ڕوشیل جونیور

 

سوەیدا- هاوکات لەگەڵ نزیکبوونەوەی ڕۆژی جیهانی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژی ژنان کە دەکەوێتە ٢٥ی تشرینی دووەم، ژنانی بزووتنەوەی جەماوەری لە شاری سوەیدای سووریا، دوێنێ ١٧ی تشرینی دووەم، زنجیرەیەک چالاکییان سەبارەت بە بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژی ژنان دەستپێکرد، خۆپیشاندەران دووەمین دانیشتنی دیالۆگیان بە بەشداری ژمارەیەک لە ژنان و چالاکوانانی مافی مرۆڤ ڕێکخست، لە میانی دانیشتنەکەدا بەشداربووان کۆمەڵێک بابەتی پەیوەندیدار بە ژنان و مافەکانیان تاوتوێ کرد.

 

پارێزەر نەزال غەزالی لە میانی دانیشتنی تایبەت بە لایەنی یاسایی مافی ژنن و میراسی کۆمەڵایەتی ڕایگەیاند، سەرپەرشتیار دەتوانێت لەسەر بنەمای لایەنی ئایینی حوکم بەسەر ژناندا بکات، بەو پێیەی دەزانێت هیچ دەقێک لە ئاییندا نییە کە ژن لە مافی میراتی زەوت بکات، و هەمیشە وەسیەتنامەیەک بۆ نێرەکە دەکات.

 

ڕوونی کردەوە کە وەڵامی ئەم ئارگیومێنتە لاوازە تەنیا ئەوەیە کە “ئەگەر سەرپەرشتیارەکە میراتێکی بۆ کچەکەی بە وەسیەت کردبێت و ئەم میراتە بۆ مێردەکەی و منداڵەکانی بچێت، ئایا بووکەکەیشی لە باوکی و میراتەکەیەوە میرات نابێت بچێتە لای کوڕەکەی و نەوەکانی؟، بۆیە ئەم ئارگیومێنتە لەسەر بنەما نییە و ناتواندرێت پشتی پێ ببەسترێت.

 

لە میانی دانیشتنەکەدا بەشداربووان پێشنیاریان کرد کە پێویستی بە گۆڕینی ڕەفتاری ژن و پیاو و گۆڕینی داب و نەریتی قبوڵکراو لە کۆمەڵگە و یەکسانی نێوان ژن و پیاو هەیە.

 

لە دانیشتنەکەدا باس لەوە کرا کە ئەگەر سەرپەرشتیار وەسیەتنامەیەکی نەهێشتبێتەوە، میراتگرەکان بەپێی پشکی یاسایی دابەش دەکرێن، بەڵام ئەوەی لە دادگاکاندا ڕوودەدات ئەوەیە کە خوشک یان ژنەکە، لەسەر داوای برا یان کوڕەکە، پەلە دەکات بۆ ئەوەی دەستبەرداری میرات و هەموو مافەکانی بێت، ەروەها باس لەوە کرا کە ژنان هەڵەیان بەرامبەر خۆیان کردووە، چونکە بە تەواوی ئاگاداری بڕگەکانی دەستوور نەبوون.

 

یەکێک لە بەشداربووان پێشنیاری پێویستی ئەنجامدانی کۆبوونەوەی هۆشیاری بۆ ژنان لە ڕوانگەی یاساییەوە کرد بۆ ئەوەی بزاندرێت چی هەمەلایەنەیە سەبارەت بە مافەکانی ژنان، یەکێک لە بەشداربووان هەروەها باسی لەوە کرد کە وڵاتان هاوڕابوون لەسەر ئەوەی ژنان مافیان هەیە و توندوتیژییەکانیان قەدەغەکردووە، بەڵام ئەم ڕێککەوتنە لە سووریا تەرخانکرابوو، چونکە بڕگەکانی لەگەڵ بڕگەکانی دەستووری سووریادا نەدەگونجا.

 

کۆبوونەوەکە بە پێداگری بەشداربووان لەسەر پێویستی پەروەردەکردنی سەرجەم ژنان لەڕێگەی بڵاوکردنەوەی کولتووری خۆپاراستن لە توندوتیژی کۆتایی هات، هەروەها جەختیان لەوە کردەوە، ڕۆژی جیهانی نەهێشتنی توندوتیژی دژی ژنان بۆنەیەکی زۆر گرنگە و دەرفەتێکە بۆ پەروەردەکردنی ژنان هۆشیارکردنەوەیان لە مافەکانیان.