ئێوارەی ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٢، پەردە کەوتە سەر ژیانی ژنێکی گەنجی کورد کە هێشتا تەمەنی ٢٢ ساڵ نەبوو، ژینا ئەمینی ژنی گەنجی سەقز، تەنها ژنێکی گەنج بوو کە وەک هەزاران ژنی گەنجی دیکە ڕژانە سەر شەقامەکانی تاران، بەڵام گەڕانەوەی هەواڵێکی دڵتەزێن بوو کە بەسەر شاشەکاندا هەڵدەهات: ژنێکی گەنج دوای دەستگیرکردنی لەلایەن پۆلیسی ڕەوشتەوە گیانی لەدەستدا.

 

ئەو دیمەنە سەرەتای چیرۆکێک بوو کە هێشتا لەلایەن شاعیران نەنووسراوە، بەڵام بە فرمێسکی دایکان و دەنگی ژنانی گەنجی خوێندکار و خەونی نەوە نوێیەکان نووسرابوو.

 

کوشتنی ژینا ئەمینی لە مێژوویەکی دوورودرێژی ستەمدا ڕووداوێکی یەکجارەکی نەبوو، بەڵکو ئەوە پریشکە بوو کە بێدەنگیەکی قوڵی تەقاندەوە، ژنان ڕژانە سەر شەقامەکان و لەبەردەم هاوڵاتیاندا قژیان دەبڕییەوە و باڵاپۆشەکانیان فڕێدەدایە ناو ئاگرەکەوە، وەک ئەوەی لە ئاسمانی ئێراندا لافیتەیەکی نوێیان هەڵواسیبێت کە تاکە وشەی "ئازادی" لەسەر نووسرابوو، دەنگەکان لە زانکۆکان و لەسەر شەقامەکانی شار و گوندەکان بەرزبوونەوە و دەیانوت کاتێک باڵاپۆش بە زەبری هێز دەسەپێندرێت، لە پارچە قوماشێکەوە دەگۆڕێت بۆ کۆت و بەندێکی خنکێنەر و جەستەش گۆڕەپانی شەڕی نێوان دەوڵەت و کۆمەڵگە نییە، بەڵکو تەنها هی خاوەنەکەیە.

 

لە ناخی ئەم توڕەییەشەوە دروشمی "ژن، ژیان، ئازادی" بوو بە دەنگدانەوەیەکی هەمەلایەنە، کە تەنها دروشمێکی سیاسی نەبوو، بەڵکو بەڵێنی ئایندەیەکی جیاواز بوو، پەیامێک بوو کە ژنان بە جەستە و دەنگیانەوە نووسیبوویان، و بە هەموو جیهانیان گەیاندبوو، ژنانی هەموو کیشوەرەکان بە هاودەنگی وەستابوون، تاڵەکانی قژیان لەبەردەم کامێراکاندا بڕییەوە، هاوکات هونەرمەندان و نووسەرانی جیهانیش وەستابوون و دەیانوت: دۆسیەی ژینا تەنها دۆسیەی کوردی ئێران نییە، دۆسیەی هەموو ژنێکە کە مافی ئەوەی لێ زەوت کراوە کە ئەو کەسە بێت، کە دەیەوێت بێت.

 

بەڵام، وەک هەموو شۆڕشێک کە لە ستەم لەدایک بووە، وەڵامەکە توند بوو، سەدان کەس کوژران و هەزاران کەسیش زیندانی کران و دەسەڵاتداران هەوڵیان دا بە سەرکوتی زیاتر ئاگرەکە بکوژێننەوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا بیرۆکەکە نەمرد، چونکە بیرۆکەکان بە پێچەوانەی جەستەوە ناتوانرێت بنێژرێن، ناوی ژینا وەک ئایکۆنێک بەردەوام بوو لە فڕین و دەموچاوە جوانەکەی بوو بە ئاوێنەیەک کە تێیدا هەموو مرۆڤێک سیمای خوشکەکەی، کچەکەی، یان هاوڕێکەی ببینێت.

 

ئەمڕۆ کە لە سێیەمین ساڵیادی کۆچی دوایی ئەو ژنە گەنجە نزیک دەبینەوە، تێدەگەین کە کاریگەرییەکانی تەنها لە ئێراندا سنووردار نەبووە، بەڵکو لە هەموو جیهاندا سنووردار بووە، ئەو شەڕەی ژنان لەوێدا ئەنجامیاندا، سنوورەکانی تێپەڕاند، ئەوەمان بیردەخستەوە کە ئازادی لە بچوکترین وردەکارییەوە دەست پێدەکات: تاڵێک لە قژێک کە بەبێ ترس لەسەر شانە، وشەیەک کە لە هۆڵێکی زانکۆدا بەبێ سانسۆر دەوترێ، دەستێک بە نووسینی شیعرێک بەبێ سنووردارکردن.

 

ژینا ئەمینی لای ئێمە نەماوە، بەڵام یەکەم فرمێسکی بۆتە ڕووبارێک، ڕووبارێک کە خەونی ئەو ژنە گەنجانە ئاو دەدات کە گوێیان بە ناوەکەی بووە و گەورە دەبن، وە بەبیری هەموومان دەهێنێتەوە کە هەر ژنێک چەوساوە بێت داهاتووی هەموو نەتەوەیەک لەگەڵ خۆیدا هەڵدەگرێت، تا ئەو کاتەی کەسانێک هەن کە دروشمەکانی "ژن، ژیان، ئازادی" دەڵێن شۆڕشی ژنان بەردەوام دەبێت، ئەوە ئاگرێکە کە لە دڵی جیهاندا ناکوژێتەوە، و ڕووناکییەکە کە لە تاڵێکی قژەوە دێتە دەرەوە بۆ لابردنی تاریکی توند.