ناوەندی هەواڵ

 

ڕێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی لە بەیاننامەیەکدا، وێڕای پێداچوونەوە بە پرۆسەی ژەهراویکردنی خوێندکاران لە ئێران و کاردانەوەی حکومەتی دەسەڵاتدار، داوای کرد کە بەپەلە هەنگاو بنرێت بۆ لێکۆڵینەوەیەکی سەربەخۆی نێودەوڵەتی سەبارەت بە کیمیابارانکردنی قوتابخانەکانی ئێران: مافی خوێندن، تەندروستی و ژیانی ملیۆنان خوێندکار لە ناو مەترسیی هێرشەکانی گازی کیمیایی کە بە شێوەیەکی سەرەکی قوتابخانەکانی کچان لە ئێران دەکاتە ئامانج، لە مانگی تشرینی دووەمی ساڵی ڕابردووەوە هەزاران خوێندکاری کچ ژەهراوی بوون و لە نەخۆشخانەکان ماونەتەوە.

 

هەروەها حکومەتی ئێران بە جەختکردنەوە لەسەر ئەوەی کە هۆکاری ئەم ژەهراویبوونانە ڕایگەیاند کە دەسەڵاتداران "شکستیان هێناوە" لە لێکۆڵینەوە لەم بابەتە.

 

لەم بەیاننامەیەدا جەخت لەوە دەکاتەوە کە هێرش بۆ سەر قوتابخانەی کچان بە مەبەست و کارە "هەڵمەتێکی زۆر هەماهەنگ و ڕێکخراو" بۆ تۆڵەسەندنەوە لە خوێندکارانی ناڕازی لە کاتی ناڕەزایەتییەکانی ئەم دواییەی سەرتاسەری وڵات.

 

ناوبراو ئاماژەی بۆ ئەوە کرد کە زانیاری لە پزیشکێکی ناوخۆی ئێرانەوە پێگەیشتووە کە دەڵێت وەزارەتی تەندروستی پرۆتۆکۆڵی بۆ ناوەندە پزیشکییەکانی وڵات دەرکردووە و فەرمانی بە ستافی پزیشکی کردووە کە نیشانەکانی خوێندکارە کچەکان لە ئەنجامی هێرشی گازی کیمیایی تووشی دەبن بگەڕێننەوە "سترێس".

 

ئەم ڕێکخراوەی مافی مرۆڤ دەستگیرکردنی چەند ڕۆژنامەنووسێکی ڕاگەیاندووە کە ڕووماڵی تاوانی ژەهراویکردنی قوتابیان دەکەن، بەردەوامی ئەم تاوانەشی بۆ زیادبوونی ناڕەزایەتییە گشتییەکان گەڕاندووەتەوە، کە ڕووبەڕووی ڕێوشوێنە سەرکوتکەرییە ئاساییەکانی دەسەڵات بوونەتەوە.

 

ڕێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی داوای "لێکۆڵینەوەی سەربەخۆ و تەواو و کاریگەر و دەستبەجێ" لە ژەهراویکردنی کچانی قوتابخانە دەکات و بۆ حکومەتی نووسیووە: "هەرکەسێک لە دادگای دادپەروەرانەدا بەرپرسیار بێت، دەبێت بەبێ پەنابردنە بەر سزای لەسێدارەدان ڕادەستی دادگا بکەیت".

 

هەروەها داوای دەستڕاگەیشتن بە دەستەیەکی نێودەوڵەتی سەربەخۆی کرد بۆ لێکۆڵینەوە لەم هێرشە کیمیاییانە بۆ سەر قوتابخانەکان.

 

نزیک بە ٥ مانگ بەسەر ژەهراوی کردنی زنجیرەیی و پڕ لە نهێنی قوتابیان لە ئێران تێدەپەڕێت و سەرەڕای بەردەوامیی ئەو هێرشانە، حکوومەت بێدەنگ بووە و نەیتوانیوە بکەر و ئەنجامدەرانی ئەو تاوانە دەستنیشان بکات.