dosya

08:04

Zadîn hîmê bingehîn ê hunera kurdî ye Dengbêj Zadîna Şakir tevahiya jiyana xwe daye jîndarkirina huner û foklora Kurdî, hemû kitekitên jiyanê beste kiriye û bi dengê xwe yê zelal gotiye.

07:53

Ji Radyoya Êrîvanê dengê Fatma Îsa Stranên dengbêjan her dem bi dengê wan ê nazenîn dijî. Stranên Fatma Îsa hemû jiyanî ne, ji ber wê wateya hemû dem û dewranan digirin nava xwe û bi hezkirin tên guhdarîkirin.

07:55

Dengê Sûsika Simo li Meydana Sor bilind dibû Dengbêja kurd Sûsika Simo ji dika Meydana Sor a Yekîtiya Sovyetê heta Radyoya Êrîvanê li gelek deveran bi dengê xwe yê bedew stranên kurdî û ermenî gotiye. Di nava demek kin de sînorên Êrîvanê derbas kiriye dengê xwe gihandiye kurdên li her devera cîhanê.

08:05

Dengbêjî xwe dispêre kokên dîrokê Dengbêjî jî weke çîrok û serpêhatiyan zêdetir zimanê jinane û ji vegotinê jî diyare despêkê jinan gotine. Radioya Êrîvanê ji Serhedê heta Amed, Ûrmiye, Dihuk û Qamîşlo dihate bihîstin. Dengxweşên weke Fatma Îsa, Susika Simo, Sîsa Mecîd, Zadîna Şakir û Aslîka Qadir dengê xwe gihandine van deveran û bi vê navgînê çand û jiyana civakiya Kurdan gihandine dahatoyê.

08:57

xwedawend Hepat û keça wê Puduhepa ya ji şaristaniya Behra Spî re bûye îlham Yek ji cihên li Mezopotamya jorîn ku ji mirovahiyê re dergûşî kiriye, di dawiya kevana zêrîn de bi axa xwe ya bi bereket û tava xwe jî Efrîn e. Gelo hûn dizanin bi pergala xwe ya bi nasnameya jinan, ji şaristaniya Toros-Behra Spî re bûye îlham?

08:38

‘Rehê berxwedêr ê Xwedawend’ Zenûbya Weke pêşniyaza ilmên civakî yê jin Jineolojî, ji pirsa ‘çima dîroka jinan divê ji nû ve bê nivîsandin?’ re van bersivan dide “An divê ruhê jinan li vê dinyayê bigere yan jî divê ev dinya bi ruhê jinan bê hûnandin…”

10:15

Jimarên fermî yên Wezareta Dadê a Tûnisê dibêjin ku jimara girtiyên jin li Tûnisê di dawiya mijdara 2020'an de gihîştiye 677'an ku ji sedî 3'ê nifûsa giştî ya girtîgehan temsîl dike. Rêxistinên mafên mirovan li Tûnis dibêjin ku rewşa wan li gorî zindanên mêran nebaş e û bi raporan karesatên mezin ên ku jin di girtîgehê lê rast tên aşkere bûn.

08:24

Dê jin û zarok bêparastin bimînin “Zarok çawa dikare tiştek ku nizane xêz bike? Dema ku gotinên zarok wiha hebin, ew ê wekî delîl neyên hesibandin û hewceyê delîlên berbiçav bibin û zarok bê parastin bimînin."

08:46

Hewcedariya "delîlên berbiçav" ji bo girtinê di sûcên îstîsmara zayendî de fikarên parêzer, rêxistinên mafên jinan û zarokan zêde kir. Digel fikara ku dê bêzecatî zêde bibe, biryarên di dadrêsiyê de tên girtin, dozên ku nû hatine vekirin çi bin û delîlên berbiçav çawa bên peydakirin mijarên nîqaşê ne. Bi rêziknameya nû, paşguhkirina zarokan li Tirkiyeyê, di daneyên welatên pêşeng ên cîhanê de ye, fermî bû. Me hewl da ku wêneyê îstîsmara zayendî ya zarokan li welat û wateya vê rêziknameya nû di dosyeya nûçeya xwe de komî serhev bikin.

