یاسا

09:21

لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران سەرپەرشتیکردن بووەتە ئامرازی فشار و موزایەدە لە دۆسیەکانی تەڵاقدا، زۆرێک لە ژنان ناچارن دەستبەرداری مافە داراییەکانیان بن لە بەرامبەر بینینی منداڵەکانیان، ئەم پراکتیزانەش پەڵەی قووڵی دەروونی و کۆمەڵایەتی بەجێدەهێڵن.

07:57

ژنان پایەیەکی بنەڕەتیین لە بونیادنانی کۆمەڵگەکان لە ڕێگەی پەروەردەوە، سەرەڕای ئاستەنگە کۆمەڵایەتی و ئابوورییەکان، بۆیە پاڵپشتیکردن و بەهێزکردنیان لەم بوارەدا دەرگا بەڕووی گۆڕانکاریدا دەکاتەوە.

14:28

هاوپشتی فێمینیستەکان بۆ دەرەوەی مەغریب درێژدەبێتەوە، لە کاتێکدا ژنان هێشتا لە کار و نوێنەرایەتی سیاسیدا ڕووبەڕووی هەڵاواردن دەبنەوە، جگە لەوەی تووشی توندوتیژی دەبنەوە، کە مونا شەماخ، چالاکوان، پشتڕاستی دەکاتەوە.

09:00

چالاکوانانی تونس جەختیان لەوە کردووەتەوە، کە توندکردنەوەی بازنەی کۆمەڵگەی مەدەنی فێمینیست دەنگی ژنان "بێدەنگ" دەکات و مافەکانیان دەخاتە مەترسییەوە، ئەمەش پێویستی بە پاراستنی کاری مەدەنی هەیە بۆ دڵنیابوون لە پشتیوانی بەردەوامی ژنان و گروپە سستەکان.

09:26

سستی و سنووردارکردنی ئازادییەکان کە ژنانی تونس ئەزموونی دەکەن، وایکردووە ڕێکخراو و کەساتەییەکانی مافی مرۆڤ، چ لە ناوخۆ و چ لە دەرەوەی وڵات، داوای تۆڕ و هاودەنگی فێمینیستەکان بکەن لە ئاستێکی فراوانتردا.

14:46

لە ڕێنماییەوە تا دەگاتە چاوی بنەماڵە، لە بونیادنانی شارەوە تا کامێرای چاودێری، جەستەی ژنێک لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێراندا بە سودبوونی بەردەوامی شێوازەکانی دەسەڵات دەورە دراوە، شارەکانیش وردە وردە گۆڕاون بۆ تۆڕێکی نەبینراوی کۆنترۆڵکردن و وەدەرنان.

07:51

ڕووداوەکانی ئەم دواییەی تونس، لەوانە ڕاگرتنی چالاکییەکانی کۆمەڵەکان، گفتوگۆی لەسەر ئازادیی کۆمەڵەکان بەدوای خۆیدا هێنا، چالاکوانانی مەغریبیش دەڵێن:هەر پاشەکشەیەک لە ماف و دەستکەوتەکانی ژنان لە وڵاتێکدا پاشەکشە لە وڵاتانی دراوسێدشدا دروستدەکات.

07:06

دروشـی ئەمساڵی هەڵمەتی ١٦ ڕۆژەی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی "یەکدەگرین بۆ کۆتاییهێنان بە توندوتیژی دیجیتاڵی و هەموو جۆرەکانی توندوتیژی دژی ژنان"ە و پارێزەر ئاسۆس نامیق دەڵێت: ژنان لەکاتی توندوتیژی ئەلیکترۆنی دەتوانن پارێزگاری لەخۆیان بکەن.

12:28

نەخۆشخانە دەروونییەکان لە ئێران لە شوێنی چارەسەرییەوە گۆڕاون بۆ کەرەستەی وەدەرنانی سیاسی و کۆمەڵایەتی، گەڕاندنەوەی دادپەروەری و چاودێری پێویستی بە دووبارە بەسیاسیکردنی پرسی تەندروستی دەروونی هەیە وەک مافێکی مرۆڤ کە مسۆگەری شکۆمەندی و ئازادی دەکات.

09:12

هاوسەرگیری منداڵان کە منداڵی دەدزێت و فرەژنی کە زۆرجار دەبێتە ئاماژەیەک بۆ بریندارکردنی شکۆمەندی ژنان و تێکدانی مافەکانیان، ئەو بابەتانەن کە ئاشکرای دەکەن توندوتیژی لە یاسا و پراکتیکەکاندا ڕەگ و ڕیشەی قووڵی هەیە کە بەپەلە پێویستی بە پێداچوونەوە هەیە.

