شنگال 

 

ئەمڕۆ لە دۆڵی کەرسی شنگال کۆنفرانسی ڕێنسانسی ژنانی ئێزدی بە پێشەنگایەتی تەڤگەری ئازادیی ژنانی ئێزدیی- تاژێ بەڕێوەچوو، لە وۆرکشۆپەکەدا تیشک خرایە سەر کێشەکانی زیهنییەت و ڕەگەزگەرایی و کوشتن و خۆکوشتنی ژن و چارەسەرەکانیان، هەروەها ڕۆڵی ژنان لە ژیانەوە "ڕێنسانس"ی ئێزدییەکان لە ڕێگەی سیمینار و گفتوگۆوە تاوتوێ کرا.

 

بەشداربووانی  کۆنفرانسەکە، باسیان لە پرسەکانی وەک کوشتن، خۆکوشتن، هاوسەرگیری پێشوەختە، فرەژنیی، خەتەنەکردنی مێینە، کاریگەری قومارکردنی پیاوان لەسەر ژنان، زیانەکانی خواردنەوەی مەی و چەندین بابەتی گرنگی تر، هەروەها تیشکیان خستە سەر گرنگی خۆڕێکخستن و بەرگریکردنی ژنان لە خۆیان لەچوارچێوەی خۆپاراستندا،  وەک چارەسەرێک.

 

لە پاش پێشکەشکردنی سیمینارەکانی “کۆمەڵناسی ژنانی ئێزدی” کاریگەری جینۆسایدەکان لەسەر ژنان، ڕۆڵی ژنان لە ڕێنسانسی ئێزدییەکان و خۆپاراستن و بەرگریکردن لە خۆیان، ئەنجامنامەی وۆرکشۆپەکە ڕاگەیەندرا، لە دەرەنجامەکاندا چەندین خاڵی گرنگ سەبارەت بە ژنانی شنگال و ئازادیی جەستەیی ڕێبەر ئاپۆ خرایەڕوو.

 

یەکێک لە خاڵە سەرەکییەکانی ئەنجامنامەکە فراوانکردنی تێکۆشان بوو بۆ ئازادیی جەستەیی ڕێبەر ئاپۆ.

ئەنجامنامەی کۆنفرانسی ڕێنسانسی ژنانی ئێزدی لەلایەن مامۆستا لیزا فەقر خوێندرایەوە، تێیدا تیشک خرایە سەر ئەم خاڵانەی خوارەوە: ”پڕۆسەیەکی نوێ لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەسەر بنەمای بانگەوازی مێژوویی ڕێبەر ئاپۆ بۆ ‘ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک” دەستیپێکردووە، هەروەها ڕێبەر ئاپۆ بانگەوازەکەی بۆ ‘ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک’ بە ڕێنسانسێک بۆ کۆمەڵگای ئێزدی ناوبرد. لەسەر ئەم بنەمایە، لە وۆرکشۆپەکەماندا باسمان لە ڕۆڵی ژنان کرد لە پڕۆسەی ڕۆشنگەریی و نوێبوونەوەدا، بڕیار و ئیرادەیەک پێشکەوت بۆ بەشداریکردن و ڕۆڵگێڕان لە تێکۆشان بۆ پڕۆسەی ئاشتیی و دیموکراسی.

 

ژنانی ئێزدی هەمیشە پارێزەری کەلتوور بوون

لە مێژووی گەلی ئێزدیدا ژنان هەمیشە ڕۆڵی پێشەنگ و پارێزەری کەلتووری کۆمەڵگایان بینیوە، بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی عەقڵییەتی ڕەگەزگەرایی و پیاو-دەوڵەت، ژنان لە کۆمەڵگا و هەموو بوارەکانی ژیان دوورخرانەوە و پشتگوێ خران، لە کەسایەتی ژندا کۆمەڵگا ڕووبەڕووی جینۆساید و فەرمان بووەوە، بەڵام ئەم مێژووە بۆ وەرچەرخانێک هەمیشە بە دوای ژیان و هیواکانی داهاتوودا دەگەڕا.

 

بە فەلسەفەی ڕێبەر ئاپۆ ڕێگری  لە جینۆسایدی ٧٤ـەمین کرا

بە فەلسەفە و فکر و دیدگاکانی ڕێبەر ئاپۆ ڕێگری  لە جینۆسایدی ٧٤ـەمین کرا، دوای فەرمانی ٧٤ـەمین، ئێمە وەک ژنانی ئێزدی و کۆمەڵگای ئێزدی لە دەوری فکر و فەلسەفەی ڕێبەر ئاپۆ خۆمان بەڕێکخستن کرد و خۆمان پەروەردە کرد، ئەم دۆخەش بوو بە دووبارە لەدایکبوونەوەی ژنان و کۆمەڵگای ئێزدی، ڕێبەر ئاپۆ لە بانگەوازەکەیدا بۆ “ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک’ و دوایین پەیامی خۆی بۆ کۆمەڵگاکەمان ڕایگەیاند، کە کۆتایی بە جینۆسایدەکان هاتووە و ئاماژەی بە گرنگی ڕێکخستنی ژنان و بەهێزکردنی سیستەمی بەرگریکردن لە خۆمان و پێشەنگایەتی کردنی ڕینسانسی کۆمەڵگای ئێزدی و باوەڕبەخۆبوونمان کرد.

 

لە کۆتایی ئەنجامنامەکەدا ئەم بڕیار و هەڵوێستانە خرایە ڕوو:

– بۆ سەرخستنی پڕۆسەی ‘ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک’ـی ڕێبەر ئاپۆ کە بناغەی ڕێنسانسی ئێزدییە و بۆ ئەوەی ڕێبەر ئاپۆ بتوانێت باشتر ڕۆڵی خۆی لە پڕۆسەکەدا بگێڕێت، ئازادیی جەستەیی ئەو دەکەینە مەرج.

– پێویستە دەستبەجێ تێکۆشان لە چوارچێوەی بەدەستهێنانی ‘مافی هیوادا’ بەرز بکرێتەوە.

– بۆ بەدیهێنانی ڕێنسانسی کۆمەڵگەی ئێزدی، پێویستە لە ژێر ڕۆشنایی ژنۆلۆژیدا خۆمان پەروەردە بکەین و گۆڕانکاری زیهنیی ئەنجام بدەین.

– بەهێزکردنی خۆپاراستنی ڕەوای ژنان بۆ بەرگریکردن لە خۆمان، لە بەرامبەر هەموو جۆرە هێرش و توندوتیژییەک، لەسەر بنەمای خۆڕێکخستن کردن و خۆناسین.

– بەرزکردنەوەی تێکۆشان لەپێناو ژیانێکی دیموکراسیی و کۆمەڵایەتیی لەسەر بنەمای یەکسانیی ژن و پیاو، لەسەر خاکی ئێزدخان.

دواتر وۆرکشۆپەکە بە درووشمەکانی: ‘‘بژی ڕێبەر ئاپۆ’’، ‘‘بێ سەرۆک ژیان نابێ” و ‘‘ژن، ژیان، ئازادیی’’ کۆتایی هات.