ڕاپۆرت

07:20

هەر گەشتیارێک کە سەردانی هەرێمی کردستان دەکات زیاتر لە ٣٠٠$ لە بازاڕەکانی هەرێم خەرج دەکات، ئەو بڕە پارەیەی کە گەشتیار خەرجی دەکات تەنیا بۆ کەرتی گەشتوگوزار نیە، بەڵکو بازاڕ و هۆتێل و مۆتێلەکانیش دەگرێتەوە.

08:50

بەر لە ٢٥ ساڵ، لەناو جەرگەی شاری هەولێر و بە ڕۆژی ڕووناک، ٨٣ ڕۆژنامەنووس، هونەرمەند و بریندار بە فەرمانی دەسەڵاتدارانی پەدەکە کۆمەڵکوژکران، ٢٥ ساڵ تێپەڕی و تا ئێستا نە گۆڕیان دیارە و نە تەرمیان و نە شوێنەواریان.

09:39

دیمۆگرافیای شەنگال بە دەستی عوسمانییەکان و بەعس و داعش و تورکەوە هەمیشە لە گۆڕانکاریدا بووە، چۆنیان ویستوە بەبێ گوێدانە سەروەری خاکەکەی پێشێلکارییان تێدا ئەنجامداوە، بەو هۆیەوە شەنگال بووەتە ناوچەیەک کە گەلەکەی بەردەوام لە بەردەم شاڵاوی داگیرکەراندا بووە.

08:14

بەگوێرەی میساقی میللی ساڵی ١٩٢٠، ویلایەتی موسڵ "باشوری کوردستان" و ویلایەتی حەلەب "بەشێک لە ڕۆژئاوای کوردستان" بەشێک بوون لە خاکی تورکیا، هەر بۆیەش  دەوڵەتی تورکیا هەوڵدەدات ئەو میساقە زیندووبکاتەوە و چەندین هێرشی داگیرکاری لە ساڵی ١٩٨٣ ەوە دەستپێکردووە.

09:03

لە مێژوودا  "میزۆپۆتامیا" ناوەندی ژیان و ئاوەدانیی بووە، بەڵام هەر لەگەڵ ئەو مێژووەدا ئەنجامدانی ناکۆکیی و شەڕ لەلایەن وڵاتان و دەسەڵاتدارانی زلهێزەوە بەشێکی دانەبڕاو بووە لە دیرۆکی ئەم جوگرافیایەدا.

07:51

١٣٦ ساڵ بەسەر دیاریکردنی ١ی ئایار، ڕۆژی جیهانی کرێکاراندا تێدەپەڕێت، بەڵام تا دێت دۆخ و گوزەرانی کرێکاران خراپتر دەبێت، ئەگەرچی ئەوان داواین ٨ کاتژمێر کاریان دەکرد، بەڵام کرێکاران زیاتر کار دەکەن و موچەکانیشیان لە ئاست قورسی کارەکانیاندا نییە.

10:16

ئەگەرچی کەرتی کشتوکاڵ و بە تایبەت گەنم و جۆ لە دوای ساڵی ١٩٩٢ گەشەسەندنی بەخۆیەوە بینیوە، بەڵام لە ئێستادا گەنم و جۆ لەلایەن حکومەتەوە ناکرێت و سایلۆی پێویستیش بۆ هەڵگرتنان نییە.

07:12

ناوچەی بادینان بۆ ڕژێمی بەعس کۆتا شوێن بوو کە ئەنفالی لەسەر ئەنجامدا، بەڵام بۆ دەوڵەتی تورک خاڵی دەستپێکی داگیرکارییە بۆ سەر باشوری کوردستان، ئەو ئەنفالەی ڕژێمی بەعس دەستیپێکرد، دەوڵەتی تورکیاش درێژەی پێدەدات.

13:52

دەوڵەتی تورکیا لە ساڵی ١٩٨٣دا ڕێککەوتننامەی لەگەڵ حکومەتی عێراق واژۆکرد تا بتوانێت بە قوڵی ١٠ کیلۆمەتر خاکی عێراق ببڕێت بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی هێزە کوردییەکان، بەڵام لە ئێستادا زیاتر لە ٣٠ کیلۆمەتر سنوری بەزاندووە و عێراقیش بێدەنگە.

