زیندانیانی سەرێکانی ئەوەی بە شاراوەیی ماوەتەوە ئاشکرای دەکەن
دوای ئەوەی شاری سەرێکانی لەلایەن چەتەکانی دەوڵەتی تورکەوە داگیرکرا، ژیان بوو بە دۆزەخ، بەتایبەتی بۆ ژنانی ئەو شارە کە بە کەلتووری دەوڵەمەندەوە درێژەیان بە ژیان دا، هەندێکیان بۆ قسەکردن لەسەر کێشەکانیان ڕوویان لە شوێنە پەیوەندیدارەکان کرد و چەندین مانگ لە زیندانەکاندا ڕووبەڕووی هەموو جۆرە خراپەیەک بوونەوە.
سەرێکانی
لەبەر ئەو هۆکارانەی کە هیچ پەیوەندییان بە ڕاستییەوە نییە، چەندین ژن لە سەرێکانی باکوری سوریا و ڕۆژهەڵاتی سوریا لەلایەن داگیرکارییەکانی دەوڵەتی تورکەوە دەستگیرکراون و زیندانی کراون، لەو شوێنەدا بە خراپترین کاری دەروونی و جەستەیی دراون، . ئەوان لە شارێک کە هیچ دادپەروەری و یاسایەکی تێدا نییەخراپترین شێوە پێشێلکارییان لێکراوە ئەو شارەی ئێستا بووەتە شوێنی ڕفاندن و ئەشکەنجەدان.
لەو چوارچێوەیەدا ئاژانسەکەمان گفتوگۆیەکی درێژ لەگەڵ ژنێکی تەمەن ٣٥ ساڵ بە ناوی "بی ئێن" کرد کە دایکی سێ منداڵە ئەو یەکێکە لەو ژنانەی کە لە زیندانەکانی چەتەکاندا زیندانی کراون، لە وتەکانیدا وتی: "دوای ئەوەی تورکیا و چەتەکانی شاری سەرێکانی و ناوچە پەیوەندیدارەکانیان داگیرکرد و هەموو دەرگاکانی داخست، ژیانمان زۆر خراپ بوو ئەوانەی لەناو شاردا ماونەتەوە بەهۆی برسێتی و نەخۆشییەوە گیانیان لەدەستدا، چونکە نان و ئاو و کارەبا نەبوو نەخۆشیی زیادی کردووە و هیچ دەرفەتێک بۆ تەندروستی نەبووە ئێمە چیتر ناتوانین تەحەمولی بکەین ئەم دۆخە تا چەند دەخایەنێت؟ ئێمە ژیانێکی شکۆدارمان بۆ خۆمان ناوێت، بەڵکو ژیانمان دەوێت بۆ ئەو منداڵانەی کە برسی دەخەون، لە سەرەتای کۆنترۆڵکردنی، تورکیا و چەتەکانی سەر بە هەرێمەکە هەموو سەروەرییەکانی شارەکەیان تاڵان کرد بۆ ئەوەی خەڵکی ئەوێ بە کۆیلە بکەن".
دەستگیرکران کاتێک هەوڵیاندا باس لەکێشەکانیان بکەن
لەبارەی هۆکاری دەستگیرکردنەکەیەوە دەڵێت: "چیتر نەمدەتوانی لەو بارودۆخەدا خۆم بگرم، چیتر نەمدەتوانی بێدەنگ بمێنمەوە بۆیە بڕیارم دا لەگەڵ ژمارەیەک لە ژنان بڕۆم بۆ یەکێک لە ناوەندەکانی چەتەکان بۆ داواکردنی ژیانێکی باشتر، من مەترسی ئەم ساتەم دەزانی، بەڵام ئەوەی کە نەمدەزانی ئەوە بوو کە ژیانم بەرەو خراپتر دەچێت، ئەوان ڕێگەیان پێداین کە بچینە ژوورەوە دوای ئەوەی کارت و تەلەفۆنی تایبەتی ئێمەیان برد، ئێمە هەستمان بەوە کرد کە دەچینە ژوورەوە و دەرێ، بەڕاستی ئەمە ڕوویدا، دوای ئەوەی ڕێگەیان پێداین داواکارییەکانمان پێشکەش بکەین، ئێمە وروژێنراین و یەکێک لەوانیش گاڵتەی پێ دەکرد: "ئێوە ئازادیتان دەوێت، دەتانەوێت ببنە حاکمی پیاو و کۆمەڵگاتان ئایا ئەوە بەس نییە کە ئێمە ئاسایش و پاراستنتان بۆ دابین بکەین؟ تۆ زیاتر لەوەی کە شایستەیت دەتەوێت؟ دوای زیاتر لە سێ کاتژمێر لە چاوەڕوانی بۆ دۆزینەوەی چارەسەر، ئێمەیان برد بۆ ناوەندێکی دیکە و پێیان وابوو کە ئێمە داواکارییەکانمان لەگەڵ ئەوانی تردا تاوتوێ دەکەین ئێمە نەماندەزانی کە ئێمە چیتر زیندانین و دەڕۆیشتین بۆ شوێنێک کە لەبیرمان بچێت چیمان بۆ هاتووە".
