ئاڵنگاری و ئاستەنگ و دیدگاکانی ژنان لە بواری فۆتۆگرافیدا

ئەڤین عەباسی دەڵێت: دۆخی فۆتۆگرافی ژنان لە کۆمەڵگەی کوردستان باشتر بووە و تابوەکان وردە وردە دەشکێن.

لانە محەمەدی

 

بانە – لە ٦ی تشرینی یەکەمدا لە وڵاتی قیرغیزستان فێستیڤاڵێکی هونەری بەڕێوەچوو، ئەڤین عەباسی، فۆتۆگرافەر و خەڵکی شاری بانە لە بەشی فۆتۆگرافی پەیوەست بە مۆسیقای فێستیڤاڵەکە پلەی چوارەمی بەدەستهێنا.

 

لە پێشبڕکێیەکی تردا بەناوی "مینیمال" کە لە ٢٠ ئەیلوول بەڕێوەچوو، ئەڤین عەباسی بووە یەکێک لە ٣٠ فۆتۆگرافەرە سەرەکییەکانی جیهان لە بەشی فۆتۆگرافی چەمکی. ئەم فێستیڤاڵە بە گەورەترین پێشبڕکێی فۆتۆگرافی مینیمالیستی ناسراوە.

 

هەروەها فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فۆتۆ "فیلارمۆنیا" لەلایەن کۆمەڵەی فۆتۆگرافەرانی ئاسیا بە هاوکاری فۆکۆس لە قیرغیزستان بەڕێوەدەچێت. ئەم فێستیڤاڵە بە سەرپەرشتی فیدراسیۆنی نێودەوڵەتی هونەری فۆتۆگرافی ئەمریکی کاردەکات.

 

ئەڤین عەباسی سەبارەت بە کارەکانی و چالاکی پیشەیی لە بواری فۆتۆگرافیدا، باسی لەوەکرد، ساڵی ١٩٨٨ لە گوندی شوێ سەر بە بانە لەدایکبووم و خوێندنی سەرەتایی و ناوەندیم لە شارەکانی تاران، پیرانشار، کەرەج و بانە تەواو کردووە، ساڵی ٢٠١٢ بڕوانامەی بەکالۆریۆسم لە بواری یاسا لە زانکۆی پەیام نور لە سەقز بەدەست هێناوە و لە ساڵی ٢٠١٥ەوە لە بواری فۆتۆگرافی بە شێوازێکی پشپۆڕی کار دەکەم.

 

سەبارەت بە دەستپێکردنی چالاکییە پیشەییەکانی لە بواری فۆتۆگرافیدا دەڵێت: لە ساڵی ٢٠١٦ەوە بە شێوەیەکی جدی و پیشەیی خەریکی فۆتۆگرافی بووم. شێوازی کارکردنم چەمکییە و زیاتر لە بواری ژنان کاردەکەم، هۆکاری درەوشانەوەی کارەکانم لە فێستیڤاڵەکاندا، بوونی بیرۆکەی نوێ و داهێنانە لە شێوازی کارکردندایە، ئەمەش وایکردووە کارەکانم لە بواری فۆتۆگرافیدا نوێ و سەرنجڕاکێش بن.

 

