dosya

08:34

Sylvia Pankhurst navê vîna li hemberî îşkencekara ne Jinek enternasyonalist a ji têkoşîna mafê jinan ê dengdanê heya bidestxistina mafê karkeran, li hember derketina nijadperestiyê heya tevlîbûna tevgerên antîfaşîst di gelek qadan de ked daye Sylvia Pankhurst. Endama tevgera sufrajeta bûyî çavkaniya pêşengî û îlhama hemû jinên cîhanê Sylvia dema di greva biçîbûnê dene bi zorê xwarinê didinê û çalakiya wê didin şikandin.

08:06

Christabel Harriette Pankhurst hê zarok ew û xwişka xwe Sylvia bi dayika xwe re li qadên têkoşîna ji bo bidestxistina mafê jinan hevaltî kirin.

09:05

Pêşenga Sufrajetan Emmeline Pankhurst û du keçên xwe Emmeline Pankhurst bi du keçên xwe Sylvia û Christabel ve ji bo bidestxistina mafê dengdana jinan tevgera WSUP ava kiriye. Piştî mafê dengdana jinan li welatê xwe zagonî kiriye bi sê mihan şonde jiyana xwe jidest daye.

09:10

Çalakiyên gireva birçîbûnê Tevgera Surfajetan a bidestxistina mafê jinan ê dengdanê li gelek deverên cîhanê belavbûye û gelek jinên bicesaret pêşengî kirine. Ji girva birçîbûnê heta çalakiyên fedayî gelek şêwazên çalakiyên cuda pêşxistine.

08:44

Wêjevana Cezayirê Assia Djebar a bi romana xwe ya bi navê ‘jina gora wê nîn e’ herî zêde hatiye nasîn di kesayeta Suleyhayê de jinên Cezairê yên bi hêz li hemberî dagirkeriya Fransayê sekinîne kiriye mijara romanên xwe û serê xwe li ser jîndarkirina wan jinan êşandiye.

08:42

Li nava civakên ku sîstema baviksalariyê lê serdest e û bi her rengî şîdet û destavêtin li jinê dibe, mînakên rêxistinbûna jiyana azad a jinan jî hene. Gundê Ûmoja, ku di salên 1990’î de ji aliyê jinên mexdûrê destavêtinê li Kenyayê hate avakirin, piştre ji bo gelek gundên jinan bû mînak.

08:23

Di siyaseta Cezayirê de jinên pêşeng Di dema ku jin nekarîbûn di civatên mêran de rûnin û siyaset ji xwe weke karê mêran dihat dîtin, gelek jinên wêrek û bi cesaret derketin pêş û karîbûn cihê xwe di nava karê siyasî de bigirin. Yek ji wan jî Seroka Partiya Karkeran Louisa Hanoun a ku di nava welat de bi helwesta xwe ya muxalîf û çepgir tê nasîn e.

09:29

Aslîka Qadir a em wê bi strana “Welatê me Kurdistan e” nas dikin, di jiyana penaberiya bêdawî de ji dayik bû û mezin bû. Aslîka, dengbêja jin a zindî ya Radyoya Erîwanê, di temenê 75 saliyê de stranbêjiyê didomîne.

08:47

Sembola berxwedana Cezayîrê Cemîle Şoreşgera Cezayîrê Cemîle Bouhired weke jinek bi hêz li hemberî dagirkeriya Fransayê têkoşiya. 20 salî tevli eniyên rizgariya neteweyî ya Cezaîrî bû, di eniyên pêş de cih girt û li hemberî dezgehên îskenceya herî giran û giyotînê vînek mezin nîşan da û teslîm nebû.

13:08

Jinên dengbêj ên serhedî, bi dengê dilê xwe yê ku dibû stran, dengê xwe gihandin gelek welatan û ji bo jinan bûn îlham. Ji dengbêja yekem Gulê heta Sûsika Simo ya li welatên Kafkas weke stêrkek diçirisî, heta denbêj Gazin a ji Wanê gelek stran li dû xwe hiştin

08:09

Xizmetkarên tenduristiyê Melîke û Sakîne Di nava yekîneyên berxwedana Cezayirê de xebata tenduristiyê jî karek sereke û giringbû. Di dema çalakiyan de birîndar digihandin ber destê Melîke û Sakîne yê, her duyan xebata tenduristiyê gortibûn ser milê xwe.

14:31

Ji aliyê dîrokî ve jin bingeh û afrînerên çanda dengbêjiyê ne lê ji ber zextên civakî, di vê mijarê de jî neçar man ji mêran gavek li paş bimînin. Bi dehan jinên dengbêj, ji bo hezkirina xwe ya muzîkê, astengiyên li pêşiya xwe derbas kirin û riya têkoşîna bi zoriyan re dîtin. Ev dosya behsa têkoşîna bi salan a jinên dengbêj dike.

08:22

Zuleyxa Uday di çalakiyê de dîl ket destê leşkerên Fransa, gelek îşkenceyên giran lêkirin, lê nekarîn ti agahiyan jê bigirin. Dawiyê cezayê darvekirinê lê birîn û deh rojên dinê îşkence kirin, cardin tiştek jê negirtin vêcarê li peyî seyara leşkerî kaş kirin û herî dawî ji balefirê avêtin.

08:17

Di eniyên berxwedanê de du xwişk: Meryem û Fadîle Du xwişkên weke sembola barxwedanê di nava Cezayirê de tên zanîn Meryem û Fadîle heta nefesa xwe ya dawî li hember dagirkeriyê şer kirin. Meryem di dezgehên îşkencê de, Fadîle jî di nava yekîneyên bexwedanê yên veşartî de şehîd ketin.

08:12

Ji nava yekîneyên Sabutajê: Hesîba Elî û Zehra Zarifa Berpirsiyarên tîmên sabutajê yên yekîneyên berxwedana Cezayirê Hesîba Elî û Zehra Zarifa di hemû çalakiyên xwe yên sabutajê de serkeftinên di nava gel û yekîneyên berxwedanê de dibûn sedema kêfxweşiyên mezin bidest dixistin.

08:31

Fermandara Yekîneyên Berxwedanê Lala Fatma Fermandar Fatma bi cesaret û fedekariya xwe nasnavê Lala ku bi zimanê Amazighî tê wateya rumetê û nîşana rêzdariya jinê ye, di heman demê de tê wateya jinek pîroze jî girtiye.

09:20

Serhildana 1’ê Mijdarê Serhildana 1’ê Mijdara 1954’an di heman kêliyê de li 72 deverên cuda yên welêt despêkir û li gel hemû êrîşên giran jî nevemirî heta serxwebûnê…

08:10

Cezayir ji hêla Fransa û Osmaniyan de bi salên dirêj ket bi zilm û neheqiyê de. Her dagirker şêwazê perwerdê, kevneşopî û çanda wê li gorî berjewendiyên xwe didan guhertin. Her wiha jî şêneyên xwe li şûna gel bi cih dikirin.

09:02

Di çanda welat de herî zêde cil û bergên netewi yên bi navê terbûş û deqên ser ruyê jinan balê dikişîne. Deq xemlek cuda li rengê jinan zêde dike û herî zêde jin xwe bi wan sembolên deqan tînin ziman.

09:12

Çiyayê Atlasê erdnîgariya Cezayirê dike du beş û di aliyê avhewayê de bandorek giring daye çêkirin. Aliyê bakur ê çiya avhewaya Deriya Spî li ser serwere, aliyê başurê çiya jî ziwa û çule. Li ber peravên Deriya Spî gelek curên şînahiyê tên çandin, a sereke jî çandiniya zeyîtunane.