ڕۆنیدا حاجی

 

حەسەکە-ڕۆژانی ٢٥و ٢٦ی ئەیلوول، ئەکادیمیای ژنۆلۆژی دووەمین کۆنفڕانسی خۆی بە دروشمی "زانایەتی ژنان بە ژنۆلۆژی نوی دەبێتەوە" لە شاری حەسەکەی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا ئەنجامدا ٣٠٠ نوێنەری ژن لە ناوچە جیاجیاکانەوە بەشدارییان لە کۆنفرانسەکەدا کرد، نەسرین عەبدوڵا، فەرماندەی یەپەژە کە ئامادەی کۆنفڕانس بوو، هەڵسەنگاندنێکی بۆ دەزگاکەمان کرد.

 

نەسرین عەبدوڵا، فەرماندەی یەپەژە وتی: ژنۆلۆژی زانستێکی توێژینەوەی سروشتییە و ئەمڕۆ ڕۆژێکی زۆر گرنگە، بەتایبەتی ژمارەیەکی زۆر لە ژنان کۆبوونەتەوە و گفتوگۆیەک لەسەر زانستی ژنان بەڕێوەدەبەن، زیاتر لە جاران گفتوگۆی لەم شێوەیە دەکرێت و پێویستن، ئێمە بە پڕۆسەیەکی وەهادا تێدەپەڕین کە لە هەموو کاتێک پێویستترە، با بەم ڕوونییە بژین و بیکەین بەو نەخشانەی کە بەڕاستی دەتوانین بۆ جیهان و ژیان و کۆمەڵگەیەکی نوێ بین، زۆر گرنگە بۆ ژنێک کە شانازی بە ناسنامەی خۆیەوە بکات وەک ژن، بۆیە ناسینی زانستی ژن، ناسینی ڕاستی و گەڕانەوەیە بۆ سروشتی خۆی.

 

"ژنۆلۆژی ژنان لە قڕکردن دەپارێزێت"

 نەسرین عەبدوڵا لە درێژەی قسەکانیدا، جەختی لە گرنگی پەرەپێدانیژنۆلۆژی لەم کاتە هەستیارەدا کردەوە و وتی: جەنگی جیهانی سێیەم بەڕێوەدەچێت، هێرشی قورس و بۆردومان دەکرێت بۆ سەر ئەو ناسنامانەی کە گوزارشت لە ژیان دەکەن، ئەم هێرشانە لە ئاستی جینۆسایددا نین، بۆیە ئەگەر ئێمە وەک ژن بە زانیاری سەربەخۆ لەمجارە نزیک نەبینەوە، هەروەک چۆن ژنان زیانبەرکەوتووی شەڕی یەکەم و دووەمی جیهانی بوون، دیسان لەم جەنگەی سێیەمدا دەبنە قوربانی، ژنان دەکرێنە ئامانج و هەوڵ دەدەن کۆمەڵگە لە کەسایەتی ژناندا لەناو ببەن، ٥ هەزار ساڵ ژنی گەیاندووەتە ئاستێک کە ناتوانن خۆیان بناسن، ئێمە خەباتێک دژی کولتووری ٥هەزار ساڵە دەکەین بۆ ئەوەی ژنان بتوانن خۆیان بناسن و لەسەر بنەمای زانستێکی ڕاستەقینە خۆیان ڕێکبخەن.

 

"ژنۆلۆژی دەبێتە هێزی پاراستنی ژنان"

 نەسرین عەبدوڵا ئاماژەی بەوەدا، ژنۆلۆژی پلانی خەباتی بۆ یەپەژە پێناسە کردووە و بەم شێوەیە کۆتایی بە قسەکانی هێنا: وەک مەیدانی پاراستن، ئێمە پرسی ژنۆلۆژی وەک پرسێکی پاراستن وەردەگرین، بۆ ئەوەی زانست هێزی پاراستنی ژن بێت، زانست هێزی پاراستنی کۆمەڵگە بێت، بتوانێت جیهانێکی نوێ بە ڕۆحی ژن و ڕەنگەکانیان بونیاد بنێت، بۆ ئێمە وەک یەپەژە، ژنۆلۆژی ئەو ڕێگایەیە کە لەسەری دەڕۆین و ئەو ڕووناکییەیە کە لەسەری دەڕۆین و گرنگترین بابەتێکە کە لەناو یەپەژەدا قسەی لەسەر دەکرێت، لە ئەکادیمیاکانماندا یاسا و شەفافیەتی ژنۆلۆژی پەرەی پێدەدرێت، خۆمان پەروەردە دەکەین، خۆمان بونیاد دەنێین، لە سەرەتای بونیادنانەکەماندا، باوەڕمان وابوو کە ڕێگەی پاراستنی ژنان ئەوەیە کە خۆت بپارێزیت ئەوەندەی خۆت دەزانیت، ئەوە پەیوەندی بە ڕاستی و ناسنامەی ژنانەوە هەیە، ئێمە وەک هێزی پاراستنی ژنان بابەتێک هەڵدەگرین کە چارەنووسی ژنان دیاری دەکات، بۆیە ئێمە قووڵایی زانستی خۆمان پەرەپێداوە، لەڕێگەیەوە نوێنەری دروست دەبین لە جیهانێکی ئارام و ئارامدا، جیهانێک کە زانستی ژنان بەڕێوەی دەبات، ژنۆلۆژی نەخشەی خەباتی ئێمە دیاری دەکات و دەتوانێت بە زانینی ناسنامەی ژن ژن بپارێزێت.