سەبارەت بە ئاڵنگاری و ئاستەنگەکانی ژنان لەم پیشەیەدا دەڵێت: ژنان لە ئێران لە ساڵی ٢٠٠١ەوە زیاتر ڕوویان لەم پیشەیە کردووە و تابووەکان وردە وردە شکێنراون، بەڵام هێشتا ڕووبەڕووی چەندین ئاستەنگ دەبنەوە، لەم دواییانەدا ئەم تابۆیانە لە کۆمەڵگەی کوردستاندا شکێنراون، پێشتر بوونی کامێرا لە دەستی ژندا بە باشی قبوڵ نەدەکرا و بنەماڵە و داب و نەریتی کۆمەڵگە ئاستەنگی زۆریان دروست دەکرد، بەڵام ئێستا فەزای چالاکییەکانی ژنان لەو بوارەدا کەمێک کراوەتر بووە، ئێستاش زۆرێک لە خێزانەکان ڕێگری لە کچەکانیان دەکەن بۆ چوونە ناو ئەم پیشەیە و پێیان وایە کە ئایندەیەکی نییە، بەڵام دونیای ئەمڕۆ دونیای دەنگ و وێنەیە و ئاسۆی گەورە و سەرنجڕاکێش بۆ ژنانی داهێنەر لەم پیشەیەدا هەیە. بێگومان فۆتۆگرافی چەمکی هێشتا بە باشی ناسراو نییە و لە ئێستادا خەڵک زیاتر ئارەزووی وێنەی سروشت دەکەن".

 

ئەڤین عەباسی سەبارەت بە بابەتەکانی ژن لە فۆتۆگرافیدا دەڵێت: "هۆکاری ئەوەی کە بابەتەکانم زۆرتر ژنن، ئەوەیە کە من خۆم ژنم و لەم کۆمەڵگەیەدا دەژیم، من بەشی یاسام تەواو کرد و لە خێزانێکدا گەورە بووم کە هیچ برایەکم نەبوو، ئەم بابەتە هەمیشە وایکردووە خەڵکی دەوروبەرم بە شێوەیەکی جیاواز سەیری من و خێزانەکەم بکەن، هەموو ئەم ئەزموونانە ڕێگەیان پێداوە شێوازێکی کارکردنی جیاوازم هەبێت، بابەتەکانی فۆتۆگرافیم بە شێوەیەکی سەرەکی خوشکەکانم و ژنانی گەڕەک و ژنانی دەوروبەرمن لە کۆمەڵگە. لە شێوازی وێنەکانمدا پەیامێکی ڕاستەوخۆ بە بینەر نادەم؛ بەڵکو هەر بینەرێک بەپێی بیرکردنەوەی خۆی لێکدانەوە و بۆچوونێک لەسەر وێنەکان دەدات و بەم شێوەیەش ڕێگەی بیرکردنەوە بۆ بینەر دەکەمەوە".

 

چالاکییەکانی دیکەی ئەڤین عەباسی بریتین لە بەدەستهێنانی میدالیای زێڕی پێشبڕکێی ڕوانگەی جیهانی لە هیندستان، وەرگرتنی بڕوانامەی فەخری لە پێشبڕکێی جۆرجیا، وەرگرتنی بڕوانامەی فەخری لە پێشبڕکێی مەقدۆنی، گەیشتن بە یاری کۆتایی پێشبڕکێکە و هەڵبژاردنی وەک یەکێک لە باشترینەکان 50 فۆتۆگرافەر لە جیهاندا، بەشداری لە چەندین پێشانگای نێودەوڵەتی لە وڵاتانی ئەلبانیا، تورکیا، ئەرمەنستان و جۆرجیا، وەک ٥٠ فۆتۆگرافەری سەرەکی ئێران لە پێشبڕکێی ڤیرا هەڵبژێردران، وەک ١٠ فۆتۆگرافەری سەرەکی لە پێشبڕکێی خەنج لە ئێران هەڵبژێردران، بەشداری لە چەندین پێشانگای گروپی فۆتۆگرافەرانی ئێرانی لە ناوخۆی وڵاتدا، سەرکەوتن بۆ ماوەی دوو ساڵ لەسەریەک لە بزووتنەوەی هونەری یەکگرتووی ژنان، نمایشکردنی بەرهەمەکان لە مۆزەخانەی هونەری ئاسیا لە سانفرانسیسکۆ و بەدەستهێنانی پلەی یەکەم لە پێشبڕکێی دوو ساڵەی فۆتۆگرافی لە بەشی کۆکردنەوەی وێنە لە عێراق.