ڕاپۆرت

08:55

لە هەر شوێنێکی سلێمانی دەڕوانیت بووەتە بینا و باڵەخانەی بەرز، شارستانیەتی و تایبەتیمەندییە مێژووییەکانی ئەم شارەش بوونەتە کەلاوە و زبڵخانە، مۆرکی شارەکەش بووەتە وێرانە.

09:08

پاش زیاتر لە ساڵێک و ٦ مانگ، هێشتا کەیسی لاڤانی تەمەن ٩ ساڵ وەک خۆیی و بێ ئەنجام ماوەتەوە، ئەندامێکی ڕێکخراوی منداڵانیش باس لەوەدەکات کە دەستدرێژییەکان بۆ سەر منداڵان زیادییان کردووە بەڵام ئاشکرا ناکرێن.

09:40

سیما یەکێکە لەو هەزاران ژنەی هەڕەشەی بڵاوکردنەوەی وێنەکانیان لێکراوە، پارێزەران و ڕێکخراوەکانیش هۆکاری سەرەکی بەردەوامی گێچەڵ و هەڕەشەکان بەرامبەر ژنان بۆ ترس دەگەڕێننەوە، لە هەر ١٠ کەیسێکی ڕێکخراوەکانیش پێنجیان کێشەی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانە.

11:22

بەکارهێنانی ڕەنگەکانی پەلکەزێڕینە لەلایەن هاوڕەگەزخوازانەوە، بووەتە جێگای پرسیار و ڕەخنەی هاوڵاتیانی جیهان و کوردستانیش، لەگەڵ ئەوەی ئەم کۆمەڵەیە بەردەوام ڕووبەڕووی هێرشی کۆمەڵگا دەبنەوە، هاوڵاتیان بە ڕووی ئەو ڕەنگانەش دەوەستنەوە کە بەکاری دەهێنن تەنانەت ئەگەر لە یاریکردنێکی منداڵانەدا بێت کەلە ئێستادا بوونی هەیە و ناوی "POP-IT"ە.

09:15

لەلایەن ڕێکخراوی ئینتەرنیوز ماوەی دوو ساڵە بەردەوام خولی ڕاهێنان بۆ ژنانی ڕۆژنامەنووس و چالاکوان دەکرێتەوە، تا ئێستاش زیاتر لە ٨٤٠ ژن بەشداربوون، ئامانجیان پەرەپێدانی تواناکانی ژنانە لەسەرجەم بوارەکاندا.

09:19

ئامارەکانی بەڕێوەبەرایەتی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی لای چالاکوانان جێگەی متمانە نین، دەڵێن ئەو ئامارانەی بڵاودەکرێتەوە کەمترە لەوەی لە دەزگا ڕاگەیاندنەکانەوە بڵاودەکرێتەوە، بەڕێوەبەرایەتی بەرەنگاربوونەوەش دەڵێت ئەو ئامارانە لای ئەوان ئەژمار ناکرێت کە بە قەزاوقەدەر بووە.

14:52

ململانێ و ئاڵۆزییەکانی ئەفغانستان ڕۆژانە و بە بەردەوامی دەبنە هۆی گیان لەدەستدانی دەیان کەس، وە بەرکەوتەی یەکەمی شەڕ و توندوتیژییەکان ژنانن.

09:32

بە بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو توندوتیژی خێزانی زیادی کردووە، هەموو جۆرە هەرەشە و گوشارێک دەبێتە توندوتیژی، هۆکارەکەی نەبوونی سیستمێکی پەروەردەیی تەندروستە، سۆشیاڵ میدیاش تاک ئاڕاستە دەکات بەرەو توندوتیژی.

14:54

لە کاتێکدا دەچیتە بازاڕە شەعبییەکانی بەغداوە گوێت لە دەنگی ژنانی فرۆشیار پڕدەبێت، کە دەیانەوێت بەو چەند پارچە کاڵایانەی هەیانە پارە بۆ کڕینی ژەمە خواردنێک بۆ منداڵەکانیان بکڕن، ژمارەی ئەو ژنانە زیاتر لە ملیۆن و نیوێک دەبێت.

09:53

ڕۆژ بە ڕۆژ ژمارەی سەگی بێ لانە لەناو سەنتەری شارەکاندا زیاد دەکات، یەکێک لە هۆکارەکانیش زیادبوونی یەکەی نیشتەجێبوون و نەبوونی جێگەی دوورە دانیشتوانە بۆ ئاژەڵان، حکومەت و لایەنە پەیوەندیدارەکان چارەسەری ئەم پرسەیان پشتگوێ خستووە و دروستکردنی شەڵتەر و نەزۆک کردنیان وەلا ناوە، کە وەک چارەسەرییەک دەبینرێت بۆ کۆنتڕۆڵکردنی زۆربوونی سەگە بێلانەکان.

09:20

یەکێک لە جەنگەکان، جەنگی بەدەستهێنانی ئاو دەبێت، تورکیاش بۆ ئەو جەنگە ئاوی دیجلە و فورات دەکاتە چەکێک و بە پرۆژەی گاپ سەرچاوەی ئاوی عێراق و سوریا دەخاتە ژێردەستی خۆیەوە، بە دروستکردنی پڕۆژەکە تورکیا دەیەوێت تەواوی ناوچە کوردنشینەکان لەناو ببات، هەبوونی دەستکەوتی ئاو بکاتە خەونی هاوڵاتیانی عێراق و گەلی کورد، بە جۆرێک ئاو بکاتە سەرمایەیەکی سەرەکی بۆ دەوڵەتەکەی خۆی.

