هەڵبژاردنی پەرلەمانی عیراق پرۆسەیەکی گرنگە و ئامانج لێی پێکهێنانی حکومەت و نوێنەرایەتیی ئیرادەی خەڵکە، ئەم هەڵبژاردنانە لە دوای رووخانی رژێمی سەدام حوسێنەوە لە ساڵی 2003 رووبەڕووی چەندین ئاڵنگاری و گۆڕانکاری بوونەتەوە.

مێژوو و رێڕەوی هەڵبژاردن
دوابەدوای ساڵی 2003 یەکەم هەڵبژاردنی پەرلەمانی عیراق، لە مانگی یەکی ساڵی 2005 بەڕێوەچوو، لەوکاتەوە هەڵبژاردن بووەتە بەشێکی دانەبڕاو لە پرۆسەی سیاسی، هەر چوار ساڵ جارێک، ئەندامانی پەرلەمانی عیراق هەڵدەبژێردرێن، بەڵام ژینگەی سیاسیی پڕ بووە لە گرژیی تائیفی و گەندەڵی و کاریگەریی لەسەر یەکپارچەیی هەڵبژاردنەکان هەبووە.

رێکارەکانی هەڵبژاردن
کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان، هەڵبژاردنەکان لە عیراق رێک دەخات، بە بەکارهێنانی سیستمی ئەلیکترۆنی بۆ دەنگدان جگە لە کاغەزی، بۆ دڵنیابوون لە دروستیی ئەنجامەکان، هەروه‌ها هه‌ڵبژاردنەکان لەلایەن رێکخراوه ناوخۆیی و نێوده‌وڵه‌تییه‌کانه‌وه  چاودێری  ده‌کرێن، بۆ سەرپه‌رشتیکردنی پرۆسەکه و دڵنیابوون له شه‌فافیه‌تی.

ئاڵنگارییەکان
هەڵبژاردنی پەرلەمانی عیراق، رووبەڕووی چەندین ئاستەنگ دەبێتەوە، لەوانە:
*گەندەڵی یەکێکە لە ئاستەنگە گەورەکانی بەردەم پرۆسەی هەڵبژاردن، بەوپێیەی یەکپارچەیی هەڵبژاردن و متمانەی دەنگدەران تێکدەدات.

*ئاسایش و دۆخی ئەمنی بە ناسەقامگیری ماوەتەوە و رێگری لە دەنگدەران دەکات بۆ بەشداریکردنی ئازادانە.
*تایفەگەری، دابەشبوونی تائیفی بەردەوامە و کاریگەریی لەسەر سیاسەتی عیراق هەیە، ئەوەش وا دەکات هەندێک گروپ نەتوانن بە شێوەیەکی کاریگەر بەشدار بن.

ئەنجام و کاریگەرییەکان
ئەنجامی هەڵبژاردنەکان، کاریگەرییەکی بەرچاوی لەسەر پێکهێنانی حکومەت و سیاسەتی گشتی هەیە، رەنگە هەڵبژاردن ببێتە هۆی گۆڕانکاریی ریشەیی لە حوکمڕانی، یان بەردەوامیی حکومەتی ئێستا بەهێز بکات، ئەمەش کاریگەریی لەسەر سەقامگیریی وڵات و ئاڕاستەی سیاسی و ئابووریی وڵاتەکە دەبێت.

ئایندەی هەڵبژاردن لە عیراق
سەرەڕای ئاستەنگە بەردەوامەکان، هێشتا ئومێد بۆ باشترکردنی پرۆسەی هەڵبژاردن و بەهێزکردنی کەلتوری دیموکراسی لە کۆمەڵگەی عیراقدا هەیە، چاکسازی سیاسی و ئابووری بەپەلە پێویستە، بۆ باشترکردنی بارودۆخی گشتی و دروستکردنی متمانە لە نێوان هاووڵاتیان و دەسەڵات.

لە کۆتاییدا، هەڵبژاردنی پەرلەمانیی لە عیراق که چه‌ندین نه‌ته‌وه و ئایین و ئایینزای جیاواز له خۆ ده‌گرێت، جگە لە چه‌ندین لایه‌نی سیاسیی  جیاواز، هەنگاوێکی گرنگە بۆ گەیشتن بە دیموکراسی، بەڵام پێویستی بە پشتیوانی و باشترکردنی بەردەوام هەیە، بۆ دەستەبەرکردنی بەشدارییەکی کاریگەری هاووڵاتیان و نوێنەرایەتییەکی راستەقینەی ئیرادەی گەل.