پلاتفۆرمی یەکێتیی نەتەوەیی ژنانی کورد پێداگری لەسەر چەند مافێکی سەرەتایی ژنانی ئێزدی دەکات
پلاتفۆرمی یەکێتیی نەتەوەیی ژنانی کورد بانگەوازی کرد کە هەنگاوی بەپەلە بندرێت بۆ بە جینۆساید ناساندنی فەرمانی ٧٤، شیرین تاهیر دەڵێت: ئێمەی ژنانی یەکێتی نەتەوەی ژنی کوردـ باشوور، پێداگری لەسەر چەند مافێکی ژنانی ئێزدی دەکات.
هێلین ئەحمەد
سلێمانی- پلاتفۆرمی یەکێتیی نەتەوەیی ژنانی کورد بەبۆنەی ١١یەمین ساڵیادی قڕکردنی ئێزدییەکانەوە، ئێوارەی ئەمڕۆ لە باخی گشتی شاری سلێمانی کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانی ئەنجام درا و تێیدا ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە.
لە ڕاگەیەندراوەکەدا ئاماژە بەوە کراوە، لە ٣ی ئابی ٢٠١٤، ٧٤هەمین فەرمان دژی گەلی ئێزدی بەشێوەیەکی سیستەماتیک ئەنجامدرا، دەڵێت: "زیاتر لە ١٠ هەزار کەس ژن و منداڵ و خەڵ کی مەدەنی گیانیان لەدەستدا، زیاد لە ٤٠ منداڵ لە چیای شەنگال لە توێنیتیدا مردن، زیاد لە سێ هەزار ژن لەلایەن داعشەوە ڕفێنران، کۆیلە کران، دەستدرێژییان کرایە سەر و پاشان لە بازاڕەکاندا لە لایەن "داعش"ەوە کڕین و فرۆشتنیان پێوە کرا، نەک تەنها وەک قوربانی شەڕ، بەڵکو وەک ئامانجی هەڵمەتێکی سیستماتیکی بۆ لەناوبردنی گەلێک و سڕینەوەی باوەڕێکی پیرۆز.
"کۆمەڵگەی ئێزدی بێ پاراستن جێهێڵدرا"
هەڵکەوتەی جیۆپۆلیتیکی شنگال، بە درێژایی مێژوو بووەتە جێی سەرنجی سەرجەم هێزە دەسەڵاتدارەکانی ناوچەکە و خاڵی گرێدانی باشووری کوردستانە بە رۆژاڤاوە، لەو کاتە دا، بەهۆی ئەوەی (داعش) چەند شار و شارۆچکەیەکی لە سنووری رۆژئاوای کوردستان و سوریا داگیر کردبوو، دەیویست شنگال بکاتە خاڵی گواستنەوەی چەکدارەکانی لە نێوان سوریا و عێراق، دوای داگیرکردنی شنگال لەلایەن داعشەوە و جێهێشتنیان بەبێ بەرگری، ئێزدییەکان وەک کۆتا دەرچەی رزگاربوونیان، روویان کردە چیای شنگال و ١٠ رۆژ لەو ێ مانەوە و دوای رزگارکردنیان بەشێکیان لە رێگەی رۆژئاوای کوردستان و دواتر لە دەروازەی سێمێلکاوە گەڕێندراوە هەرێمی کوردستان و لە چەند کەمپێکی سنووری دهۆک و سلێمانی نیشتەجێ کران، بەشێکی دیکەش لە رۆژئاوای کوردستان و کەمپی نەورۆز نیشتەجێ کران.
هێزی ژنان دەتوانێت جیهان بگۆڕێت
ئەتکردن، کوشتن و ئەو دەستدرێژیانەی دەکرێتە سەر ژن درێژکراوەی ئەو دیرۆکەیە لە کۆمە ڵکوژیی و قڕکردن سەرەتا بە ئایدۆلۆژیای پیاوسالاری دەستی پێکرد و پاشان بە پاڵپشتی سیستەمی سەرمایەداریی لە جەستەی ژن و سەرچاوەکانی سروشت قازانجی زۆرتری خستە بازارە گەورەکەی جیهانەوە، ئەو دوانەیەی ئایدۆلۆژیا و سیستەم روی یەک دراون هەموو هەوڵێکیان بۆ ئەوەیە ژن لەو هێزەی هەیەتی بەتاڵی بکاتەوە ترسی ئەوان لە رۆح و جەستەی ژنە چونکە دەمێکە تێگەیشتوون هێزی جاویدانیی ژنە جیهان دەگۆڕێت بۆ جیهانێک تێیدا مرۆڤ و سروشت پارێزراو بێت.
تا ئێستا هیچ تاوانبارێک دادگایی نەکراوە
لە رابووردودا لە رواندا لە ساڵی ١٩٩٤، (۲٥۰،۰۰۰ ژن)، لە لیبیریا (٤۰۰،۰۰۰)، لە کۆنگۆ (٠٠٠، ٢٠٠ژن)، بە کۆمەڵ دەستدێژییان کراوەتە سەر، لەو جەنگ و جینۆسایدانەی پەیوەندییان بە ئایین و مەزاهبی جیاوازەوە هەیە وەک هێرزێگۆڤینا و جەزائیر جەنگەکانی دیکەی خۆرهەڵاتی ناوەراست عێراق، سوریا، یەمەن، لیبیا و لە سودان لە لایەن چەکدارانی ناسراو بە جەنجەوید و بە پاڵپشتی دەسەڵاتی عومەر حەسەن ئەلبەشیری لە دارفۆر پتر لە ۲۰۰،۰۰۰ ژن دەستدرێژی سێکسیان کرایە سەر. لە ئێستەشدا لە سیستەمیکی سەرمایەداری پیاوسالاریدا هیچ هیوایەک نییە کە ئەم جینۆسایدانە روونەدەنەوە .لە کاتێکدا دەستدرێژی سێکسی لە ساڵی ١٩٤٩ لە رێککەوتتنامەی ژنێڤ وەک تاوانێکی جەنگ پێناسەی بۆ کرا، بەڵام تا ئێستە هیچ کەس و لایەنێک لەسەر ئەو تاوانە دادگایی نەکراوە.