09:05

ژنانی شارۆچکەکانی باشوری کوردستان باس لەوە دەکەن بەشێک لە ڕێکخراوەکان کەوتوونەتە ژێر هەژموونی حزبەکان، هەروەها بەهۆی ئەقڵیەتی پیاوسالارییەوە ژنان ئازاد نین، دەبێت ڕێکخراوەکان کاری زیاتر بۆ ژنان بکەن و هەوڵی هۆشیاکردنەوەییان بدەن.

11:02

ئامێرە ئەلکترۆنییەکان بوونەتە بەشێکی سەرەکی ژیانی منداڵان، بە هۆی زۆر بەکارهێنانیانەوە منداڵان ئالودەی بوون و ڕۆژانە بەشی زۆری کاتەکانیان لەسەر ئامێرەکانیان بەسەردەبەن، یەکێک لە هۆکارەکانیش نەبوونی سیستمێکی گونجاو بۆ پەروەردەکردن و خوێندنگایە.

07:45

لە کۆنگرەی پێنجەمی ڕێکخراوی ژنانی ئازادی کوردستاندا، ٢١ کەس وەک ئەنجومەنی ڕژاک لە سەرجەم هەرێمەکاندا هەڵبژێردران، هەروەها بەشی ڕاگەیاندن، سێکتەری پەروەردە و دەرەوەی وڵات هەڵبژێردران، وەک ئەنداماکانی باسی دەکەن، ئەم کۆبوونەوەیە بۆ دووبارە داڕشتنەوەی کاری دوو ساڵی داهاتووە.

17:39

پاش ٣٣ ساڵ لە کیمیابارانى هەڵەبجە و شەهید بوونى زیاد لە پێنج هەزار هاوڵاتی مەدەنی و برینداربوونى هەزاران هاوڵاتی دیکە، تا ئێستا زیاتر لە دوو سەد منداڵ بێسەروشوێنن، کەسیش ئاوڕێکی جدی لە کێشەکە ناداتەوە، پارێزەرێکیش داوای کردنەوەی تاقیگەی DNA دەکات تا کەیسەکانی ئەو منداڵانەی گەڕاونەتەوە یەکلای ببنەوە. میهرەبان سەلام کاکەیی

10:30

بەکارهێنانی چەک و بەتایبەت چەکی بێ مۆڵەت ڕوو لەزیادبوونە، هۆکارەکەشی دەگەڕێتەوە بۆ نەبوونی یاسایەکی تۆکمە بۆ کۆنتڕۆڵکردنیان و بەرزبوونەوەی ڕێژەی کوشتن و لەناویاندا ژن کوشتن بە تایبەت، نە پەرلەمان نە لایەنی جێبەجێکاریش هەوڵێکی جدیان نەداوە بۆ کەم کردنەوەی ئەم حاڵەتانە بەڵکو لە ڕێی حیزبەکانیانەوە زیاتر چەک دەبەخشنەوە.

11:57

بۆ داواکردنی مافەکانیان و گۆڕینی پێگە و ڕۆڵیان لە کۆمەڵگادا، لە ساڵانی ١٨٠٠کان چەندین ئایدۆلۆژیا بوونی هەبوو، کە بووبوە بەربەست لەبەردەم بەشداریکردنی ژنان لە ژیانی گشتیدا، بەڵام ژنان توانیان ئەزموونێکی جیاواز بەدەستبهێنن.

09:27

نزیک دەبینەوە لە کۆتای ساڵی خوێندن، بەڵام قوتابییەکان هێشتا کەمتر لە دوو مانگ چوونەتە قوتابخانەکان و بەشێکی زۆریشیان هیچ فێر نەبوون، ئەمەش کاریگەری تەواوی کردووەتە سەر دەروونی خوێندکار و مامۆستاکان، سەرپەرشتیارێکی ئامادەییش باس لە چارەسەرەکان بۆ پڕۆسەی خوێندن دەکات. تەرزە تەها

11:15

بابل، شارستانییەتێکی کۆنی خاکی میزۆپۆتامیا بووە. ئەم شارە كە دەكەوێتە سەر ڕووباری فوڕات بە دووری ١٠٠ كیلۆمەتر لە شاری بەغداوە، بۆ ماوەی زیاد لە ٤٠٠٠ ساڵ ناوەندی ئیمپراتۆریەتی بابل بووە و مۆرکێکی تایبەتی مێژووی لەخۆیدا هەڵگرتووە.

09:45

تێڕوانینی کۆمەڵگە بۆ ژنان بە کەم سەیرکردنیەتی، بۆ ئەمەش چەندین وشەی نەشیاو و لە واتادا لاواز بەکاردەهێنن، وەک زەعیفە، یاخود بێ دەسەڵات، کەم ئەقڵ و کۆمەڵێکی دیکە، ئامانج لێیان لەناوبردنی هێز و توانای ژنانە، بۆ پیاوێكیش بیانەوێت بیشکێنن بە "ژن" بەناوی دەکەن، دکتۆر ژیا هۆکاری سەرەکی بەکارهێنانی ئەم جۆرە وشانە دەگەڕێنێتەوە بۆ نادروستی پەروەردەی خێزانی و جیاوازیکردنی کچ و کوڕ لە خێزاندا.