاسای تایبەتەوە پارێزگاری لێدەکرێت و پێشێل نەکرێت.

09:41

ماوەی سێ دەیە تەڤگەری ڕزگاریخوازی ژنان لە کوردستان مۆدێلێکی شۆڕشگێڕانەی بۆ ئاشتیسازی و دیموکراتیک داناوە، کە لەسەر بنەمای ئایدۆلۆژیای ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان و بنەماکانی ئازادی و یەکسانی دامەزراوە.

08:00

ژن کۆڵەکەی خێزان و کۆمەڵگە، لەلایەن دەسەڵاتدارانەوە بۆ ناوەندەکانی بڕیارو سیاسەت پەراوێز دەخرێن، لە پەرلەمانی عێراقیشدا کە ڕێژەی ٢٥٪ پێکدەهێنن و لە ساڵی ٢٠٢١ ڕێژەکە ٢٩٪بوو، بەهۆی عەقڵیەتی پیاوسالاری و حزبەکانەوە نەتواندراوە دەنگی راستەقینەی ژنان بن.

13:29

شارەوانی بەڕێوەبەرایەتییەکی حکومییە و بەرپرسە لە گەشەپێدانی شارەکان و گوندەکانی دەوروبەری، کاردەکات بۆ باشترکردنی ژینگە و شەقامەکان بە چاندنی نەمام و دابینکردنی ڕووناکی و پشتگیریکردنیان بە ئاماژە، هەروەها ئاسانکارییەکان جێبەجێ دەکات و بازاڕەکان ڕێکدەخات.

08:15

بە پێی کۆکردنەوەی ئامارەکان، لە سەرەتایی مانگی تەمووزی ئەمساڵ تاوەکو کۆتایی مانگی تەمووز لە هەرێمی کوردستان، ٩ ژن کوژراون یان بە شێوەیەکی گوماناوی گیانیان لەدەستداوەو هەوڵی کوشتنیان دراوە.

08:41

بێدەنگی ژنان لەباشوور لەبەرامبەر نادادی کۆمەڵایەتی وکوشتن وتوندووتیژییەکاندا گەشتۆتە لوتکەو ئەوەش لەقازانجی دەسەڵاتە.

09:46

جینۆسایدی شنگال، لە ١١هەمین ساڵیادیدا، چیرۆکی ئازار و لەدەستدانی بەردەوامە و ئیرادەی ژنێکە بۆ پاراستن و کۆتاییهێنان بە ستەم و چەوساندنەوەی کۆمەڵگەی ئێزدی.

08:32

کۆمەڵگەی مرۆڤایەتی بە شۆڕشی کشتوکاڵ و دۆزینەوەی چاندن بە دەستی ژن خۆی بنیادنا و دایک بناغەی ئاواکردنی گوند و تا کۆتایی کۆمەڵگە بوو، ژنی کورد بەردەوام هەوڵیداوە لە دەرەوەی پەیوەندی خوێن و پێکهاتەی بنەماڵەیی خۆی لە دونیای تێکۆشان و بەشداری سیاسەتدا ببینێت.

08:16

كڕۆكی تێگه‌ی نه‌ته‌وه‌ی دیموکراتیک وه‌ك گه‌ڕانه‌وه‌یه‌ بۆ بنه‌ما ئه‌خلاقی و ره‌سه‌نه‌كانی مرۆڤ و كۆمه‌ڵگه‌ی سرووشتی، گه‌وره‌ترین چه‌كی شكاندنی په‌لاماره‌كانی مۆدێرنێته‌ی سه‌رمایه‌داری و به‌هێزترین تێكۆشانه‌ به‌رامبه‌ر بە سیستمی دەوڵەت-نه‌ته‌وه.

08:24

دەوڵەت کە لەدژی کۆمەڵگە دامەزرا، خۆی بە شێوازی ڕێکخستنبوونی کەڵەکەیی دەسەڵات بەڕێکخستن کرد. کۆمەڵگەش لە ڕێگەی کۆمینەکانەوە ڕێکخستنە سەرەتاییەکانی خۆی کە لەسەر کاری هاوبەش، پێکەوەیی و هەرەوەزی دامەزراندبوو بەڕێوەدەبرد.

09:18

سیستمی دەوڵەت -نەتەوە، لەسەر یەک نەتەوە یەک ئاڵا و یەکیەکان دامەزراوە. بۆیە نەخشە جوگرافیەکەیشی وەک زیندانی ھەبونە جیاوازەکان داڕێژرا. کورد گەورەترین زیانی لەم نەخشەیە کرد.

10:24

کردنەوەی دەرگای ئاشتی لەلایەن ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، تەنها بە ئامانجی کۆتایی هێنان بە شەڕ نەبوو، بەڵکو بەدوای ڕێگەچارەسەرێکی بەردەوام دەگەڕا بۆ بنەبڕکردنی ئەو تەنگەژە قوڵ و ئاڵۆزانەی کە ڕەگ وڕیشەیەکی مێژووی و دێرینی هەیە.

08:43

داستانی کورد پڕە لە شۆڕش و سەرهەڵدانی مێژوویی، کە تا ئەمڕۆش لەسەر ڕێچکەی ئەو شۆڕشانە کورد خۆیان ڕێکدەخەن و ئەنجامە تراژیدیاکانی ئەو قۆناغە بە تێکۆشانی ئێستا و لەسەر ناسنامەی کوردی ئازاد دووبارە پێناسە دەکەنەوە و دەیگەیەنن بە سەرکەوتن.

08:48

دەوڵەت-نەتەوە کە هێزی خۆی لە سیستمی سەرمایەداری لەسەر بنەمای قۆرخکردنی ئابووری وەرگرتووە، بوونە هۆی پارچەکردنی جیهان، هێزی کۆمەڵایەتی و کۆمەڵگە و هەرەوەزی و پێکەوە ژیان و ژن و ژینگەیان وێرانکرد.

09:15

لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هەنگاوی یەکەمی مرۆڤبوون و هزر نرا، هەزاران ساڵ لەمەوبەر لەسەر ئەم خاکە شۆرشی ژن بەرپا بوو. ژیانی بە واتا لە کەناری رووبارەکانی دیجلە، فورات و خاپور بە پێشەنگی ژنان دەستیپێکرد.

08:47

فاتمە قادر، مامۆستای زانکۆو نووسەری پەرتووکی "جوگرافیای خزمەتگوزاری" دەڵێت: لە هەرێمی کوردستان پەرتوکی جوگرافیای خزمەتگوزاریی نەبوو، بۆیە گرنگیم پێداو ناوەرۆکەکەی زۆر باسی جۆراو جۆری لە خۆ گرتووە، باسی کاریگەرییە ژینگەییەکانی زبڵ و خاشاکم کردووە.

08:19

سەرەڕای هەبوونی پرسی ئاشتی لە لایەن ڕێبەری گەلی کوردە و ڕاگرتنی خەباتی چەکداری، لە ١ی کانوونی دووەمی ئەمساڵ هەتا ٢٠ی تەمووز دەوڵەتی تورکیا هەزارو ٦٩٠ هێرش و بۆردوومانی بۆ سەر خاکی باشووری کوردستان ئەنجامداوە.

08:18

کوشتنی ژنان بەردەوامی هەیە، نووسەر و چالاکوان و توێژە جیاوازەکانی تری کۆمەڵگە هۆکاری بەردەوام زیادبوونی کوشتنی ژنان دەگەڕێننەوە بۆهۆکاری شەرەف و سیستمی دەسەڵاتداریی کە زۆربەی کات بکوژانی ژنان ڕووبەڕووی سزای یاسایی ناکاتەوە.