"کشتوکاڵ بە دەستی ژنان دروست بووە"

حەلیم بیلێل، خەڵکی ناوچەی قین-ی ڕۆژئاوای کۆبانێ، باس لە کشتوکاڵ دەکات و دەڵێت: "ژنان دروستکەری ژیانن، بە کاری ژنان هەموو جۆرە کلتورێک سەرکەوتووە چونکە لە کلتور تێدەگەن و بەو پێیە کار دەکەن".

 

دلۆجان بۆزی

کۆبانێ - سەرەتا ژنان کشتوکاڵیان دۆزییەوە، لە کاتی کۆمەڵگای خۆبەخشدا کاری ژنان هەبوو، بەڵام هوشیاریی پیاوسالاری بووە هۆی ئەوەی ژنان لە دەستی خۆیان دووربخرێنەوە، هەمیشە هەوڵ و کۆششی ژنان هەیە بۆ هێنانەوەی ئەو ئافراندنە، هەموو جۆرەکانی کشتوکاڵ بە دەستی ژنان دەکرێن و جوان دەبن، ژنان لە زمانی زەوی تێدەگەن و بەو پێیە دەچێنن و حەزیان پێیە، چ بۆستان بێت یان کشتوکاڵ بێت، کاتێک ژنێک بەدوای ناوەکەدا دەگەڕێت، نەمامەکە خۆی گەشە دەکات و سروشتێکی جیاوازی هەیە، بە کاری دەستی ژنان هەموو کشتوکاڵەکە سەرکەوتووە، یەکێک لەو گوندانەی کە هەموو ژنان کاری تێدا دەکەن و کاری کشتوکاڵی تێدا دەکەن، ناحیەی قین-ی کانتۆنی کۆبانێیە، ئەم ناوچەیە خۆی لەسەر ڕووباری فوراتە و نزیکەی هەموو زەوییەکەی بە کشتوکاڵ ناسراوە لەو شوێنەی باخەکانی درەختی میوە دەچێنرێت، داری هەنار، سێو، هەنجیر، پیسە، زەیتون، پەستوون و هتد، زەوی ناوچەی قین لە هەر چوار وەرزەکەیدا شینە حەلیم بیلێل لەبارەی کشتوکاڵەوە قسەی بۆ ئاژانسەکەمان کرد.

 

"چاندن لە مانگی تشرینی یەکەمەوە دەستپێدەکات"

حەلیم لە سەرەتای قسەکانیدا وتی: "ئەو ناوچەیە بە کشتوکاڵ ناسراوە، بەتایبەتی بۆ کاری ژنان و ئێمە ئێستا لە مانگی تشرینی یەکەمداین، کە مانگی کشتوکاڵە بەتایبەتی لەم مانگەدا گەنم و جۆ و باو و عەدس و سێو و هتد دەچێنین، لە هەموو زەوییەکدا جووتیار هەیە، بەڵام دەبێت پێش ئەوەی باران ببارێت، چاندن بکەین من ئێستا چاندنی ئەو شتەم کردووە کە ماڵ پێویستی پێیەتی، لە بەردەم ماڵەکەم باخچەیەکی بچووکم دروست کردووە، لە مەعدەنوس، نەعنا، پیاز، سیر و جەرجیر و سپێناغ پێکهاتووە هەموو ساڵێک دەچم بۆ ئەم کاتانە، بەیانی زوو هەستام و خزمەتی باخەکەم بکەم. ئێستا ئێمە لە وەرزی هەناراین، هەروەها من هێناران دەوڵەمەند دەکەم، بەڵام کارەکەی زۆرە، ژنان هەمیشە کرێکارن، بەڵام کارەکانمان تام و مانای ژیان باشتر دەکات ئێمە هەموو کات کارێک دەکەین، ڕاستە کە خەڵک ماندوون بەڵام بێ ئیش نین، ئێمە فێربووین کە چاندن بکەین و هەموو کەسێک بەپێی وەرزەکە سەوزە و میوە و سەوزەوات لە زەوییەکانیاندا گەشە دەکات و ئەگەر هاوکاری پێویست بێت هاوکاری یەکتر دەکەین".

 

"ژنان بە کشتوکاڵ کردن سەرقاڵ دەبن"

لە کۆتایی قسەکانیدا، حەلیم تیشکی خستە سەر کلتوری کشتوکاڵی گوندەکانی کۆبانێ و لە بەردەوامیی قسەکانیدا وتی: "زۆربەمان مامەڵە لەگەڵ کشتوکاڵی درەخت و باخدا دەکەین، کاتێک بێکارم وەک ئەوەی شتێکم لە دەست داوە بێکاری هیچ کاتێک باش نییە، هەتا مرۆڤ خەریکی کشتوکاڵ بێت، خەڵکیش وەرزش دەکەن و بۆ تەندروستی ئێمە باشن، لە سەردەمی دایک و داپیرانماندا ژنان خۆیان جوتیار بوون و بە دەست هەموو بەروبوومەکانیان دەچاند، ڕاستە ئێستا ئامرازی کشتوکاڵ دروست کراوە، بەڵام هێشتا کلتورێک هەیە کە بتوانین بە دەستی خۆمان تۆوەکان بچنینەوە، لە هەر چوار وەرزەکەدا ئێمە تەنیا بۆ ماوەی دوو مانگ بێکارین، جگە لەو دوو مانگە بەردەوام کار دەکەین".