ئەكتەری بەناوبانگی میسری "عادل ئیمام" لە شانۆی "الزعیم"دا دەستەواژەیەك بەكاردەهێنێت "لەپێناو نیشتمان" بۆ داپۆشینی تەواوی ئەو گەندەڵیانەی كە سەركردەكان بەناوی نیشتمانپەروەری دەیكەن، ئەم چەمكە لە ئێستادا ئەوەندە سواوە لە یەك كاتدا دەسەڵات و ئۆپۆزسیۆن بۆ لە خشتەبردن بەكاریدەهێنن، بەمەبەستی ڕامكردنی ڕای گشتی و ڕەوایەتیدان بە كردەوەیەك كە دەیانەوێت پەردەپۆشی بكەن بەناوی نیشتمانپەروەرییەوە.

 

چەمكی ئابووری سەربەخۆی هەرێمی كوردستان هەمان ئەو سیناریۆیەی سەرەوەمان دەهێنێتەوە یاد، لێرەش لە پێناو كوردستان نەوتیان هەرزانفرۆش كرد و دەیەیەكی تەواو ژیانی كولەمەرگیان بە هاوڵاتیانی ئەم هەرێمە گوزەراند، كاتێكیش ڕێکكەوتن لەگەڵ بەغداد، دیسانەوە چەمكی "لەپێناو كوردستان"یان بەكارهێنایەوە، هەڵە نابێت ئەگەر بە چەمكی "سەرەڕۆیی سیاسی" گوزارشت لەو قۆناغە بكەین كە هەرێم بە خوێندنەوەیەكی ڕواڵەتی نوخبەیەك مامەڵەیان لەگەڵ بەغداد كرد بەناوی ناسیۆنالیزم و كوردایەتی، كە دەرەنجامەكەی جگە لە برسی كردن داڕمانی ژێرخانی ئابووریش بوو، سەیر لەوەشدا بوو بەدرێژایی ئەو ماوەیە ئەم قۆناغە وەك سەردەمی زێڕین و شكۆمەندی لێكدەدرایەوە، سەیرتریش هەمان شكۆو شانازی لەم چەند ڕۆژەدا دووبارە بووەوە، بەڵام ئەمەیان تەواو جیاواز بوو، دوای بڕیاری دادگا فەڕەنسیەكە هێز لە ڕێکكەوتن و ڕادەستكردنی هەمان دۆسیە بوو بە حكومەتە بەهێزەكەی بەغداد، كە لەئێستادا هەمووان كۆكن بۆ گەرەنتیكردنی ئارامی لەناوچەكەدا دەبێت بە دامەزراوەیی بمێنێتەوە.

 

گرفتی دەسەڵاتی هەرێم لەوەدایە لە مەترسی و دەرەنجامی بڕیاری دادگا نێودەوڵەتییەكان وپەیامە ناوخۆیی و دەرەكییەكان حاڵی نابێت، بەردەوام باوەڕیوایە بە وەڵامێك یان مانۆڕێكی كاتی دەتوانێت ڕای گشتی ناوخۆیی هێور بكاتەوە و كۆمەڵگە بگەیەنێتە دۆخی بێدەنگی، لەكاتێكدا لێكەوتە ڕاستەقینەكان لەودیوو سنوورەكانی هەرێم دەردەكەون و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لەبەر ڕۆشنایی دوو شت بڕیار دەدات، یەكەمیان ڕاپۆرتە نێودەوڵەتیەكانی پەیوەند بە مافەكانی مرۆڤە و دووەمیش گوێگرتنە لە سەروەری دەوڵەتی عێراق، ئەمەش بەڵگەكانی بەهێزبوونەوەی عێراقە، كە دواجار تەنها لە یەك مانگدا زۆر دۆسیەی لاوازكردنی قەبارەی قەوارەی هەرێمی کوردستانی نیشانداین و جارێكی تر ڕۆڵە سەرەكیەكەی بەعێراق بەخشییەوە، دواشتیش وەرگرتنەوەی دۆسیەی نەوتە كە دەبێتە سەرەتای وەرگرتنەوەی دەروازە سنوورییەكان و ئاسمان و هێزی پێشمەرگە و زۆر شتی دیكەش، ئەمەش لە پەیامەكانی "پلاسخارت" و "بافڵ تاڵەبانی"دا خۆی بەرجەستەكرد، كە ئیتر كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی پەسەندی ئەو نۆرمە لە حوكمڕانی كوردستان ناكات.