ئەمرۆ و دوای ١١ ساڵ لەو جینۆسایدە هێشتا گەلی ئێزدی لەبەردەم هەڕەشە و لە دۆخێکی قورسی ئابوری، سیاسی و ژینگەییدان. حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێم هەوڵی جدییان نەداوە بۆ ئاوەدانکردنەوەی شنگال و زامنکردنی ژیانێکی شایستە بۆ خەلکەکەی، ئەمرۆ ئێمە لە پلاتفۆڕمی یەکێتی نەتەوەیی ژنانی کورد، سەری رێز و نەوازش بۆ شەهیدانی ئێزدی دادەنەوێنین، ئازایەتی و خۆراگریی ژنانی ئێزدیی مایەی شانازییە بۆ ژنانی خەباتگێڕ لە دنیادا، ئێمە ستایشی هەڵوێستی بابەشێخ "رابەری کۆچکردوو، رابەری رۆحی ئێزدیان لە جیهاندا" دەکەین، کاتێک داوای لە گەلی ئێزدی کرد ئامێز بۆ ژنانی دەربازبووی دەستی (داعش) بکەنەوە و پێشوازییان لێ بکەن.
دوای ١١ ساڵ لە جینۆسایدی گەلی ئێزدی داواکارییەکانمان لە چەند خاڵێکدا بەرزئەکەینەوە:
١-ناساندنی فەرمانی ٧٤ وەک جینۆساید لەلایەن هەموو حکومەت و دادگا جیهانییەکان.
٢-داوا دەکەین خاکی پیرۆزی شەنگال بپارێزرێت، جارێکی تر هیچ منداڵێکی ئێزیدی لە ناو ترسدا لە دایک نەبێت.
٣-دادگای فەرمیی و تایبەت بۆ تاوانباران دابنرێت و تاوانەکانیان بە بەڵگەنامە بکرێت.
٤-تاوانبارانی جینۆسایدی ئێزدییەکان بە یاسای تیرۆر سزا نەدرێن.
٥-داواکارییەکانی هەڵمەتی (ناوی من ناوی دایکمە)، جیبەجێ بکرێت .
٦-هاوکاریی بۆ گەڕانەوەی ژنانی ژێر دەستی (داعش) یان ژنانی ونبوو، بکرێت.
٧-پێشکەشکردنی پشتیوانی مادی و خزمەتگوزاریی تەندروستی و دەروونی بۆ ژنانی رزگاربوو.
٨-ڕاستەوخۆ ژنان بەشدارببن لە بەڕێوەبردنی شەنگال.
٩-پشتیوانی ئێزدییەکان بکرێت کە کەمپەکان جێبهێڵن و بگەڕێنەوە زێدی خۆیان.
١٠-پاراستنی خاک و رەگەزەکانی سروشت و ژینگەی شەنگال"
" پێداگری لەسەر چەند مافێکی سەرەتایی ژنانی ئێزیدی دەکەین"
شیرین تاهیر، ئەندامی یەکێتی نەتەوەی ژنی کوردـ باشوور، تایبەت بەو چالاکییە قسەی بۆ ئاژانسەکەمان کردو وتی: هەبوونی ئەو چالاکییە لە لایەن ژنانی یەکێتی نەتەوەی ژنی کوردـ باشوور، ڕێکخراوە، لە سەروبەندی خۆ ئامادەکردنمان بۆ کۆنفرانسی سێهەمی ژنانی نەتەوەی کورد لەسەر ئاستی هەرچوارپارچەی کوردستان، بەڵام لە مەودای خۆ ئامادەکردنماندا دەکەوینە یادی ۱۱ یەمین ساڵیادی جینۆسایدکردنی گەلی ئێزیدیەکانەوە، ئێمەش لە یەکەم جالاکی لە دەرەوەی ئەو ئامانجەی کە دامەزراوین بە پێویستمان زانی وەک ئەرکێک بە یادکردنەوە و داواکارییەکان بۆ ژنانی ئێزدی و هاوخەمییەک وەک ژنان یادێک بکەینەوە، ئێمەی ژنانی یەکێتی نەتەوەی ژنی کوردـ باشوور، پێداگری لەسەر چەند مافێکی سەرەتایی ژنانی ئێزدی دەکەین، لەوانە ناساندنی فەرمانی ۷٤ ەمین جینۆسایدکردنی ئێزیدییەکان، دروستکردنی ناوچەیەکی پارێزراو بۆ شنگالییەکان، خستنە بەردەمی ئەو تاوانە بۆ دادگای نێودەوڵەتی لاهایی و چەندین داواکاری دیکە بۆ هاوڵاتیان و بە تایبەت ژنان.