ئەسما فەتحی

 

قاهیرە- سەرەڕای ئەوەی ژنان بەشێکی دانەبڕاون لە هێزی کاری میسردا، بەڵام بوونی ئەوان لەناو سەندیکاکاندا بۆ ماوەیەکی زۆر سنووردار بوو، چ لەڕووی نوێنەرایەتیکردن لە پۆستەکانی سەرکردایەتی و چ لەڕووی بەشداریکردنی کاریگەر لە بڕیاردان، لەگەڵ زیادبوونی بەشداری ژنان لە بازاڕی کار و پەرەسەندنی هۆشیارییان لە گرنگی ڕێکخستنی سەندیکاکان وەک ئامرازێک بۆ بەرگریکردن لە مافەکانیان، هەوڵی ڕاستی دەستیپێکرد بۆ شکاندنی ئەم بوارە سەختە و دامەزراندنی ئامادەیی ژنانی چالاکوانی لە چوارچێوەی پێکهاتەی سەندیکادا.

 

ئەمڕۆ ژنانی سەندیکاکان هەوڵ بۆ تێپەڕاندنی ئەو چەشنە کۆنەپەرستییەی کە ژنان لە پەراوێزدا قەتیس دەکات دەدەن، هەروەها هەوڵدەدەن لە کاری کارگێڕیدا لە ڕێگەی بەشداریکردنی ڕاستەوخۆ لە لیژنەکان و بەڕێوەبردنی هەڵمەتەکانی کرێکاری و دروستکردنی تۆڕی هاوپشتی پاڵپشتی پەیوەندی نێوان ژنانی کرێکار و سەندیکاگەرەکانی هەردوو ڕەگەز بکرێت، ئەم هەنگاوانە هەنگاوێکی گرنگە بۆ بونیادنانی کولتوورێکی سەندیکایی گشتگیرتر و هەمەچەشنتر کە بتوانێت سەرکردایەتی و کردەی بەکۆمەڵ لە ڕوانگەیەکی دادپەروەرتر و یەکسانترەوە پێناسە بکاتەوە.

 

بەڵام ئەم ڕێگایە بۆ ژنان ئاسان نەبووە، هێشتا ڕووبەڕووی ئاڵەنگاری ئاڵۆز دەبنەوە، لە هەڵاواردنی کولتووری و پشتیوانی دامەزراوەیی لاوازەوە تا فشاری بەرپرسیارێتییە کۆمەڵایەتییەکان و شوێنی سنووردار بۆ دەربڕینی دەنگی ئازادانەی خۆیان.

 

سەرەڕای ئەم بەربەستانە، نمونەی ژنانی سەرکەوتوو سەریان هەڵداوە، کە بوونی کاریگەری خۆیان لە بزووتنەوەی سەندیکادا دووپات دەکەنەوە یەکێک لەو نموونانە هویدا عەلی، سکرتێری ژنان لە بلۆکی "گەنجان و ژنان تا ئاستەنگ"، کە ئەزموونەکەی گۆڕیوە بۆ نمونەیەکی ئیلهامبەخشی پەیوەندی بونیاتنەر و سەرکردایەتی بەرپرسیارانە لە یەکێک لە ڕەقترین کەرتەکاندا کە پیاوان زاڵن، وەک لەم چاوپێکەوتنەی خوارەوەدا لێی دەکۆڵینەوە:

 

بوونی ژنێک لە کەرتی گواستنەوەی وشکانیدا جێگەی سەرنجە، چۆن توانیت لە بوارێکی وەها پیاوسالاریدا بەشداری کاری سەندیکا بکەیت؟

گەشتی سەندیکایم لە ساڵی ٢٠٠٦ دەستی پێکرد، تەمەنم تەنها ١٨ ساڵ بوو کاتێک پەیوەندیم بە هێزی کارەوە کرد، خێزانەکەم بە تایبەت باوکم هانیان دام و بڕیارمدا بچمە گۆڕەپانی هەڵبژاردنەکانەوە، یەکەم کەس بووم لە نێوان ٦٥ پیاو و یەکەم ژن بووم لە بواری گواستنەوەی وشکانیدا کە ئەم ڕێگایەم گرتبێت.

