ئیمان سەمیر عەلی

 

میسر – شەیما ئەنوەر، ژنێکی گەنجی هاوڵاتی میسری سەرەوە، سەرەڕای ئەوەی بە نابینا لەدایک بووە، بەڵام بە ڕووناکی ئیرادە و کۆڵنەدان بینینی هەڵبژاردووە، ئەو سەلماندی کە تێڕوانین قووڵترە لە بینین و هێزی ئیرادە دەتوانێت مەحاڵەکان بگۆڕێت بۆ ڕاستی، بە باشی ئەکادیمی ڕازی نەبوو، سنووری ئاڵەنگاری تێپەڕاند و بوو بە یەکەم ژنی نابینا لە میسری سەرەوە کە تاکەکانی بینین مەشق پێ بکات.

 

شەیما ئەحمەد ئەنوەر تەمەن ٣٣ ساڵ، بە نابینا لەدایک بووە، بەڵام بێ بینییەکەی نەبووە ڕێگر لەبەردەم خواست و ئیرادەی سەرکەوتنی، دەرچووی کۆلیژی ئادابی بەشی مێژووە، پاشان درێژە بە گەشتە ئەکادیمییەکەی دەدات بە بەدەستهێنانی بڕوانامەی وانەوتنەوە و بڕوانامەی پیشەیی.

 

وتیشی: لە پۆلی یەکەمەوە تا کۆتایی قۆناغی ناوەندی لە خوێندنگەیەکی نابینایان خوێندوویەتی، دواتر ناوی خۆی تۆمارکردووە لە کۆلێژی ئاداب، بەشی مێژوو، کە کۆلێژێکە بۆ خوێندکاران بە گشتی، چونکە هیچ کۆلێژێکی تایبەت بۆ نابینایان نەبووە.

 

لە قۆناغی ناوەندیدا لە ماڵەوە وانەبێژی تایبەتی وەرگرتووە، بەو پێیەی خوێندنگەکە بەشەیناوخۆیی بووە، هەروەها پێنجشەممە و هەینی کە ڕۆژانی کۆتایی هەفتەیە بەکاردەهێنا بۆ پێداچوونەوە بە وانەکانی و وەرگرتنی وانە تایبەتەکان، بەردەوام بوو لەم کارە تا هەموو خوێندنی خوێندنگەی بە جیاوازی تەواو کرد، لە ڕیزبەندی خوێندکارە سەرەکییەکانی خوێندنگەکەیدا بوو.

 

شەیما ئەنوەر ئەزموونێکی لەبیرنەکراو دەگێڕێتەوە، باوکی مامۆستای وانەبێژی دەهێنایە ماڵەکەیان، لەنێویاندا مامۆستایەکی بیرکاری کە سەرەتا ڕەتیدەکردەوە وانە بڵێتەوە، لە ترسی ئەوەی نەتوانێت ماددەکە بۆ خوێندکارێکی نابینا ڕوون بکاتەوە، چونکە بیرکاری پشت بە ڕوونکردنەوە نووسراوەکان دەبەستێت، لە کاتێکدا ئەو هەموو بابەتەکانی تر بە شێوەی زارەکی فێر دەبێت، بەڵام لەگەڵ تێپەڕبوونی کات و دوای چاودێریکردنی دەستگرتنی خێرای بە بابەت و کاری ناوازەی، دان بە ترسی سەرەتایی خۆیدا نا.

 

گەشتی ژیانی پڕە لە ئاڵەنگاری و هیوا

کۆلێژەکە زیاتر لە حەفتا کیلۆمەتر لە ماڵەکەیەوە دوورە، بۆیە دایکی هەموو ڕۆژێک کاتژمێر پێنجی بەیانی لەگەڵیدا دەبوو تا پێش ئەوەی وانە دەست پێبکات بیگەیەنێتە کۆلێژ، پاشان دەگەڕایەوە سەر کارەکەی، شەیما ئەنوەر هەستی بە ماندوێتی دایکی کرد، بۆیە بڕیاریدا داوا لە هەندێک خوێندکاری کچی شارەکەی خۆی بکات کە یارمەتی بدەن بۆ گەیشتن و گەڕانەوەی کۆلێژ، هەموو ئەو پشتگیری و هاوکارییەی کە لە خوێندن و ژیانی زانکۆدا پێویستی بوو، لەوان دۆزیەوە.

 

سەبارەت بە سیستەمی تاقیکردنەوەکان، بەتەواوی هەمان شێوەی خوێندکارە بە گشتی بوو، کۆلێژەکە بۆ تاقیکردنەوەکان بە زمانی برێل تەیار نەبوو، بۆیە ئیدارە یاریدەدەرەکانی دابین دەکرد بۆ ئەوەی لە کاتی تاقیکردنەوەکاندا وەڵامەکانی بۆ بنووسن، بە مەرجێک لە ئاستێکی ئەکادیمی نزمتردا بن بۆ ڕێگریکردن لە فێڵکردن، ئەو بەدەست ئەم سیستەمەوە دەیناڵێاند، چونکە نمرەکانی کاریگەری لەسەر دەستنووسی یاریدەدەرەکە هەبوو، کە نمرەی لەسەر دانرا، هەرچەندە نووسینەکەی خۆی نەبوو، هەروەها کاتێک سکاڵای کرد و بە پرۆفیسۆرەکانی وت، ئامۆژگارییان کرد کە "دیکتاسیۆنی نابینا" لەسەر کاغەزەکە بنووسێت بۆ ئەوەی ئاماژە بەوە بکات، بۆ لیژنەکە کە تایبەتە، بەڵام تەنانەت بەو شێوەیەش، هێشتا لەسەر هەمان دەستنووس نمرەی بۆ دانراوە.

 

دوای تەواوکردنی خوێندنی پۆست گریجوەی، شەیما ئەنوەر بڕیاریدا بچێتە ناو هێزی کار و دەستیکرد بە گەڕان بەدوای هەلی کاردا لە ناوەندە جیاوازەکانی خولی پەروەردە، لە شوێنی جیاوازدا کار دەکات، خولی پەروەردە بە تاکی بینەر و نابینا کردووە بە زمانی برێل، هەروەها لە ناوەندە ڕۆشنبیرییەکان و دامەزراوە تایبەتەکاندا کاری کردووە، خولی پەروەردەی کۆمپیوتەر لە خوێندنگە گشتگیرەکاندا پێشکەش کردووە، جگە لەوەش، بەشداری کردووە لە خولی پەروەردەی تاکەکانی بینەر لەسەر چۆنیەتی یارمەتیدانی نابینایان بۆ بەڕێوەبردنی ژیانی ڕۆژانەیان و پشتبەستن بە خۆیان لە چاودێری کەسیدا.

 

ئەمڕۆ شەیما ئەنوەر هیوادارە سکۆلەرشیپێک وەربگرێت بۆ گەشتکردن بۆ دەرەوەی وڵات و بزانێت چۆن نابیناکانی وڵاتانی دیکە ڕووبەڕووی ژیان دەبنەوە و خۆیان لەگەڵیدا دەگونجێنن، هەروەها خەونی ئەوە دەبینێت کە ئەو شتە بەدەستبهێنێت کە پێی دەوترێت: "چاویلکەی ژیان"، کە چاویلکەی سەردەمیە و یارمەتی نابیناکان دەدات لەڕێگەی لەرزینە تایبەتەکان و بیرگەی ئەلیکترۆنی ناوەکییەوە هەست بە دەوروبەریان بکەن.