08:33

Al-Lat Al Uzza û Menat: Pergala 3 Xwedawendan Di dîrokê de her çi hatibe jiyîn, di wateya mutleq de şopek li pey xwe hiştiye. Ya girîng rêwîtiya li ser van şopan e.

08:05

Fermandara şerê serxwebûna Îrlandayê Constance Markievicz Pêşenga Serhildana Paskalyayê ku wekî şerê barîkat û xendekan tê zanîn bang li hevalê xwe yê zarokatiyê ku di heman barîkat û xendekan de bi hev re şer dikirin re dikir û digot, ‘…rabe, ji min vêxistina meşaleya raperînê bixwaze…”

08:00

Pênc jinên şoreşger û pêşengên Îspanya yê Ji desteya darazê heya parêzeriyê û şaredariyan jinên weke Manuela Carmena li Îspanya yê bi xwebawerbûna ji şoreşê girtîn kedên mezin dane û di xebatên xwe de serkeftîbûne.

08:12

Rêxistina jinên Azad Koma Jinên Çandê û jinên kovara Jinên Azad bi hev re rêxistina ´Yekîtiya Jinên Azad´ îlan kirin. Piştre hemû komên ku li herêmên cûda dibin banê Rêxistina jinên Azad de hatibûn avakirin tevlî vê yekîtiyê bûn. Di îlona 1937´an de Yekemîn Kongreya Netewî ya Jinên Azad hat lidarxistin.

08:09

Di her qadên xebatê de cîhgirtina jinan Cesaret û berxwedana gelê Barcelona artêş xist nava metirsiyek mezin ji bo wê jî bi hemû hêza xwe êrîş bir ser bajarê Barcelona yê. Armanca wan şikandina berxwedanê bû, lê bi ser neketin û her ku çu eniyên berxwedanê fireh bûn.

07:59

19’ê Tîrmehê şoreşa civakî hat ragihandin 19’ê Tîrmeha 1936’an li Barselonayê şoreşa civakî hat ragihandin û bajar li gorî komunîzma anarşîst hat rêxistinkirin. Baregehên artêşa Îspanya ji wan hatin girtin û çekên wan li ser welatiyan hatin belakirin.

08:02

Pergala Komunîzma Anarşîst hat avakirin Pergala Komunîzma Anarşîst di hemû herêm û komun, meclis û civînan de hat îlan kirin. Ji wê û şonde komun bi pirsgirêkên civakê re mijulbû.

09:41

Xwedawend Savuşka hem temsîliyeta jin hem jî ya zilaman dike Jinên vê heqîqetê di xwe û di nasnameyên xwe de dihewînin mora xwe li serdemên şaristaniyê dane û weke rehên di koka şaristaniya demokratîk de karibûne hebûna xwe weke nasname bi awayê serkeftî bijîn û bidomînin.

09:17

Şirîkê pergala xwedayên Mezopotamya jorîn xwedawend Belet Erdnîgariya Rojhilata Navîn a hevbirînê, li Mezopotamya jorîn (diyar mudar) bi hezaran salan bi çanda dayika xwedawend li ser tevahî şaristaniyan avabûna hebûna xwe teyîsandiye û daye hîskirin.

09:57

Xwedawenda Firatê ya ku ji mîtolojiyan re bûye îlham Xwedawend Atargatîs Firat çavkaniya Kevana Zêrîn a bi bereket ji gelek şaristaniyan re malovanî kiriye. Li qeraxên Firatê li ser esasê şaristaniyên pêşketî yên diyarên jinan, di dîrokê de gelek bajar hatin avakirin li van bajaran çanda xwedawendan serwer bû.

10:40

Di nava sînorên bakur rojhilatê Sûriyeyê de cihê hevbirîna rojhilat û rojavayê Firatê, di navbera Şehba û Kobanê de di dîrokê de çanda herî kevn a xwedawendan veşartiye. Gelo hûn dizanin ev xwedawend dayika hemû xwedawendên Anatoliyayê ne?