ناوەندی هەواڵ

 

لە ناوەڕاستی کێبڕکێی هەڵبژاردنەکاندا، ١٠ ویلایەتی ئەمریکا چاوەڕێی بڕیاردان لەسەر داهاتووی دەستڕاگەیشتن بە لەباربردنی یاسایی دەکەن، لە ڕێگەی ڕێکارەکانی هەموارکردنەوەی دەستوورەوە کە مافی لەباربردن یان نەکردن دەپارێزێت یان ماوەی دەستڕاگەیشتن بە لەباربردن درێژدەکاتەوە.

 

ڕۆژی ٣٠ی ئەیلوول، ڕۆبەرت مەکبێرنی، دادوەری دادگای ناوچەی فولتن کاونتی یاسای قەدەغەکردنی لەباربردنی منداڵی لەدوای ٦ هەفتەی دووگیانی لە ویلایەتی جۆرجیای ئەمریکا هەڵوەشاندەوە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، یاساکە پێشێلکردنی دەستووری ویلایەتەکەیە، بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە ئازادی لە دەستووری جۆرجیادا واتای خۆی هەیە، لەو بابەتانەی کە بەپێی ئەو یاسایە پارێزراون، هەروەها لەو مافانەی کە تێیدا هاتووە، مافی ژن بۆ کۆنترۆڵکردنی جەستەی خۆی، بڕیاردان لەسەر چی بەسەریدا دێت، و دەستوەردانی دەوڵەت لە بژاردەکانی چاودێری تەندروستی کە وەردەگیرێت ڕەتبکاتەوە.

 

بڕیارەکە ڕێگە بە لەباربردنی منداڵ دەدات لە ماوەی ٢٠ هەفتەی دووگیانی ئەگەر وەستا، دەرگا بۆ ژنان دەکاتەوە بۆ ئەوەی بە شێوەیەکی یاسایی لەباربردنی منداڵ بەدەستبهێنن، نەک تەنها لە جۆرجیا، بەڵکو لە ویلایەتە دراوسێکانیشیدا.

 

یاساکە لە ساڵی ٢٠٢٢ کەوتە بواری جێبەجێکردنەوە، دوای ئەوەی لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٢٢دا بڕیاری مێژوویی "رۆی دژی واید" لەلایەن دادگای باڵای ئەمریکاوە هەڵوەشێنرایەوە، کە مافی لەباربردنی ژنانی لە دەستووردا لە ئاستی فیدراڵیدا مسۆگەر کرد، بەمەش دەرگا بۆ ویلایەتەکان کرایەوە بۆ جێبەجێکردنی قەدەغەکردنی لەبارچوون.

 

١٣ویلایەتی ئەمریکی لە هەموو قۆناغەکانی دووگیانیدا لەباربردنی منداڵیان قەدەغە کردووە، جگە لە هەندێک شت، جۆرجیاش لەنێو ئەو چوار ویلایەتەدا بووە کە قەدەغەکردنی لەباربردنی منداڵیان لە دوای ٤ هەفتەی دووگیانیدا جێبەجێ دەکرد، ئەو ماوەیە کە زۆرێک دەڵێن بەس نییە بەو پێیەی ژنان نازانن کە لە قۆناغی دووگیانیدان،ئەم بڕیارە نزیکەی مانگێک پێش هەڵبژاردنەکانی ئەمریکا هات، کە تیایدا پرسی لەباربردنی منداڵ ڕۆڵی یەکلاکەرەوەی هەیە، دیموکراتەکانیش کاردەکەن بۆ ڕاکێشانی دەنگی ژنان لەو ویلایەتانەی باشوور کە زۆرترین زیانیان بەرکەوتووە بەهۆی قەدەغەکردنی لەباربردنی منداڵەوە، کە ناچارن سەدان میل گەشت بکەن بۆ ئەوەی بە شێوەیەکی یاسایی ڕێکارەکە ئەنجام بدرێت.