یاسا

09:36

 بەشیرە جەمال دین، هاوسەرۆکی یەکێتی گشتی پارێزەرانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا ڕایگەیاند، دەوڵەتی داگیرکەری تورکیا یاسا نێودەوڵەتییەکان پێشێل دەکات و تاوانی قورس بەرامبەر گەلانی ناوچەکە ئەنجام دەدات.

13:23

پەرێز عومەر، چالاکوانی مافی ژنان ڕایگەیاند، لە پەرلەمانی عێراق دەستدرێژی سەر منداڵان بە یاسایی کرا، دەشڵێت، پەسەند کردنی ئەو یاسایە کارەساتێکی گەورەی کۆمەڵایەتیی و مرۆڤایەتییە، کە کڕین و فرۆشتنی تەواو بە دۆسییەی ژن و منداڵان کرا.

08:51

پارێزەر ئایشە شەهریبان دەمیرەل باسی لە ڕەتکردنەوەی تەرمی ڕۆژنامەنووسان جیهان و بیلگین نازم داشتان کرد و وتی: مافی بەخاک سپاردن و ماتەمینی بنەماڵەکان پێشێل کراوە، ئەم بڕیارە سیاسییە و لە دەرەوەی یاسایە.

12:03

هەرچەندە دەستووری مەغریب پرەنسیپی یەکسانی ڕەگەزی و دامەزراندنی پێکهاتەیەکی یەکسان و نەهێشتنی هەموو جۆرە جیاکارییەکی لە دژی ژنان دیاری کردووە، بەڵام هێشتا ژنانی مەغریبی لە چەند بوارێکدا بەدەست هەڵاواردنی یاساییەوە دەناڵێنن.

08:05

ڕێژەی توندوتیژی دژی ژنان لە ناوچە گوندنشینەکانی تونس بەرزە، ژنانی ناوچە جیاوازەکانی تونس ئاماژە بەوە دەکەن کە یاساکانی ئێستا جێبەجێ ناکرێن و بە تایبەتی ئەو ژنانەی کە لە ناوچە گوندنشینەکانی تونس دەژین، ڕووبەڕووی توندوتیژی دەبنەوە.

11:18

لە مەغریب بۆ یاسای خێزان کە لە ساڵی ١٩٦٠ ئامادە کران و لەگەڵ خەباتی ژنان لە ساڵی ٢٠٠٤دا پێداچوونەوەی بۆ کرا، ئێستاش بڕیار دراوە کە گۆڕانکاری دیکەی تێدا ڕووبدات، ژنان لەمبارەیەوە دوودڵن.

09:03

چرۆ شوانی، پارێزەر باس لە کەیسەکانی کوشتنی ژنان دەکات کە بەهۆی سوڵحی عەشایەری و دەستوەردانی دەسەڵاتەوە لە دادگادا ناگەنە ئەنجام و دەشڵێت: گەڕانەوەی تاوانباران بۆ کۆمەڵگە دەبێتە بارودۆخێکی مەترسیدار و دووبارە ئەنجامدانی تاوانەکانی کوشتن.

10:04

فەتحیە نەسری، چالاکوانی مافی مرۆڤ و ژنان دووپاتی کردەوە کە دۆخی ژنان لە وڵاتانی عەرەبیدا بەهۆی بوونی یاسا دواکەوتووەکان باش نییە.

08:01

ژنانی مەغریبی کە زیانبەرکەوتووی توندوتیژژین، بەزەحمەت دەیسەلمێنن کە تووشی چی دەبن، ئەمەش وا دەکات ژمارەیەک لەو کەسانەی لەم جۆرە ڕووداوانەدا تۆمەتبار دەکرێن، بتوانن لە سزا ڕزگاریان بێت.

07:06

تانیا تاهیر، یاساناس، باس لەوە دەکات کە دوژمنانی کورد هەمیشە بۆ شکاندنی ئیرادەی کورد، دەستدرێژی و هێرش دەکەنە سەر ژنان و دەشڵێت: ژنانی ڕۆژئاوا پاڵەوانی داستانی بەرخۆدانی کوردانن بە تایبەت لە ڕۆژئاوا.

