ژینگه

15:04

توێژەرانی ئوسترالی لە کێڵگەیەکی دەریایدا گەورەترین ڕووەکیان دۆزییەوە لەسەر زەوی کە بەلایەنی کەمەوە تەمەنی ٤٥٠٠ ساڵ دەبێت.

08:33

گۆڕانی کەشوهەوا بەهۆی نەبوونی سیستمێکی باش بۆ بەڕێوەبردنی ئاو وەک سەرچاوەیەکی سەرەکی و کوالێتی خراپی بەنزین و ئۆتۆمبێل و دوکەڵی کارگەکان زیانی بە ژینگەی ناوچەکە گەیاندووە.

09:16

لێکۆڵینەوەیەکی نوێ دەریخستووە کە لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٠ بۆ ٢٠١٩ نزیکەی  ٣٤،٠٠٠-٣٨،٠٠٠ مردن کەم بووەتەوە بە زیادبوونی ڕووەکی سەوزی ناوخۆیی لە ناوچەکانی پایتەختی ئەمریکا کە چڕی دانیشتوان تیایدا بەرزە.

09:41

دەوڵەتی تورکیا لە باکور و باشوری کوردستان و بە تایبەت ناوچە سنورییەکان دارستانەکان دەبڕێتەوە و دارەکانی تاڵان دەکات.

12:22

بەهۆی پیسبوونی ژینگە لە ساڵی ٢٠١٩دا بووەتە هۆی زیاتر لە ٢.٣ ملیۆن مردنی پێشوەختە لە هیندستان، هەروەها زیاتر لە نۆ ملیۆن یان نزیکەی یەک لەسەر شەشی مردن لە جیهاندا بەهۆی پیسبوونی ژینگەوەیە.

07:25

بەپێی وتەی زانایانی کەشناسی بە شێوەیەکی گشتی لە زۆربەی شوێنەکانی جیهاندا خۆڵبارین ڕوودەدات بە تایبەت لە باکوری ئەفریقا، ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەمریکا، عێراق و هەرێمی کوردستانیش، ئەگەرچی هێشتا بەهارە چەندین جار شەپۆڵی چڕی خۆڵبارین ڕووی تێکردووە.

12:23

عێراق وڵاتێکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە، یەکێکە لەو وڵاتانەی ڕووبەڕووی زۆرترین ڕێژەی خۆڵبارین بووەتەوە و گۆڕانی کەشوهەواش کاریگەری ڕاستەوخۆی لەسەر کردووە، لە کۆتا شەپۆلی خۆڵبارینیشدا ٥٠٠٠ کەس تووشی تەنگەنەفەسی بوون.

10:15

ئالاسکا ئاوێکی زۆری لە شەختە سەهۆڵییەکاندا  تیادا هەڵگیراوەو شارەزایان دەڵێن دەبێت بە گرنگییەوە بۆ ژیانی مرۆڤ لێی بڕواندرێت.

10:50

بە پێی توێژینەوەیەکی نوێ بە سەرۆکایەتی ICM-CSIC  گەرمبوونی جیهانی دەتوانێت ببێتە هۆی ناسەقامگیری سیستەمی کەشوهەوا و خێرایی سووڕی ئاو بەهۆی زیادبوونی هەڵمژینی ئاو لە دەریاکان و زەریاکان و لە ئەنجامی بەرزبوونەوەی پلەی گەرمادا دروست دەبێت.

07:51

شارەزایەتی بواری کشتوکاڵ دەڵێت، بۆردومانەکان بەدەر لە کاریگەرییە کۆمەڵایەتی و دەروونیەکان، زیانی گەورە بەر ژینگە دەگەیەنێت و بواری کشتوکاڵی ئەو خاکە لاواز دەکات کە بۆردومان کراوە.

07:35

کۆلێژی تەکنیکی زانستە پراکتیکییەکانی هەڵەبجە بە هاوکاری ڕێکخراوی نوێ و کەمپینی هاوبەشی گرین سیتی هەڵەبجە بە مەبەستی هۆشیار کردنەوەی خوێندکاران لە پاراستنی ژینگە وۆرکشۆپێک بەڕێوەچوو.

09:16

لە ڕۆژی ژینگەی کوردستاندا فێستیڤاڵێکی ژینگەی لە پارکی هەواری شاری سلێمانی بە دروشمی "با هەموومان بەیەکەوە لە خەمی ژینگەکەماندا بین" بەڕێوەچوو.

10:40

بەهۆی بوونی بۆردومان لەسەر چەند ناوچەیەکی هەولێر لەلایەن حکومەتی بەعسی ڕوخاوەوە، پەرلەمانی هەرێمی کوردستان ١٦ی نیسانی بە ڕۆژی ژینگەی کوردستان دیاریکردووە، بەڵام دوای ١٤ ساڵ لەو بڕیارە بۆردومان لەسەر باشوری کوردستان هەیەو ژینگە وێرانتر بووە.

07:35

ڕۆژی ژینگەی کوردستان، ڕۆژێکە بۆ زیادبوونی چالاکییە ژینگەییەکان و هۆشیارکردنەوەی کۆمەڵگە بۆ پاراستنی ژینگە، ژینگەپارێزێکیش دەڵێت: هیچ توێژینەوەیەکی زانستی لەسەر ژینگەی هەڵەبجە نییە.

07:08

وەرزی بەهار، وەرزی ژیانەوە و جوانی سروشتە، بەڵام لەگەڵ دەستپێکردنیدا بەهۆی سەیران و بەڕێوەبردنی فێستیڤاڵەوە، خۆڵ و خاشاک بەرزدەبێتەوە و لایەنی بەرپرسیاریش لە ئاستی پێویستدا گرنگی بە پاکوخاوێنی ژینگە نادات.

14:08

پارتی سەوزی کوردستان ئاماژە بەوەدەکات هۆکارێکی پیسبوونى ژینگەیە، کۆنەکردنەوەی خۆڵ و خاشاکە لە پارێزگاکان بە تایبەت لە سلێمانی ئەوەش بەهۆى دابیننەکردنى پارە بۆ کۆمپانیاکانی پاککەرەوە، کە هۆکاری ڕوودانی کارەساتێکی ژینگەییە لە سلێمانی.

09:40

ژینۆ ڕەشید، ئەندامی ڕێکخراوی ژنانی ئازادی کوردستان، لەدایکبوونی ڕێبەری گەلی کورد، عەبدوڵا ئۆجالان پیرۆز دەکات و دەڵێت ئەو دار زەیتونانەی دەوڵەتی تورکیا دەیبڕێتەوە، ئێمە دەیژیەنینەوە.

12:54

چالاکوانانی ژینگەپارێزی ئێران لە دژی پرۆژەی پترۆکیمیایی کە بڕیارە لە مازەندەران جێبەجێبکرێت، چالاکی ناڕەزایەتییان کرد، ئەکتەری ئێرانی هەدیته تارانییش پشتیوانی لە کەمپینەکە کرد.

13:30

بەبۆنەی ساڵیادی لەدایکبوونی ڕێبەری گەلی کورد، عەبدوڵا ئۆجالان، شارەوانی شاری حەلەب پارکێکی بەناوی گوڵستانی ڕۆژبوونی ئازادی کردەوە.

10:22

سادەیی و ئەندازەیی بوون لە سروشتدا جوانییەکی تایبەتی بە بەدیهاتووان بەخشیووە، ئەمەش لە زانستی بایۆلۆجی، فیزیا، کیمیا و زانستەکانی دیکەدا بەدیدەکرێت.