ڕەفیف ئیسلیم

 

غەززە- ئایە ئەبو نەسر، نووسەر بە سەختیەوە لە مردن ڕزگاری بوو کاتێک فڕۆکە جەنگییەکانی ئیسرائیل ماڵی پێنج نهۆمی خێزانەکەی لە بەیت لاهیایان کردە ئامانج و ١٥٠ ئەندامی خێزانەکەی کوژران، پێداگری لەسەر بەڵگەنامەکردنی ئەم کارەساتە لە پەرتووکەکەیدا بەناونیشانی "لە غەززە ئەوانەی مردوون ڕزگاریان بووە و ئەوانەی ڕزگاریان بووە مردوون" و وردەکاری زیاتری لەسەر ژیانی ژنان لە سەردەمی جینۆسایدەکەدا زیادکردووە.

 

هەڵهاتنێکی ناتەواو لە مردن

ئایای ئەبو نەسر ڕوونیکردەوە کە بەهرەی نووسینی لە تەمەنی گەنجیدا سەریهەڵداوە کاتێک بۆ یەکەمجار لەگەڵ کۆچی دوایی باوکیدا تووشی لەدەستدان بووە، بۆ دەربڕینی گێژاوی ناوەوەی ڕووی لە وشەکان کرد و دواتر هەوڵیدا لە ڕێگەی خولی نووسین و خوێندنەوەی دەیان پەرتوکەوە ئەم بەهرەیە بچێنێت تا دواجار پەرتووکەکەی چاپ کرا.

 

لەدەستدان ئەو پاڵنەرە بوو کە بۆ جاری دووەم ڕاکێشا بۆ نووسین، لەوێ دڵنەوایی دۆزیەوە، ئاماژەی بەوەشکرد، ئاسان نییە ١٥٠ ئەندامی خێزانەکەت بە یەکجار لەدەست بدەیت- برا، خوشک، مامی، خاڵۆزا و منداڵە بچووکەکانیان، ڕەنگە ئەمڕۆش نەتوانم ئەو بیرۆکەیە قبوڵ بکەم، کە بەدرێژایی شەڕەکە، خێزانێکم ڕێککەوتبوون لە یەک ماڵدا بمێننەوە بۆ ئەوەی ئەگەر شتێک بەسەریاندا بێت، هەموویان پێکەوە بمرن. و بەم شێوەیە، ئاواتەکەیان هاتەدی.

 

دەرفەت دەتوانێت ژیانێکی نوێت پێ ببەخشێت

سەبارەت بە هەڵهاتنی لە مردن وتی: هەل ڕۆڵێکی سەرەکی هەبووە  چەند کاتژمێرێک پێش ئەوەی هێرشە ئاسمانییەکانی ئیسرائیل ماڵەکەیان بکاتە ئامانج، پەیوەندییەکیان پێگەیشت کە لە مردنی کوڕی خوشکە گەورەکەی ئاگادارکرانەوە، خۆی و دایکی چوونە سەرەخۆشی و پشتیوانی خۆیان بۆ خوشکەکەی دەربڕی باقی خێزانەکە خۆیان ئامادە دەکرد بۆ ئەوەی ڕۆڵی ڕۆتینی خۆیان لەم شەڕە قڕکردنەدا ئەنجام بدەن، ڕۆڵێک کە ڕۆژانە بەجێی دەهێنن، بەڵام موشەکەکە خێراتر بوو، لە یەک کاتدا هەموویانی کوشت، ئەو و دایکی و خوشکەکەی مانەوە تا بەرگەی ئازاری لەدەستدان و دابڕانێ هەموو ئەوانە بگرن کە گیانلەدەستداوە.

 

لەدەستدان، حەسرەت، تامەزرۆیی بۆ ڕابردوو و بۆ خێزانەکانیان، ترس و برسێتی و نەخۆشی، هەموو ئەم هەستانە لە سەرەتادا وایان لێکرد کە یاداشتنامەکەی بنووسێت، هەروەها ڕۆژنامەی دەیان ژنی دیکە کە بەرگەی ئاوارەبوون و مردن دەگرن، لە نێو دەنگی مەرگ و تۆپباران لە هەموو لایەکدا دەژین، هیوای خواست کە بارگرانی ئەم شەو بێکۆتایەی جینۆساید کەم بکاتەوە و ڕەنگە جیهان لە ڕادەی ئەو نادادپەروەری و ستەمکارییە تێبگات کە ڕووبەڕوویان دەبێتەوە، هەروەها ئەو چیرۆکانەی کە نەنووسراون لەبیر دەکرێن، بۆیە بڕیاریدا ڕۆژنامەکەی بکاتە دەفرێک بۆ پاراستنی هەموو ئەو شتانەی کە ئەزموونی کردووە و هەموو ئەو شتانەی کە بیستوویانە.

 