07:12

شیرین تاهیر، نووسەر دەڵێت: یاساکان بۆ داکۆکیکردن لە مافەکانی ژنان و هاوڵاتیان داندراوە، بەڵام لە ڕۆژهەڵات و باکووری کوردستان و باشووردا بۆ زەوتکردنی ماف و چالاکی چالاکوانان بەکاردەهێنرێت.

09:14

لە تونس ئەو یاسایانەی کە ژنان دەپارێزن جێبەجێ ناکرێن ژنان لە زۆر ڕووەوە ڕووبەڕووی توندوتیژی دەبنەوە، هەرچەندە یاساگەلێکی زۆر هەیە بۆ پاراستنی ژنان لە وڵاتدا، بەڵام توندوتیژیەکان لە زیادبووندایە، چونکە جێبەجێ ناکرێن.

08:43

ژمارەیەک لە چالاکوانانی ژنان لە تاران وێڕای شەرمەزارکردنی سزای سێدارە یەک لە دوای یەکەکانی ڕژێمی ئێران، پشتیوانی خۆیان لە "وریشە مورادی" و "پەخشان عەزیزی" و ژنانی دیکەی زیندانیکراو ڕاگەیاند.

07:50

بەهار مونزیر، چالاکوان باس لەوە دەکات، بە کاری یەکگرتووی ژنان دژی هەموواری یاسای باری کەسێتی، یەکێتی ئەوروپا هاتە دەنگ و هۆشیاری دەدات کە یاساکە پێشێلکاری بەرامبەر مافە سەرەتایەکانی ژنان و منداڵانە.

08:23

بەهیە موراد، ئەندامی ماڵی ژنانی کانتۆنی قامیشلۆ ڕایگەیاند، ئاستی توندوتیژی دژی ژنان لە جیهاندا گەیشتووەتە ئاستێکی مەترسیدار، یاساکانی خۆبەڕێوەبەری تا ڕادەیەکی دیاریکراو مافی ژنان دەپارێزن.

07:39

مافناسان لە هەرێمی کوردستان و عێراقدا دژی هەمووارکردنەوەی یاسای باری کەسێتی ژمارە ١٨٨ی ساڵی ١٩٥٩ ناڕەزایەتی دەردەبڕن، پارێزەرێکیش دەڵێت: هەمووارکردنەوەی یاساکە ژنان لە وڵاتی خۆیان ناچار بە هەڵهاتن دەکات.

07:24

هەموار کردنەوەی یاسای ١٨٨ی ساڵی ١٩٥٩ی عێراقی ژنان و منداڵان پەلکێشی ئەقڵیەتی پیاوسالاری دەکات، پارێزەر چرۆ شوانی دەڵێت: دەبێت دەستەی دادوەری دەستپێشخەری بکات لە ڕێگری کردنی هەموارکردنەوەی یاساکاندا.

13:04

سەمیرە بوحیا، چالاکوانی مافی مرۆڤی مەغریبی، داوای هاوئاهەنگی یاساکان لەگەڵ پەیماننامە و ڕێسای نێودەوڵەتی دژی توندوتیژی دژی ژنان کرد.

08:11

پارێزەر ڕازاو گوڵی دەڵێت: یاساکان بە ئەنجامدانی سوڵحی عەشایەری چەندین سزای زیندانی کردنیان بۆ کەسانی بکەر داناوە، بەڵام هەمواری یاسای باری کەسێتی دەسەڵات لە دادوەران دەسەنێتەوە بۆ ئەنجامدانی یاساکە.

11:40

لەیلا ئەمێلی، سەرۆکی کۆمەڵەی دەستی ئازاد، کاردانەوەی بەرامبەر زیادبوونی توندوتیژی و هەراسانکردن لە مەغریب نیشاندا و سەرنجی بۆ یاساکانی دژە توندوتیژی ڕاکێشا، هەروەها ڕایگەیاند کە یاساکانی ئێستا بەس نین و پێویستە سزای قورستر دابنرێت.