13:11

لەو کۆمەڵگەیانەی کە نایەکسانی ڕەگەزی بەردەوام دەکەن، گەڕانەوەی ژنانی نەخوێندەوار بۆ خوێندن تەنها کردەوەیەکی تاکەکەسی نییە، بەڵکو جۆرێکە لە بەرخۆدانی بێدەنگ، لە ئێراندا پەروەردە لە لێهاتووی تەکنیکییەوە دەگۆڕێت بۆ ئاماژەیەک بۆ ڕزگاری.

08:09

خاوەندارێتی زەوی یان موڵک لە کۆمەڵگەی مەغریبدا تەنها سەرچاوەی بژێوی ژیان نییە، بەڵکو دەسەڵاتی ئابووریشە، یەکسانی لە میراتدا تەنها مەرجێکی یاسایی نییە، بەڵکو هەنگاوێکی پێویستە بۆ کۆتاییهێنان بە شێوازێکی قووڵی چەسپاوەی توندوتیژی پێکهاتەیی دژی ژنان.

09:01

سەندیکاکانی کرێکاران لە میسر بۆ بەرگریکردن لە مافەکانی کرێکاران و ڕێکخستنی پەیوەندییەکانیان لەگەڵ حکومەت و خاوەنکارەکان سەریان هەڵدا، ئەوان پەرەیان سەندووە، بەڵام هێشتا لە ژێر دەستی پەیوەندییە نەریتییەکانی دەسەڵاتدا مانەوە کە ژنانی پەراوێزخستووە.

10:07

جیهان لواتی، ئەندامی سەندیکای نیشتیمانی ڕۆژنامەنووسانی تونس، بڕیاری ڕاگرتنی چالاکییەکانی کۆمەڵەکان، بەتایبەتی ماڵپەڕی نەوات، بە هێرشکردنە سەر کۆمەڵگەی مەدەنی و ئازادییەکان و جۆرێک لە برسێتی بۆ ڕۆژنامەنووسان زانی.

08:25

لە کاتێکدا، بزووتنەوەی ژنان لە مەغریب ئاواتەخوازی یاسایەکی بنەماڵەییە کە مسۆگەری شکۆمەندی ژنان و مافی منداڵان بکات، هێشتا هەندێک هاوسەرگیری لە چەند ناوچەیەکی مەغریبدا تەنها لە ڕێگەی فاتیحە "بابەتی سەرەتای قورئان"ەوە بەبێ هیچ ڕێکەوتنێکی فەرمی دەکرێت.

09:41

لە نەبوونی میکانیزمی کاریگەر بۆ مسۆگەرکردنی مافەکانی منداڵان و خۆشگوزەرانی دەروونی، پرسیارەکە هەر دەمێنێتەوە: ئایا بەڕاستی بەرژەوەندییەکانی منداڵان لە دادگاکانی مەغریبدا لەبەرچاو دەگیرێن؟ یان بنەمای "بەرژەوەندی منداڵ" بووەتە تەنها دروشمێکی یاسایی.

10:56

لە یەمەن کە ململانێکان لەگەڵ هەڵاواردندا یەکدەگرنەوە، ئیشراق مقەتەری، دادوەر وەک یەکێک لە دیارترین دەنگی ژنان دەردەکەوێت کە بەرگری لە مافەکانی ژنان دەکات.

08:49

چالاکوانانی عێراق جەختیان لە گرنگی دابینکردنی ناوەندێکی پارێزراو بۆ پاراستنی ژنان کردەوە، لەگەڵ گرنگیدان بە خولی پەروەردە بۆ خۆپاراستن و پێشکەشکردنی پاڵپشتیی دەروونی و تەندروستی پێویست بۆ زیانبەرکەوتووانی توندوتیژی.

11:16

چالاکوانان لە تونس جەخت لەوەدەکەنەوە، کە فەرمانی ٥٤ پێشێلکردنی پابەندبوونە نیشتمانی و نێودەوڵەتییەکانی تونسە بۆ مسۆگەرکردنی ئازادی ڕادەربڕین و بۆچوون و ڕۆژنامەگەری، فەرمانێکی سەرکوتکەرانەیە کە دیمەنێکی ناتەبایی لەگەڵ ئامانجەکانی شۆڕش دروست دەکات.

09:55

بۆ پاراستنی منداڵان لە دەستدرێژی سێکسی، کۆڕبەندی مافە ئابووری و کۆمەڵایەتییەکانی تونس ڕێنمایییەکی بە ناوی ڕێنمای "پاراستنی من مافی منە" دەرکردووە، کە دایک و باوک و ئەو دامەزراوانە دەکاتە ئامانج کە چاودێری منداڵانی نێوان ٦ بۆ ١٦ ساڵان دەکەن.