ژینگه
-
سیستمی ئاوی هەرێم لە مەترسیدایە؛ دروستکردنی بەنداو لە تورکیا و ئێران هۆکارێکن
هۆکارەکان بۆ پیسبوونی ئاو لە هەرێمی کوردستان تا دێت زیاد دەکات، نەبوونی سیستمی پاکسازی، دروستکردنی بەنداو کە دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی ئاستی ئاو و ناهۆشیاری تاک بەشێکین کە هۆکارەکان، بەردەوامی ئەو دۆخەش کارەساتی سروشتی دروستدەکات.
-
چۆن خێزانەکان بەشداری لە بەفیڕۆ نەچوونی ئاو بکەن؟
پێویستە پاشەکەوتی ئاو لەناو خێزانەکانەوە دەستپێبکات، بەو واتایەی پاشەکەوت کردن لە چۆنیەتی شۆردنی قاپەکان و شوشتنی ئۆتۆمبێل و جلوبەرگدا و وریابوون بۆ ئەوەی ئاوی خواردنەوە بەفیڕۆ نەدرێت.
-
ئالاسکا نزیکە لە وەرزی ئاگرکەوتنەوە
ئالاسکا، وەرزێکی مێژوویی ئاگرکەوتنەوە لە پێشیدایە بەهۆی بەرزبوونەوەی پلەی گەرما، توانەوە و کەمبوونەوەی کەڵەکەبوونی بەفر و هەڵچوونێکی ئاشکرا و لێدانی ژمارەیەکی زۆر هەورە بروسکە، لە ماوەی هەفتەیەکدا هۆکاری کەوتنەوەی زیاتر لە ٣٠٠ ئاگر بووە.
-
توێژینەوەیەکی نوێ: گۆڕانی کەشوهەوا توندوتیژی لەسەر بنەمای ڕەگەز توندتر دەکات
چەند توێژینەوەیەک دەریانخستووە کە کارەساتی سروشتی و پەتاکان ڕێژەی توندوتیژی دژی ژنان زیاد دەکەن.
-
بەرزبوونەوەی پلەی گەرما دەبێتە هۆی لەناوچوونی زیاتری ڕووەکەکان
توێژەران هەوڵدەدەن بەرگری ڕووەکەکان زیادبکەن بۆ پلەکانی گەرما و پاراستنیان لە دژی کارتێکەرە دەرەکییەکانی وەک نەخۆشییەکان و هێرشی مێرووەکان.
-
گۆڕانی کەشوهەوا دەبێتە هۆی زیادبوونی ئاگرکەوتنەوە گەورەکان
ساڵانە بەهۆی گۆڕانی کەشوهەواوە پلەکانی گەرما بەرزدەبنەوە، لە ئەنجامی دروست بوونی کەشێکی وشک و گەرم ئاگر کەوتنەوە گەورەکان زیاد دەکات بەتایبەتی لە ناوچە سەوزایی و دارستانەکاندا، بەڵام مرۆڤەکان دەتوانن بە چالاکییەکانیان بۆ پاراستنی ژینگە ئەم هۆکارە کەمبکەنە
-
بەرنامەی ژینگەی نەتەوە یەکگرتووەکان داوای پاراستنی دەریاکان دەکات
بەرنامەی ژینگەی نەتەوە یەکگرتووەکان جەختی لەوەکردەوە کە هێشتا پیسبوونی دەریاکان جێگەی نیگەرانییە و داوایکرد کە ڕێوشوێنی ئامانجدار بۆ بەرەنگاربوونەوەی پیسبوونی دەریاکان بگیرێتەبەر.
-
گۆڕانی کەشوهەوا کاریگەری لەسەر ژیانی هەنگ دەبێت
بە پێی ئەنجامی توێژینەوەی هانی جاکسۆن، خوێندکاری ماستەر گۆڕانکارییەکانی پلەی گەرما کاریگەری نەرێنیان کردووەتە سەر ژیانی زۆربەی جۆرەکانی هەنگ لە ماوەی ١٢٠ ساڵی ڕابردوودا.
-
ملیۆنان کەس بەهۆی لافاوی وەرزییەوە لە بەنگلادیش و هندستان کاریگەر بوون
بەهۆی لافاوەوە لە باکوری ڕۆژهەڵاتی بەنگلادش کاریگەریان لەسەربووە و نزیکی ٢٥ کەس گیانیان لەدەستداوە، لە ئێستادا ٪٩٠ ناحیەی سەنامگانج لەژێر ئاودان و بەتەواوی لە ناوچەکانی دیکەی وڵات دابڕراوە.
-
کارەساتە سروشتیەکان دەتوانن گۆڕانکاریەکان بۆ دارستانەکان دروست بکەن
زیادبوونی پلەکانی گەرما و گۆڕانە ژینگەییەکان لە جیهاندا کاریگەری دەکاتە سەر دارستانەکان و کۆمەڵگە ژینگەییەکان لە جیهاندا بە پرۆسەیەکی ژینگەیی.