 

کاری سەندیکا بەهرەیە، هەر لە منداڵییەوە خواستی ئەوەم هەبووە پاڵپشتی کەسانی دیکە بکەم و چارەسەر بۆ پرسەکانیان بدۆزمەوە، جا پیاو بن یان ژن، لە ماوەی ئەزموونی هەڵبژاردنەکاندا هەستم بەو پشتگیرییە کرد کە لە هاوکارەکانمەوە وەرمگرت، ئەمەش پاڵنەرێک بوو بۆ ئەوەی خزمەتگوزاری زیاتر پێشکەش بکەم و پەیوەندی بکەم بۆ گەیشتن بە داواکارییەکانیان، هەروەها گوێم لێ دەگرتن کە دەیانوت لە ئەزموونەکانیانەوە فێر بە.

 

هەموو ئەم ئەزموونانەشم لە باوکمەوە بەدەستهێناوە، لە تەمەنی گەنجیەوە بینیم پشتگیری هاوکارەکانی دەکات، منیش باش ئاگاداری ئەو سەختییانەم کە لە کارەکانیدا ڕووبەڕووی بووەتەوە، بە تێپەڕبوونی کات زۆر لەیەک دەچووین و پێکەوە کارمان لەسەر ڕێگای میسری سەرەوە کرد، سەرەڕای کارە ئاڵەنگاریەکان لەوێ و بەرخۆدانی هەندێک کەس بەرامبەر بە سەرکردایەتی ژنێک، هەرچەندە پۆستی سەرۆکی سەندیکام بردەوە، بەڵام بڕیارمدا ببمە سکرتێری گشتی و لێرەشدا پەیوەندیم لەگەڵ هەمووان قووڵتر بووەوە.

 

گواستنەوەی زەمینی بوارێکە کە پیاوان زاڵن و بە دڵنیاییەوە ژنان ڕووبەڕووی ئاڵەنگاری دەبنەوە، چ خزمەتگوزارییەکیان پێشکەش دەکەیت؟

کاری سەندیکا جیاوازی لە نێوان ژن و پیاودا ناکات، هەروەها ئەو خزمەتگوزارییانەی پێشکەش دەکرێن بە یەکسانی بۆ هەمووان بەردەستن، هیچ جیاوازییەک لە نێوانیاندا نییە بە هیچ شێوەیەک، بەڵام ژمارەی ژنان لە کۆمپانیاکەدا کەمن و کەرتەکە زۆرینەیان پیاون.

 

ئێمە هەمیشە هەوڵ دەدەین گوێ لە هەموو لایەنەکان بگرین و دۆخەکان ئاشت بکەینەوە و کەلێنی نێوان کارمەندان ژن و پیاو لە لایەک و کۆمپانیا لە لایەکی ترەوە پڕ بکەینەوە، بۆ ئەوەی ڕێگری لە هەر جۆرە ناکۆکییەک بکەین، ئەم ڕێبازە وای لێکردووین دەستکەوتی زۆر بەدەست بهێنین کە بە یەکسانی سوودی بە هەموو کارمەندان گەیاندووە.

 

هەروەها لە شوێنی کاردا کێبڕکێیەکی بەرچاو هەیە و کاتێک گەشتکردن یان کاتەکانی زیادە پێویست بێت، دەستپێشخەرییەکانی ژنان لە لوتکەدان، ژنانی ناو کۆمپانیاکە سوودێکی زیاتریان هەیە، چونکە زۆربەی هاوژینەکانیان لە هەمان کەرتدا کاردەکەن، ئەمەش ژینگەیەکی کارکردنی هاوشێوەی خێزانێکی گەورە دروستدەکات.

 

دیارترین ئاڵەنگاریەکانی بەردەم ژنان لەم بوارەدا چین؟

گەورەترین ئاڵەنگاری پەیوەندی بە پرۆسەی تۆمارکردنی هەڵبژاردنەکانەوە هەیە، هەر بۆیە هیوادارم شوێنی تایبەت بۆ ژنان هەبێت، بەو پێیەی قەرەباڵغی لەم قۆناغەدا بەرگە ناگیرێت، هەروەها ڕێکارەکان ئاڵۆز و وردن، پرۆسەکە پێویستی بە ڕێکوپێک و نەرم و نیانی هەیە، نەک پێویست بکات شەش کاتژمێر لە شوێنێکی نەگونجاودا بەسەر بەریت و مەودای دوور ببڕێت بۆ تەواوکردنی کاغەزی پێویست، چارەسەرکردنی ئەم بارگرانییە دەتوانێت هانی زیاتری ژنان بدات بۆ ئەوەی خۆیان کاندید بکەن.