09:38

بەهۆی بوونی چەندین ڕاگەیاندنی حیزبی و  ئاڕاستەکراو، زمانی کوردی لە ڕێگای ڕاگەیاندنەوە بەرەو لەناوچوون دەچێت، لە کاتێکدا ئەرکی ڕاگەیاندنە مۆرکی زمان بپارێزێت، بەڵام چەندین وشەی بیانی تێکەڵ بە زمانی ڕاگەیاندن کراوە کە کاریگەری لەسەر نەوە بە نەوە دروستدەکات.

07:22

یەکەم ڕۆژنامەی کوردیی بە ناوی "ڕۆژنامەی کوردستان" بەرھەڵستی دەسەڵاتی عوسمانی دەکرد، بەڵام دوای ١٢٤ ساڵ لە دەرچوونی ئەو ڕۆژنامەیە ژمارەیەک لە میدیای کوردی لە خزمەتی دوژمناندایە.

09:00

لە کۆمەڵگای عەرەبیدا کۆمەڵێک دابونەریتی سەیر بەندکراون بە ژنەوە، هەندێکیان وەک فەرزێکی لێهاتووە، هێشتا هەندێک نەریتی ناسراو بە شێوەیەکی دیار و بڵاو لە هەندێک چینی کۆمەڵایەتی دیاری کراو هەن.

07:55

دەوڵەتی تورک بەردەوام چاوی لەسەر خاکی باشوری کوردستانە و دەیەوێت شوێنەوارە مێژووییەکان بکاتە موڵكی خۆی، زیندووترین نمونەش نۆژەنکردنەوەی بازاڕی قەیسەری کەرکوکە.

08:35

ڕۆژمێری کوردی مێژوویەکی گرنگ و دێرینی هەیە بە بەراورد بە ڕۆژمێری نەتەوەکانی دیکە و ٧٠٠ ساڵ لە پێش ڕۆژمێری زاینییەوەیە، بەڵام لە هەرێمی کوردستان بە گرنگییەوە لێی ناڕوانرێت و لە بەڕێکردنی کاروباری دام و دەزگاکاندا بەکارناهێندرێت.

08:06

جلوبەرگی کوردی مێژوویەکی هەزاران ساڵەی هەیە، دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ماددەکان، تا ئێستاش هەیە، بەڵام ئێستا بەپێی ناوچەکانی کوردستان گۆڕانکاری بەسەردا هاتووە، تا ڕادەییەک جیاوازی لە شێوازی دوورینی و پارچەکانیدا هەیە.

08:34

جلوبەرگی کوردی، بەپێی توێژینەوەکان زیاتر سێ هەزار ساڵ تەمەنی هەیە، بەپێی ئەو شووێنەوارانەی کە دۆزراونەتەوە و لێکۆڵینەوەیان لە بارەوە کراوە، مێژووی جلوبەرگی کوردی بۆ سەردەمی ئیمپڕاتۆرییەتی ماددەکان دەگەڕێتەوە، کە بۆ یەکەمجار شەڕواڵییان داهێناوە.

09:11

هەڵەبجە لە کوردستان هەستی نەتەوەیی و ڕاپەڕینی دروستکرد، ١٢ی ئاداریش هیوای شۆڕشی گەلانی بەخەبەر هێنا و بە هیوایەشەوە شۆڕشی ١٩ی تەمموز گەیشتە لوتکە.

09:51

هەڵەبجە لە کوردستان هەستی نەتەوەیی و ڕاپەڕینی دروستکرد، ١٢ی ئاداریش هیوای شۆڕشی گەلانی بەخەبەر هێنا و بە هیوایەشەوە شۆڕشی ١٩ی تەمموز گەیشتە لوتکە.

07:47

تێڕوانینەکانی کۆمەڵگا بۆ ژنێک کە هاوسەرگیری نەکردووە جیاوازەو ژنانی گەنج ڕووبەڕووی کۆمەڵێک قسەی ناخۆش دەبنەوە، مامۆستایەکی زانکۆش جەخت لەسەر پێویستی گۆڕینی تێڕوانینی کۆمەڵگا دەکاتەوە.

08:40

مێژووی ژنان بە درێژای قۆناغەکانی پێشکەوتنخوازی لە خوێندنەوە و لێکۆڵینەوە لەسەر ئەو ڕۆڵەی کە ژنان لەمێژوودا گێڕاویانە، ئەو باوەڕییە کەمدەکاتەوە کە تۆمارەکان لە مێژوودا بەشداری ژنانی لە بوارە جیاوازەکاندا کەم نرخاندووە.