رەجا خەیرات

 

مەغریب- هەژدەیەمین خولی فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی ژنانی سەلا،  کە حەوتەمین خولی فێستیڤاڵی فیلمی ژنانی سەلایە چەندین چالاکی جۆراوجۆر لەخۆدەگرێت، لەوانە نمایشکردنی فیلم، سیمیناری فیکری و ڕێزلێنان کە تیشک دەخاتە سەر هێزی ژنان لە دروستکردنی وێنە و خەونەکاندا، ئەمە جگە لەوەی باس لە بابەتی ژنانی جۆراوجۆر دەکات لە چەند وڵاتێکەوە.

 

هەژدەیەمین خولی فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی ژنانی سەلا، کە لەلایەن کۆمەڵەی ئەبی رەقراق بە پاڵپشتی ئەنجومەنی شاری سەلا ڕێکخرابوو، ڕۆژی ٢٢ی ئەیلوول دەستیپێکرد و تا ٢٧ی ئەیلوول بەردەوام دەبێت، لە مەراسیمی کردنەوەیدا، کۆمەڵێک ئەستێرەی درەوشاوەی هونەری حەوتەم لە پێنج کیشوەرەکەوە ئامادەبوون، لە مەراسیمەکەدا، ڕێز لە چوار کەسایەتیی ژن لە جیهانەکانی سینەما و میدیا گیرا کە بریتین لە ئەکتەرە مەغریبیەکان سوعاد نەجار و فەرەح فاسی، کەسایەتی میدیایی مەغریبی سەباح بنداوود و ئەکتەری میسری حەنان متاوع. فەرەح فاسی، ئەکتەری مەغریبی شانازی خۆی بەو شەرەفە دەربڕی و بە ڕێزگرتن لە هەموو ژنێکی زانی کە باوەڕی بە خەونەکەی هەبووە و سنووری مەحاڵەکانی تێپەڕاندووە و هونەری کردووە بە چەکێک بۆ ڕاستی و ئازادی، پێی وابوو سینەما تەنها وێنەی سەر شاشە نییە، بەڵکو ئاوێنەیەکە بۆ ڕۆحمان، دەنگێکە بۆ بێدەنگەکان و پردێکە کە ئێمە بە جیهانەوە دەبەستێتەوە، گرنگ نییە ئاڵەنگاریەکان، ژنێکی داهێنەر بە توانای خۆی دەمێنێتەوە کە بە بەهرە و باوەڕە بەهێزەکەیەوە جیهان بگۆڕێت و جیهان ڕووناک بکاتەوە.

 

حەنان متاوع، ئەکتەری میسری دڵخۆشی خۆی بەم شەرەفە دەربڕی و جەختی لەوە کردەوە، کە وەک ئەوە وایە لەبەردەم ئاوێنەیەکدا وەستابێت، کە ڕەنگدانەوەی تەواوی ژیانی هونەری خۆیەتی، لەگەڵ سەرکەوتن و شکستەکانی، وتی: بۆ من سینەما تەنها پیشە نییە، بەڵکو گەشتێکی تەواوی ژیانە کە بە دەنگ و خەونەکانم و سیماکانم و سیماکانی هەموو ژنێک نووسیومە، جا لە بەردەم کامێرا بێت یان لە پشتیەوە، کاتێک ژنێک لە وێنەکەدا ئامادە بێت، ئەم وێنەیە قوڵتر و فراوانتر دەبێت، خەونەکەش دەبێتە ڕاستی. "لە فێستیڤاڵەکەدا چەندین فیلمی جۆراوجۆر نمایش دەکرێن" ١٠ فیلمی درێژ بەشداری لە پێشبڕکێی فەرمی فێستیڤاڵەکەدا دەکەن، کە نوێنەرایەتی تێکەڵەیەک لە بەرهەمە نوێیەکان دەکەن، کە باس لە پرسەکانی ژنانی جۆراوجۆری مەغریب، فەرەنسا، ئیسپانیا، ئەڵمانیا، چین، کۆماری چیک، نەرویج، نەمسا، بەرازیل و سنغال دەکەن، لیژنەی دادوەری فیلمە درێژەکان لەلایەن ساندرا کۆجوت، دەرهێنەری بەڕازیلی سەرپەرشتی دەکرێت و هەروەها ڤالێری ماسادیان، دەرهێنەری فەرەنسی ، تەقلا شەمعون، دەرهێنەری لوبنانی ، سەنا عەلوی، دەرهێنەری مەغریبی و مریام یو بیرارا، دەرهێنەری ڕواندی لەخۆدەگرێت.

 

هەروەها پێشبڕکێکە خەڵاتی فیلمی یەکەم و دوو خەڵات بۆ باشترین ڕۆڵی ژن و پیاو لەخۆدەگرێت، جگە لە خەڵاتی گەورە و خەڵاتی تایبەتی دەستەی دادوەری، هەروەها فێستیڤاڵەکە خەڵاتی "کەنارەکەی تر" دەبەخشێتە بەرهەمهێنەران، لەگەڵ دوو خەڵاتی تایبەت بە بینەرانی گەنج بۆ باشترین فیلمی مەغریبی "هەردوو فیلمی درێژ و کورت". پێشبڕکێی دۆکیۆمێنتاری ژنان پێنج فیلمی درێژی تێدایە کە نوێنەرایەتی فەرەنسا، بەلجیکا، کەنەدا و باشووری ئەفریقا دەکەن، کە هەموویان ئەمساڵ بەرهەم هێنراون، لیژنەی دادوەری لەلایەن ئانی ئۆهایۆن دیکل بەرهەمهێنەری فەرەنسیەوە سەرۆکایەتی دەکرێت و ناتیڤیل پۆنتالیێر، دەرهێنەری غابۆنی-بەلجیکی و لاتیتیا کوجلەر، سیناریۆنووسی فەرەنسی لەخۆدەگرێت.

 

لە فێستیڤاڵەکەدا، کۆمەڵێک سیمینار لەسەر چەندین تەوەری جیاواز پێشکەش دەکرێت، لەوانە "سینەما و سانسۆر" و "جێپەنجەی ژنانی سەلا لە کولتوور و میراسدا"، دواتر گفتوگۆیەک لە نێوان دەرهێنەرەکان خولە ئەسباب بن عومەر و ڕەئوف سەباحی بەڕێوەدەچێت، هەروەها ڕێوڕەسمێکی یادکردنەوە بۆ هونەرمەندی کۆچکردووی مەغریبی محەمەد شۆبی بەڕێوەدەچێت. لە چوارچێوەی بەشی پێشکەشکردنی پەرتوکەکان، فێستیڤاڵەکە میوانداری نەجات نەرسی، مامۆستا و توێژەر لە زانکۆی حەسەنی دووەم لە داربەیضا دەکات، بۆ پێشکەشکردنی پەرتوکی "جیندەر و توێژینەوەکانی ژنان: چەمکە بنەڕەتییەکان"، ئەم پەرتوکە گرنگە چونکە هەوڵدەدات بۆشایی فەرهەنگە تایبەتمەندەکان لە توێژینەوەکانی ژنان و ڕەگەزدا بە یەکخستنەوە و داڕشتنی وردی زاراوە و چەمکەکان پڕبکاتەوە.