 

لەپشت شانازی و هیواخوازییەكانی ئەم چەند ڕۆژەی بەغداد، ماتەمێكی قوڵ هەیە، ئەویش لەدەستچوونی دەسەڵاتی تەخشانكردنی سامانی وڵات بەناوی ئابووری سەربەخۆ و خۆدزینەوە لە بەرپرسیاریەتی بەرامبەر موچەخۆران و شایستە داراییەكانی خەڵك، چونكە لە گێڕانەوەی دۆسیەی نەوت بۆ بەغداد چیتر حكومەتی سێبەری ناو حكومەتی هەرێم ناتوانێت بەویستی خۆی دەستكاری مانگ و ڕۆژ بكات و داهاتی نیشتمانیی بكات بە كەرەستەی ململانێ و سزادانی شارەكان، ئەمە تێڕوانینەكەی "پابلۆدا مێریان"مان بیردێنێتەوە، كە وتبووی "لە دیموكراسیدا خەڵك دەبێتە ڕەقیب و لە سیستمی خۆسەپێن و ئۆلیگارشی هەموو دەسەڵاتدارێكی بچووكیش بەسەر خەڵكەوە خۆی دەكات بە ڕەقیب"، لێرەوە، پرۆسەی بە "ڕەقیب"بوونەوەی بەغداد لەسەر داهاتە نەوتییەكان، هەنگاوی یەكەم دەبێت لە دەستەبەركردنی دۆخێك كە چیدیكە نەتوانرێ پارەو داهاتی وڵات بخرێتە خزمەت سازدانی كارخانەی میدیایی و دروستكردنی میلیشیا و كڕینی ئیرادەی كادیر و یەكلاییكردنەوەی ئەنجامی هەڵبژاردنەكان بە زەبری پارە و سامانی كەڵەكەبووی نەوت.

 

ئەم ڕێکكەوتنە دوو وێنەی دڵخۆشیمان پیشان دەدات، یەكەمیان شاگەشكەبوونی مزەیەفی ئەندازیارانی شكستخواردووی ئابووری سەربەخۆیە، كە لەژێر فشاری دادگا و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی ملیان بۆ دانوستاندا و دووەمیش خۆشحاڵی خەڵك و هێزە سیاسیەكانە كە چیتر "لە پێناو نیشتمان" سامان و داهاتیان لێ زەوت ناكرێت، بەم پێیەش ئەوەی ڕویداوە و ڕوودەدات سەرەتایەكە و بەشێك بە "نسكۆ" دەبینن، بەڵام بە نسكۆی ئابووری دەستپێدەكات و بە خاڵە سنوورییەكاندا تێدەپەڕێت و دەگاتە زۆر شتی دیكەش، هەڵبەت كەسمان ئەوە ناخوازین‌ قەوارەی هەرێم كە بەرهەمی خوێنی خەڵكەكەیەتی لاواز ببێت، ئەبێت ئەوەش بزانین كە سەرەڕۆیی سیاسی سەربەخۆ بیركردنەوە ئەمەی لێ چاوەڕوان دەكرێت‌.

 

دواجار خاڵی گرنگ ئەوەیە خەڵك و هاوڵاتیانی ئەم هەرێمە ژیانێكی شایستە بژین، بۆیە بە هەموو سەرنجەكانمانەوە هەر ڕێکكەوتنێك لەو پێناوەدا دەبێت بەرز بنرخێنین و ئامانجی هەموو پڕۆسەیەك ئەگەر بەرژەوەندی گشتی نەبێت، دەرەنجامەكانی هەر زوو دەردەكەون.