لە تورکیادا ٦٧٥٩ ژن لە ماوەی ١٨ ساڵدا کوژراون ...٣

تاوانباران لەلایەنی دەسەڵاتداری و ئەو دۆخەشی کە هەیە پاڵپشتی دەکرێن، بکوژ لە دادگاکاندا پارێزگاری لە خۆیان دەکەن، سیاسەتەکانی ئاکەپە لە وڵاتدا چییە و چۆنە؟، پەرلەمانتاری هەدەپە لە ئامەد ڕەمزیە تۆسون، بارودۆخ و هۆکارەکانی کۆمەڵکوژکردنی ژنان باس دەکات.

"دەبێت حکومەت دەستلەکار بکێشێتەوە، چونکە ناتوانێت ڕێگە لە کوشتنی ژنان بگرێت"

 

مەدینە مەمەدئۆغڵو

ناوەندی هەواڵ- پەرلەمانتاری هەدەپە لە ئامەد ڕەمزیە تۆسون ئاماژە بەوەدەدات لە تورکیا و کوردستاندا لەچاو ساڵی ڕابردوودا کوشتن و توندوتیژی ژنان زیادی کردووە، ئەو سیاسەتەشی کە حکومەت پەیڕەوی دەکات ڕێگای بۆ توندوتیژییەکان خۆشکردووە، دەشڵێت: لە یەک شەودا دەوڵەت بڕیاریدا کە پاشەکشە لە پەیمانی ئیستەنبوڵ بکات، لەدوای واژۆکردنیشی لە ماوەی ٢٤ کاتژمێردا، ٦ ژن لەلایەن هاوژینەکانیانەوە کوژران، دەستدرێژیکار لەلایەن دەسەڵات و بە پاشەکشە لە پەیمانی ئەستەنبوڵ هان دەدرێن، سەروەرنەبوونی یاسا و سزانەدانی تاوانبارانیش لە ئاستێکی بەرزدایە، تاوانبارانیش دەڵێن "هەر شتێک بکەم، هیچم لەبەرامبەردا ناکرێت" بەردەوامی بە تاوانکاری و دەستدرێژییەکانی خۆیان دەدەن.

 

"دەیانەوێت ژنان بکەنە کۆیلە"

رەمزیە تۆسون داوای لە حکومەت کرد کە دەستلەکار بکێشێتەوە، چونکە ناتوانێت ڕێگە لە کوشتنی ژنان بگرێت و وتی: حکومەت دەیەوێت ژنان تەنها بە لەماڵدا مانەوە، کار و خواردن دروستکردن و پیاو هەرچی حەز لێبوو بیکات، خەریک بکات، ژنان چەندین ساڵە لە دژی ئەو ئەقڵیەتە تێکۆشان دەکەن، بەرخۆدان دەکەن تا هەناسەیەک لە دەرەوەی توندوتیژی و زەبرەکان بدەن، حکومەت دەیەوێت ژنانی وڵاتەکەی ببن بە کۆیلە.

 

"قەیرانی کۆمەڵایەتی بوونی هەیە"

رەمزیە باس لەوەدەکات لە پشت کوشتن و خۆکوشتنی ژنانەوە قەیرانی کۆمەڵایەتی بوونی هەیە: ئاگادارین لەم دواییانەدا کوشتن و خۆکوشتنی ژنان زیادی کردووە، هەر ژنێک ژیانێکی شایستەی هەبێت ڕێگەی مردن هەڵنابژێرێت، ئەو ژنانەی خۆیان دەکوژن ناچار دەکرێن، دەبێت لێکۆڵینەوە لە هۆکارەکانی پێش و پاش خۆکوشتنی ژنان بکرێت، ئەو کەسانەشی دەبنە هۆکار سزا بدرێن، لە ماوەی چوار ڕۆژدا لە ئامەد و ڕەحادا ٦ کەس گیانیان لەدەستدا، ئەو کوشتنانەی لە کوردستاندا زیاد دەکەن، بە سیاسەت بەڕێوەدەبرێن.

 

"ئەو بارەگایانەی کە داخران بۆ گەل هەناسەیەک بوون"

پەرلەمانتاری هەدەپە لە ئامەد، ڕەمزیە تۆسون جگە لە هێرشەکان، دانانی قەیوم بۆ شارەوانییەکان هۆکارێکن بۆ ئەو دۆخە، چونکە لە پێش دانانی قەیوم ڕێکخراو و بارەگانی گەنجان و ژنان هەناسەیەک بوون بۆیان، هەروەها وتی ئەو دەرگایانەی بۆ هاوڵاتیان چارەسەری بوو، داخران و هەوڵیاندا ئەو پارتانەی دژی ماددەی هۆشبەر و بەدڕەوشتی کاریان دەکرد، بێکاریگەر بکەن، وتیشی:

 

پێش دانانی قەیوم، لە کوردستاندا ڕێکخراو و بارەگای کلتوری هەبوون و چالاکییان ڕێکدەخست، دەرگایەک بوون بۆ ژنان و گەنجان، گەنجان لە بواری هونەر، کلتور و وەرزشدا کاریان دەکرد، دوای دانانی قەیوم، ڕێکخراوەکانی ژنان و گەنجان داخران، قەیومەکان بۆ ژنانی کە ڕووبەڕووی توندوتژی دەبنەوە و ئەو گەنجانی بێکارن، کار ناکات و بێهیوایان کردوون، بەم شێوەیەش گەنجان بەرەو کاری خراپ و کلتوری جیاواز هەنگاو دەنێن، ئەو گەنجانەشی دژ بەو دەسەڵاتە تێکۆشان دەکەن بێکاریگەر دەکرێن، دەوڵەت سەیردەکات تا بزانێت ژنان و گەنجان جگە لە سیاسەت چیان دەوێت، هەوڵدەدەن بە سیاسەتی شەڕی تایبەت گەلە خاوەن کلتور و ئەخلاقەکەمان لە ڕێگە دەربکەن.

 

کۆتایی

 

ت.پ