"بە ئامادەبوونی ئازادانەیان ڕۆحی ژنانەی نەورۆزیان نیشاندا"
هـ.گ. چالاکوانی سیاسی و مەدەنی شاری کرماشانە و باسی لەوەکرد، ژنان بە بەشداربوونی ئازادانە و ڕووبەڕوو بوونەوەی حیجابی ناچاری، ڕۆحی ژنانەی نەورۆزیان نیشاندا.
گلارە گەیلانی
کرماشان- هـ.گ.، چالاکی سیاسی و مەدەنی خەڵکی کرماشان، سەبارەت بە نەورۆز باسی لەوەکرد، کە نەورۆز ئەفسانەیەکە و لە جیهانبینییەکی ژنانەوە لەدایک بووە.
"نەورۆز جیهانبینی لەدایکبوونەوە و ژنانەبوون نیشان دەدات"
هـ.گ. باسی لەوەکرد، کە "نەورۆز ئەفسانەیە و ئەفسانەش گێڕانەوە و جیهانبینی گەلانە کە بە درێژایی سەدە و هەزاران ساڵ ماونەتەوە، وتیشی: نەورۆز جەوهەری هەمان ئەو جیهانبینییەیە کە بەهای لەدایکبوونەوە و ژنانەیی دەدات، ئەمە جیهانبینی باوی سەردەمی هێڵی دایکی بووە، لەم جیهانبینییەدا ئەم بەهادان بە لەدایکبوونەوەیە بووەتە هۆی ئەوەی بەهار لە وەرزەکانی دیکە لەپێشینەتر بێت و یەکەم ڕۆژی بەهار بگێڕدرێتەوە، نەورۆز ڕۆژی ڕەچاوکردنی ترس و بەخشندەیی ژینگەیە، کە دیسانەوە بەڵێنی ژیانێکی خۆش و ئازاد دەدات و زیندووەکان لە چنگی بەربەست و بەفر و زریانەکان ڕزگار دەکات، کە هەمیشە مەتافۆری چەمکە ئینسانییەکان بووە وەک ستەم و کۆیلایەتی، بەهاریش مەتافۆری زیندووبوونەوەیە و ڕۆژی ڕزگاری بووە.
"ڕوانگەی مێژوویی نەورۆز بۆ نەتەوەیەک یان کولتوورێکی دیاریکراو کورت دەکاتەوە"
هـ.گ. ئاماژەی بەو مەترسیانە کرد کە هەڕەشە لە نەورۆز دەکەن لە سێ ڕوانگەی مێژوویی و سیاسی و ئایینیەوە و لە ڕوانگەی مێژووییەوە دەستی پێکرد، "ڕوانگەیەکی ئەفسانەیی بۆ نەورۆز ڕوانگەیەکی وردتر و دروستترە لەوەی کە دیدگای مێژوویی، سیاسی، ئایینی و ... هەیە، لە ڕوانگەی مێژووییەوە، بە بێهودە دەگەڕێن بۆ دۆزینەوەی ڕەگ و ڕیشەی مێژوویی بۆ نەورۆز، ئەم بۆچوونە بەزۆری بۆ بەرژەوەندی نەتەوەیەک لێکدەداتەوە و هەوڵی سنووردارکردن و بچووککردنەوەی نەورۆز دەدات بۆ نەتەوەیەک یان کولتوورێکی دیاریکراو، نەورۆز دەتوانێت پەیوەندییەک بێت لە نێوان گەلان و گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئاسیای ناوەڕاست و بەشەکانی تری جوگرافیای نەورۆز، ئەم تێڕوانینە مێژووییە ڕێگری دەکات لە درێژەی ئەم ئەفسانەیە و بەڕێوەچوونی ئەم ئاهەنگە لە جوگرافیای بەرفراوانی نەورۆزدا، ئەم تێڕوانینە هەمان ڕژێمی ئاپارتاید و فاشیستی تورکیایە کە دەڵێن نەورۆز تا لەگەڵ سیاسەت و بەرژەوەندییەکانمان نەگونجێت پێویستە سەرکوت بکرێت، ئەوە ناسیۆنالیزمی بیر تەسکە کە پێکەوە ژیانی گەلان لەم جوگرافیایە مەحاڵ دەکات.
"شەریعەتەکان دژی نەورۆز و بەتایبەتی بوونی ژن بوون تیایدا"
هـ.گ. لە ڕووی ئاینییەوە وتی: نەورۆز بە درێژایی مێژوو ڕووبەڕووی هێرشی شەریعەت و سەلەفییەکان بووەتەوە، بەڵام ئەوەی ماوەتەوە و بە سەدە و هەزاران ساڵ تێپەڕیوە و تا ئێستاش پەیامی بەختەوەری و ئازادییە، نەورۆزە، مێژوو هەموو جۆرە هێرشێکی بۆ سەر نەورۆز بەخۆیەوە بینیوە، لە دژایەتی شەریعەتیەکانی وەک غەزالی لە سەدەی ٥ی کۆچیدا، تا دژایەتی پیاوانی ئایینی کۆماری ئیسلامی ئێران و وەهابیزم و سەلەفییەت و تاڵیبان و داعش کە دژی ئاهەنگی نەورۆز و بەتایبەتی بوونی ژنان و خۆشی دەربڕین بوون.
"ژن کاراکتەری سەرەکی نەورۆزە"
هـ.گ.، چالاکوانی سیاسی و مەدەنی هێرشەکانی ئێستای دژی ئاهەنگەکانی نەورۆز و بوونی ژنانی تیایدا و جلوبەرگەکانی نەتەوەیی هەڵسەنگاند و وتی: ئێستا بەردەوامی ئەو هێرشانە لە هێرشەکانی سەر "ژن"دا ڕەنگ دەداتەوە، ئەم هێزانە بە هێرشکردنە سەر ژنان و ڕووبەڕووبوونەوەی ئامادەیی ئازادیان لە ئاهەنگ و پێ لێدان و بەرەنگاربوونەوەی حیجابی ناچاری و پێداگری لەسەر بوونیان لە گۆڕەپانی گشتیدا؛ ڕۆحی ژنانەی نەورۆزیان کردووەتە ئامانج، بەڵام ئەمساڵ کەرنەڤاڵ و ئاهەنگە جەماوەرییە زۆرەکانی نەورۆز کە بە پێشوازییەکی ناوازەی خەڵک لە شارە جیاجیاکان و ئامادەیی بەرچاو و زۆرترینی ژنان بەڕێوەچوو، نیشانیدا کە بەرخۆدان لە دژی فاشیزم و جیاکاری ڕەگەزی قووڵتر و فراوانتر بووە لە هەموو کاتێک و بێگومان لەم بوارەدا ژن کاراکتەری سەرەکییە.
ناوبراو بە پیرۆزبایی لە نەورۆز کۆتایی بە قسەکانی هێنا و وتی: لە کۆتاییدا پیرۆزبایی نەورۆز لە ژنانی جیهان و ژنانی ڕۆژهەڵات و ژنانی کرماشان و گەلانی ستەملێکراو دەکەم و هیوادارم ساڵی نوێ ببێتە ساڵی ڕزگاری هەموو گەلانی بندەست بێت و شەقامەکانی ڕۆژهەڵات پڕ بن لە هەلهەلەی ئازادی ژنان.