 

لە خودی هەڵبژاردنەکاندا گەشتکردن پێویستە، چونکە هاوکاران بە شەرەف دەزانن و ماندوێتی و هەوڵێکی زۆر هەیە لە گەشتکردن لە نێوان شارە جیاوازەکاندا بۆ ئەوەی هەموویان بگرێتەوە، کە ئەزموونی تایبەتی من لە هەڵبژاردنەکاندا ئەمە دەخاتە ڕوو، لە یەکێک لە گەشتەکاندا بۆ ئەسیوت، ویستم ژوورێک حجز بکەم، بەڵام ئەوان ڕەتیانکردەوە، بانگەشەی ئەوە دەکەن کە خەڵکی دەرەوەی شار و بە تایبەت ژنان وەرناگرن، دانوستانێکی بەرفراوانم کرد بەڵام بێ سوود بوو، هەر کاتێک لە هەوڵدان ماندوو بووم، بە کەسی بەرپرسم وت لە شوێنی پێشوازی دەمێنمەوە، تا ئەوکاتەی کاتژمێر ١:٠٠ی بەیانی ڕێگەم پێدرا بچمە ژوورەوە و دوای پێنج کاتژمێریش ڕۆیشتم.

 

بەڵام دۆخەکە وردە وردە بەرەو باشتر دەڕوات، سەرەتا لە نێوان ٦٥ پیاودا تاکە ژن بووم، لە خولی هەڵبژاردنی داهاتوودا دوو ژن بوون و لە خولی کۆتاییدا سێ ژن بوون، ئەمەش وردە وردە بوونی ژنان لەو شوێنانەیەدا بەهێزتر دەکات.

 

لقی تری سەندیکاتان هەیە و پشتگیری لە شارە دوورەکان دەکەن، چۆن لەگەڵ هەموویان کار دەکەیت و ئەزموونەکەت بۆ ئەوان دەگوازیتەوە؟

لە ئۆفیسی ناوەندیدا، بە شێوەیەکی گشتی خولی چڕ و سیمینار و کۆبوونەوەی پەروەردەمان هەیە، هەمیشە هەوڵدەدەم ئەم ئەزموونانە بەڵگەدار بکەم تا بتوانم لەگەڵ هاوکارەکانمدا باسیان بکەم، ڕێگری لە هەر بۆشایییەک لە نێوان ئۆفیسی ناوەندی و لقەکاندا دەکەم، لە ١٧ شاردا لقمان هەیە، لە قاهیرەوە تا ئەسیوت، منیش سەردانی ئەم لقانە دەکەم بۆ هاوبەشکردنی شارەزایی، کۆبوونەوە ئەنجام دەدەم یان بە گەشتکردن بۆ لای ئەوان یان بە هاتنی ئەوان بۆ لای ئێمە لە ئۆفیسی ناوەندی.

 

کەرتەکە گەورە و خزمەتگوزاری ئاڕاستەکراوە، ئەمەش پێویستی بە هەوڵ و کۆڵنەدانێکی بەرچاو هەیە بۆ ئاڵوگۆڕی ئەزموونەکان، گوێگرتن لە هاوکاران زۆر گرنگە، هەروەها تواناکانی پەیوەندیکردن، دروستکردنی پەیوەندی و لە کۆتاییدا هاوبەشی نێوان ئەندامانی سەندیکاکان لە کەرتە جیاوازەکاندا، پێشتر لەگەڵ زۆرێک لە کەرتە جیاوازەکاندا هاوکاریم کردووە، خزمەتگوزاری و شارەزاییم ئاڵوگۆڕ کردووە بۆ سوودی ئامانجەکانمان.

 

بڕیارم داوە لە هەڵبژاردنەکانی داهاتوودا خۆم کاندید بکەم. پلانەکەم بەزۆری لەسەر دەستنیشانکردنی لاوازی و کەموکوڕیەکانی قۆناغی پێشوو و گوێگرتن لە پرسەکانە بۆ ئەوەی بەرنامەیەک دابڕێژم، هەروەها تێگەیشتن لە سەختییەکان لە ئەزموونکردنی بە چاوی یەکەمەوە سەرچاوە دەگرێت، کە من بە کاریگەرتر دەزانم لە پێناسەکردنی داواکارییەکان و ڕوونکردنەوەی پێداویستییەکان و دواتر پێشنیارکردنی چارەسەری زیرەک بۆ هەر قەیرانێک کە سەرهەڵدەدات.