-
بههۆی وشكهساڵییهوه گوندهكان خهریكه چۆڵدهبن و حكومهتیش بێباکە
لە کاتێکدا ماوەی دوو ساڵە وشکەساڵی و بێبارانی ڕووی لە گەرمیان کردووە و ڕاگەیەندراوە، بەڵام حکومەتی هەرێمی کوردستان بێدەربەستە و ڕێوشوێنی پێویستی نەگرتووەتە بەر، گرتنەوەی ئاوی سیروانیش لەلایەن ئێرانەوە بڕی ٦٧٧٧٥ دۆنم زیانی داوە.
-
پسپۆڕێکی ژینگەیی: بەکارهێنانی چەکە کیمیاییەکان ژینگە وێران دەکات
جیهان ڕووبەڕووی جەنگ دەبێتەوە و کوردستانیش پشکی شێری بەرکەوتووە، بەکارهێنانی جۆرە جیاوازەکانی چەک لەسەر گەلانی جیهان و ناوچەکە زیانی ژینگەیی و گۆڕینی بۆماوەی لێدەکەوێتەوە، پسپۆڕێک لەو بارەیەوە قسە دەکات.
-
چۆن جەنگەکان کاریگەری لەسەر گۆڕانی کەشوهەوا و ژینگە دەبێت؟
وڵاتان ڕێژەی ڕاستەقینەی بڵاوبوونەوەی ئەو گازەی کە لە تەکنەلۆجیای سەربازییەوە دەبێتە هۆی گەرمبوونی زەوی لە ئەنجامی جەنگەکانەوە بڵاوناکەنەوە، جەنگەکان دەتوانێت ٩٠٪ی ئاژەڵە کێوییەکان لە ناوچەیەکدا بکوژێت و هەمەجۆری زیندەوەران بۆ ساڵانێکی درێژ لەناوبەرێت.
-
"دەوڵەتی تورکیا ئاوی فوراتی کردووەتە چەک و جیهان بێدەنگە"
هاوسەرۆکی ئەنجومەنی دادوەریی هەرێمی فورات ڕەوشەن هاجم هەڵسەنگاندن بۆ بڕینی ئاوی فورات لەلایەن دەوڵەتی تورکیاوە دەکات.
-
گەورەترین ڕووەک لەسەر زەوی تەمەنی ٤٥٠٠ ساڵە
توێژەرانی ئوسترالی لە کێڵگەیەکی دەریایدا گەورەترین ڕووەکیان دۆزییەوە لەسەر زەوی کە بەلایەنی کەمەوە تەمەنی ٤٥٠٠ ساڵ دەبێت.
-
بە بیابانبوونی ناوچەکان و گۆڕانی کەشوهەوا، چەندین ساڵ وشکەساڵی بەدوادێت
گۆڕانی کەشوهەوا بەهۆی نەبوونی سیستمێکی باش بۆ بەڕێوەبردنی ئاو وەک سەرچاوەیەکی سەرەکی و کوالێتی خراپی بەنزین و ئۆتۆمبێل و دوکەڵی کارگەکان زیانی بە ژینگەی ناوچەکە گەیاندووە.
-
زیادکردنی سەوزایی ٣٤ هەزار مردن لە ماوەی دوو دەیەدا کەم دەکاتەوە
لێکۆڵینەوەیەکی نوێ دەریخستووە کە لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٠ بۆ ٢٠١٩ نزیکەی ٣٤،٠٠٠-٣٨،٠٠٠ مردن کەم بووەتەوە بە زیادبوونی ڕووەکی سەوزی ناوخۆیی لە ناوچەکانی پایتەختی ئەمریکا کە چڕی دانیشتوان تیایدا بەرزە.
-
لە باکوری کوردستان بڕینەوەی دارەکان لەلایەن دەوڵەتی تورکیاوە بەردەوامە
دەوڵەتی تورکیا لە باکور و باشوری کوردستان و بە تایبەت ناوچە سنورییەکان دارستانەکان دەبڕێتەوە و دارەکانی تاڵان دەکات.
-
بەهۆی پیسبوونی ژینگەوە ملیۆنەها هاوڵاتی هیندستان گیانیان لەدەستداوە
بەهۆی پیسبوونی ژینگە لە ساڵی ٢٠١٩دا بووەتە هۆی زیاتر لە ٢.٣ ملیۆن مردنی پێشوەختە لە هیندستان، هەروەها زیاتر لە نۆ ملیۆن یان نزیکەی یەک لەسەر شەشی مردن لە جیهاندا بەهۆی پیسبوونی ژینگەوەیە.
-
خۆڵبارین بووەتە هۆی دیاردەی پەنابەری ژینگەیی
بەپێی وتەی زانایانی کەشناسی بە شێوەیەکی گشتی لە زۆربەی شوێنەکانی جیهاندا خۆڵبارین ڕوودەدات بە تایبەت لە باکوری ئەفریقا، ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەمریکا، عێراق و هەرێمی کوردستانیش، ئەگەرچی هێشتا بەهارە چەندین جار شەپۆڵی چڕی خۆڵبارین ڕووی تێکردووە.