تا ژنان قسە بکەن، چیرۆکەکە هەرگیز کۆتایی نایەت

ئایە ئەبو نەسر ئاماژەی بەوەشکرد، پشتی بە چاوپێکەوتن و هەژماری زارەکی بەستووە بۆ بیستنی چیرۆکی ژنان و منداڵانی کچ، دواتر نووسیویەتی و بەڵگەی لەسەر کردووە لەگەڵ بەروار و کات و شوێن بۆ ئەوەی متمانەی شایستە بە چیرۆکەکە بدات، بیری هێنایەوە کە ڕۆژێک بڕیار بوو وردەکاری ئاهەنگێکی هاوسەرگیری فەڵەستینی لە کاتی جینۆسایدەکەدا بەڵگە بکات، بەڵام بووکەکە پەیوەندی پێوەکرد و کاتەکەی هەڵوەشاندەوە، چونکە زاواکە لە هێرشێکی ئاسمانی ئیسرائیلدا کوژرابوو، ئیتر ئاهەنگ و مەراسیمێک نەبوو بۆ بەڵگەنامەکردن.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، هەموو ژنێکی فەڵەستینی چیرۆک و ئازارێکی تایبەتی خۆی هەیە کە بە تەنها بەرگەی گرتووە، لەدەستدانەکە تەنها لە ژیاندا سنووردار نەبوو، هەر ئەو بەردانەی لەخۆگرتبوو کە ژیانیان بەسەر بردبوو لە دروستکردنیان، تەنها بۆ ئەوەی ببینن لە چرکەیەکدا دەڕووخێن، هەروەها ئەو دارانەی کە بە دەستی خۆیان چاندبوویان،  دارانەی کە ساڵانە خوویان بە خواردنی بەخششەکانیان گرتبوو و ڕەنگە هێشتا چاوەڕێی دروێنەکردنی یەکەم بەرهەمیان بن، هەر بۆیە گرنگ بوو هەموو ئەم وردەکاریانە و زیاتریش، کە تەنها ژنێک کە خەباتی کردووە بۆ گەیشتن بە ژیانێکی شکۆمەندانە، بەڕاستی دەتوانێت لێی تێبگات.

 

یەک پەرتوک بەس نییە

جەختی لەوە کردەوە، کە پەرتووکێک بەس نییە بۆ ئەوەی ئەو سەدان چیرۆکە لەخۆبگرێت کە بیستوویەتی و لەگەڵ ژنانی فەڵەستینی کۆبووەتەوە، هەروەها ناتوانێت ترسناکی و دڕندەیی تەواوەتی ئەو تاوانانەی کە بەرامبەریان ئەنجامدراوە لەخۆبگرێت، جارێکیان ژنێکی ناسی کە هەوڵی بەدەستهێنانی بڕوانامەی مردنی براکەی دەدات، بەشێک لەو شتانەی کە دەیگێڕایەوە، سەرنجی ڕاکێشا، بۆیە داوای وردەکارییەکانی کرد، ژنەکە لە وەڵامدا وتی: لە هەر شارێکدا یەکێک لە کوڕەکانم لەدەستداوە، یەکێک لەو تەرمانە لە جەبالیایە، تەرمێکی دیکە لە بەیت لاهیا، سێیەمیان لە شاری غەززە، لە کاتێکدا تەرمی هاوژینەکەم لە باشوورە، ئێستا هەوڵدەدەم ئەوە بسەلمێنم و بڕوانامەی مردن بۆ هەر چواریان بەدەستبهێنم.

 

ئازارەکان وردەکارییەکانی چیرۆکی ژنانی گرتەوە، لەگەڵ ئەوەشدا لە نێوان ساتەکانی هاوسەرگیری یان هاتنی منداڵێکی نوێدا، هەوڵیان دەدا زەردەخەنەیەک یان ساتێکی خۆشی بدزن، کە سەرچاوەیەکی هێز بوو بۆ ئەوەی یارمەتیان بدەن بەردەوام بن لە ژیانیان کە پڕ بوو لە ئاستەنگ، ناچار بوون خۆڕاگر بن و توانای گرانبەهای داڕمانیان نەبوو، کە ڕەنگە ئەوەی لە خێزانەکانیان مابووەوە، لەدەستی بدەن، چونکە ژن پایەی ئەو چادرەیە کە ئاوارە بووە و زیاتر لە دوو ساڵە تێیدا دەژی.

 

سەبارەت بەو سەختییانەی کە ئایە ئەبو نەسر لە کاتی چاپکردنی پەرتوکەکەیدا ڕووبەڕووی بووەتەوە، ڕوونیکردەوە، کە لە کاتی جینۆسایدەکەدا پێنووس و کاغەزێکی نەبووە، بە برسێتی، کێ هێزی ئەوەی دەبێت پێنوسێک بگرێت یان بەشداری چالاکیەکی فیکری بکات؟ بۆیە، لە مۆبایلە زیرەکەکەیدا نووسیویەتی، کە بە خێرایی پاترییەکەی تەواو بوو پێش ئەوەی بتوانێت ئەو دەقە تەواو بکات کە هەوڵی دروستکردنی دەدا، پاشان بیرۆکەکەی دووبارە دەکردەوە تا ڕۆژی دواتر دەیتوانی بینووسێتەوە، بەو پێیەی مۆبایلەکە بە وزەی خۆر کاردەکات و پێش خۆرئاوابوون هیچ خاڵێکی خزمەتگوزاری لەبەردەستدا نەبوو.

 

ئایە ئەبو ناسر لە پەراوێزی پەرتوک و سندوقی یارمەتیدا نووسیویەتی، بە بەکارهێنانی هەر ئامرازێکی تر جگە لە پێنوسێک کە بتوانێت شوێنەواری بیرۆکەکە بەجێبهێڵێت، نووسینەکە پارچە پارچە و سەخت بوو، چەندین ڕۆژی دەویست، هەندێکجار تەنانەت مانگێکیشی دەویست، هەروەها دەزگای چاپکردن لەڕێگەی هاوڕێیەکییەوە دۆزیویەتیەوە، کاتێک پەرتووکەکەی پێشوازییەکی زۆری لێکرا، زۆر دڵخۆش بوو، بەتایبەتی کە بۆ یەکەمجار لە دەوروبەری سەردەمی ئاگربەستدا بڵاوکرایەوە، خۆشی ئەو دوو لایەنە بوو و ئیرادەی بۆ بەرهەمهێنانی بەرگێکی دیکە بەهێزتر کرد.