مەغریب

 

دۆسیەی سەعیدە عەلمی، چالاکوانی مەغریبی گفتوگۆیەکی بەرفراوانی لەبارەی دۆخی ئازادی ڕادەربڕینی دیجیتاڵی بۆ ژنان بەدوای خۆیدا هێنا، داکۆکیکارانی مافی مرۆڤ ئاماژە بەوە دەکەن کە ژنان ڕووبەڕووی زیادبوونی بەئامانجکردن و توندوتیژی ئۆنلاین دەبنەوە، لە کاتێکدا دەسەڵاتداران پێیان وایە کە ڕێوشوێنی یاسایی لە چوارچێوەی یاسادا بەڕێوەدەچێت، ئەم دۆسیەیە سەرنج و چاودێرییەکی بەرچاوی لەلایەن چالاکوانانی مافی مرۆڤەوە بەدەستهێناوە.

 

دادگای تێهەڵچوونەوەی داربەیزا بڕیاریدا دۆسیەی سەعیدە عەلمی، چالاکوانی مەغریبی بۆ ١٧ی کانوونی یەکەم بۆ سزادان دوابخات، ئەمەش دوای دانیشتنێکی نوێ لە دادگاییکردنی تانەدانەکەیدا، ئەو ژنە ڕووبەڕووی تۆمەتی پەیوەست بە بێڕێزیکردن بە دامەزراوەیەکی یاسایی و بڵاوکردنەوەی زانیاری ناڕاست لە ماڵپەری تۆڕی کۆمەڵایەتی دەبێتەوە.

 

سەعیدە عەلمی چالاکوانی مەغریبی کە بە چالاکی ئۆنلاین و ڕەخنە لە چەند سیاسەتێکی گشتی بە پشتبەستن بە بڵاوکراوەکانی لە هەژماری تۆڕی کۆمەڵایەتی ناسراوە، دوای ئەوەی سەرەتا سزای سێ ساڵ زیندانی و غەرامەکردنی ٢٠ هەزار درهەمی بەسەردا سەپێنرا، دادگایی کرا، لە مانگی تەمووزی ڕابردووەوە دەستبەسەرە، ئەمە دووەم دادگاییکردنیەتی لە ماوەی کەمتر لە ساڵێکدا، دوای ئەوەی لە ساڵی ٢٠٢٤دا بە لێخۆشبوونی شاهانە ئازادکرا.

 

دۆسیەی سەعیدە عەلمی لە چوارچێوەیەکی فراوانتردایە کە دۆسیەکانی پەیوەست بە ئازادی ڕادەربڕین لە ڕێگەی ئۆنلاینەوە زیاتر دەبن، بەتایبەتی لەنێو ژنانی بلۆگەر و چالاکوان کە خۆیان دەبیننەوە ڕووبەڕووی لێپێچینەوە دەبنەوە بەهۆی ناوەڕۆکی بڵاوکراوەکانیان یان دەربڕینی بۆچوونەکانیانەوە.

 

بەرگریکارانی ئازادی ڕادەربڕین وتیان: ئەم کەیسانە نیگەرانی تایبەت دەوروژێنن کاتێک کە ژنان لە شوێنی دیجیتاڵیدا بەکاردەهێنن بۆ دەربڕینی پرسە کۆمەڵایەتیەکان یان مافەکانی مرۆڤ، ئەمەش تیشک دەخاتە سەر لاوازی ئازادیی دەربڕینی دیجیتاڵی ژنان بە بەراورد لەگەڵ پیاوان، بەتایبەتی بە لەبەرچاوگرتنی بەرکەوتنی ناوبەناو بە "توندوتیژی دیجیتاڵی" کە پێش ڕێوشوێنی یاسایی یان هاوڕێیەتی.

 

هەرچەندە دەسەڵاتدارانی دادوەری جەخت لەوە دەکەنەوە، کە ئەم لێپێچینەوەیانە لە چوارچێوەی یاسادا بەڕێوەدەچن، بەڵام چالاکوانانی مافی مرۆڤ ئاماژە بە پێویستی پاراستنی بەهێزتر دەکەن بۆ ئازادی ڕادەربڕین لە ڕێگەی ئۆنلاینەوە، بە تایبەت بۆ ئەو ژنانەی کە وا دیارە زیاتر بەرەوڕووی ئامانجکردن و ڕەخنە و ناوزڕاندن دەبنەوە لە مالپەڕەکانی تۆڕی کۆمەڵایەتیدا.

 

دادگاییکردنی سەعیدە عەلمی دووبارە دیالۆگەکانی دەوروبەری سنووری ڕەخنەی دیجیتاڵی و ئەو شوێنانەی لەبەردەستی ژناندایە بۆ دەربڕینی خۆیان بەبێ ترس لە کاردانەوەی یاسایی کردەوە، لە کاتێکدا کە شوێنی مەجازی تادێت گرنگتر دەبێت وەک سەکۆیەک بۆ وتاری گشتی لە مەغریب و ناوچەکەدا.

 

چاوەڕوان دەکرێت لە ١٧ی کانوونی یەکەمدا بڕیارێک لە دۆسیەی سەعیدە عەلمی دەربچێت، کە لەلایەن لایەنە بەرژەوەندخوازەکان و چالاکوانانی مافی مرۆڤەوە لە نزیکەوە چاودێری دەکرێت، بڕیارە ئەم بڕیارە پێشبینیکراوە نیشاندەرێکی نوێ بۆ دۆخی ئازادی ڕادەربڕینی دیجیتاڵی بۆ ژنان لە مەغریب دابین بکات.