Hêlîn Ehmed

Silêmanî – Dîrokeke dirêj a destxweşiya jinan heye. Karê destxweşiyê di piraniya civakan de xwestek û daxwazeke hevpar e. Ev kar gelek caran bi çalakiyeke ku ji bo derbirîna bi amûrên cihêreng di nav malan de an jî ji bo dabînkirina debara jiyanê ji aliyê kesên xwedî xwesteka destxweşiyê ve tê kirin. Di nav gelê Kurd de jî, bi taybetî jin, hewldan û xwesteke mezin ji bo karê destxweşiyê nîşan didin. Jin bi rêya karê destan hewl didin debara xwe dabîn bikin. Lê vê carê karê destxweşiyê cuda ye. Jineke xwedî pêdiviyên taybet, tevî ku çavên wê nabînin, karê destxweşiyê û çêkirina pêdiviyên jinan dike.

Rênas Cebar: Jineke bi Îrade

Rênas Cebar Celal di sala 1990’î de ji dayîk bûye, heta pola 9’emîn a navendî xwendiye, lê ji ber şertên jiyanê dev ji xwendinê berdaye. Niha ew dayîka çar keçan e ku bûne ronahiya çavên wê ji bo ku karê dirûtinê bi awayekî herî baş bike. Zêdetirî salekê wekî spîkera radyoyê li Radyoya Kerkûkê xebitî. Her wiha, bi rêya Rêxistina Ronahiya Dil a ji bo kesên xwedî pêdiviyên taybet, hewl dide pîşeyekê ava bike. Ji çend salan ve di vê rêxistinê de fêrî karê dirûtinê bûye û niha bi riya rûpela xwe ya bi navê “Rênaz Design” karê çêkirina pêdiviyên jinan dike.

Tûnebûna wesleyek laşê min nabe asteng

Rênas Cebar ku xwedî pêdiviyên taybet û destxweş e, behsa fêrbûna karê destxweşiyê dike. Ji çend salan ve çenteyan û pêdiviyên jinan didrû. Di sala 2010’an de li Radyoya Kerkûkê li ser mijarên civakî wekî spîker xebitî. Niha bi piştgiriya Rêxistina Ronahiya Dil karîbûye ji bo xwe derfeta karê dirûtinê peyda bike. Rênas got: “Zêdetirî du salan e ku ez fêrî dirûtinê dibim ji aliyê mamosteyên pispor ên rêxistinê ve. Berê min karê spîkeriyê kiriye. Nabûna çavên min qet nebûye asteng li pêşiya karê min an bijartinên min. Niha welatî bi riya rûpela min daxwaza çenteyan û karên destan dikin. Bi bawerî reng û modelan ji min re dişînin û ez wan çêdikim. Keçên min di dema xebatê de alîkariya min dikin, ji ber ku ez di naskirina rengan de zehmetiyê dikşînim. Lê dema reng ji bo min tên diyarkirin, keçên min alîkar in. Kar hinek zehmet e, lê evîna karê min nabe asteng ji bo çêkirina pêdiviyan.”

Cure û şêwazên çêkirina çenteyan

Rênas diyar kir ku dema fêrî dirûtinê dibû, mamoste bi destê wê nîşanî wê daye ku meriv çawa moriyan bikar tîne û wiha pê de çû: “Niha ji bo çêkirina çenteyan, ji rêberiya mamosteyan sûd werdigirim. Di destpêkê de divê morî bi baldarî bên girêdan. Paşê, li gorî modelê dest bi dirûtinê dikin. Çend cure destikên çenteyan hene, yên bazarî û yên destçêkirî. Welatî ji bo wan li pir eleqedar in. Kiryar daxwazên xwe bi rêya peyaman dişînin, keçên min ji min re dibêjin ka çi model û reng e. Ez pêdiviyên xwe bi rêya înternetê dikirim, paşê dest bi çêkirina wan dikin. Hin caran hin kes difikirin ku ez nikarim modelên daxwazkirî çêkim, lê dema karên min dibînin, ji bedewiya wan heyran dimînin û daxwaz dikin ku ji bo wan çêkim. Niha çenteyeke şîn ê bi destika bazarî li ber destê min e ku ez bi awayekî herî xweş û li gorî modela daxwazkirî çêdikim.”

‘Tu astengiyeke tenduristî nabe hinceta paşveçûnê’

Rênas Cebar di dawiya axaftina xwe de anî ziman ku vekirina pêşangehan ji bo wan jinên destxweş pêwîst e û wiha got: “Rêxistin festîvalan ji bo me li dar dixe. Em jinên destxweş hewceyê van festîvalan in da ku em berhemên xwe bazar bikin. Em bi rêya rêxistinan têne destekkirin. Her dem em hewl didin ku kesên xwedî pêdiviyên taybet bi rêya karekî bikarin debara xwe bikin. Hêvî dikim ku hemû kesên xwedî pêdiviyên taybet bi rêya karê ku jê hez dikin, hewl bidin bighên armancên xwe. Tu astengiyeke tenduristî an fîzîkî nabe hinceta paşveçûnê. Divê ew di quncikeke odeya xwe de nemînin. Min bi piştgirî û alîkariya malbata xwe karîbû niha bibim xwedî kar. Pêwîst e malbat alîkariya kesên xwedî pêdiviyên taybet bikin, da ku rewşa wan nebe sedema têkçûna rewşa wan a derûnî û fîzîkî.”