هەموو جۆرە کارێکی نامرۆڤانە کراوە
"بی ئێن" بەردەوامە لە قسەکانی و وتی: "مانەوەی من لە دەستبەسەرکردنیاندا درێژ نەبوو، چواردە ڕۆژ بوو، بەڵام لەم ماوە کورتەدا زیاتر لە زیندانییەک ئەشکەنجە درام کە سزای زیندانی هەتاهەتایی بەسەردا سەپێنرابوو، ئەوان ڕێگەیان نەدا یەک سات بە بێ ئازار تێبپەڕێت، من لە بەردەم هەموو ئەوانەی لە بنکەکانی دەستبەسەرکردندا بێزار بووم و تەنانەت شتی خراپیان پێ وتم بۆ ئەوەی دەروونم ئازار بدەن، . کاتێک لە بەردەممدا باسی منداڵەکانمیان کرد و وتیان دەتوانن زیانیان پێبگەیەنن، من دەمویست بمرم هەروەها هەڕەشەیان لێکردم و پێیان وتم کە بمنێرن بۆ تورکیا بۆ ئەوەی باقی ژیانی خۆم لە زیندانەکانیدا بەسەربەرم بێ ئەوەی کەس لە خێزانەکەم بزانێت من لە کوێم.
"بی ن" برینەکەی بە زەردەخەنە دەشارێتەوە و دەڵێت ناتوانم بڕوا بکەم کە ئەمڕۆ لە ماڵەوەم و لەگەڵ منداڵ و خێزانەکەم دەمێنمەوە ئەم هەستە خەونێکی سەخت بوو، من ئازاد کرام دوای ئەوەی مێردەکەم و یەکێک لە خزمەکانی پارەیان دا بۆ لابردنی ناوم لە لیستی هاندەران، هێزی ئەوان ئەوەیە کە هاوڵاتیان پارە بدەن بە دەوڵەت، یەکێکیان پێی وتم، تۆ فێری ئەوانی تر دەکەیت، لە قسەی ئەودا ئەوەی ڕوون کردەوە کە دەبێت بێدەنگ بم بۆ ئەوەی بتوانم بژیم و لەگەڵ خێزانەکەم بمێنمەوە".
بە هۆی ئاگر و شوێنەوارەکانی سەر دەموچاوی بەدوای ڕووپۆشدا دەگەڕێت
لەلایەکی ترەوە ژنێکی تەمەن ٤٣ ساڵ بەناوی (ح.ج) سەرەتا ڕەتیکردەوە باسی ئەو ساتە بکات کە لەبەندیخانەکانی چەتەکاندا ژیاوە، بەڵام باسی ئەو زیان و ئاگرانە کرد کە لەو ڕووداوەوە ڕوویداوە و بووە هۆی ئەوەی لەکاتی دانیشتنەکاندا دەموچاوی بپۆشێت و وتی: "من چیتر ناتوانم لە ماڵ دەربچم و نە دەتوانم لەگەڵ خەڵک قسە بکەم، ، دەم و چاوی من بە تەواوی تێکچووە، منداڵان لە من دەترسن کاتێک من دەبینن. دەم و چاوی من پێش تەقینەوەی بازاڕی ئەلهڵ وانەبوو،لە هاوینی ڕابردوو لەو تەقینەوەیەدا دەیان کەس کوژران، کە ژنیشیان تێدایە چەند ڕۆژێک دوای ئەم ڕووداوە بۆ کارکردن چووم بۆ شار و لە بازگەیەکی پشکنیندا تێپەڕیبووم، . من هەموو رۆژێک دەچووم بۆ ئەوێ، بەڵام ئەو کاتە جیاواز بوو، چونکە پرسیارەکانیان زۆر بە ئاشکرا دیار بوو و لە کۆتاییدا فەرمانیان پێ دام کە لە ئۆتۆمبێلەکە بچمە دەرەوە و لەگەڵیان بڕۆم بۆ شوێنی لێکۆڵینەوە".
ح.ج درێژەی بە قسەکانی دا: "ئەوان منیان برد بۆ یەکێک لە کۆگاکانیان لە بازاڕی شاردا ترسم هەبوو، کێشەکە چیتر تەنها پرسیار و وەڵام نەبوو، من داوام لێ کردن کە بە بیانووی ئەوەی کە من لە کارەکەمدا درەنگ بووم بڕۆن. بەڵام یەکێکیان تفەنگەکەی بە ڕوومدا بەرز کردەوە و پێی وتم ئەگەر دەتەوێت بمریت لەو دەرگایە دەربپۆ، . من زۆر دەترسانم، بۆیە بێدەنگ بووم دوای زیاتر لە کاتژمێر و نیوێک، ئۆتۆمبێلێکی چەتەکان هات و لێم دا لە هەمان کاتدا هەوڵم دا هەڵبێم، بەڵام زۆر بوون و دەستم بە هاوار کرد، بەڵام هیچ کەسێک نەیتوانی یارمەتیم بدات چونکە ئەوان چەکیان هەبوو و کوژران یەکەم بژاردەیان بوو".
بە تۆمەتی وێنەکەی دەستگیرکرا
ح.ج لە درێژەی قسەکانیدا هەوڵیدا هێزی خۆی کۆ بکاتەوە بەڵام وشەکان یارمەتیی نەدا و دەستی کرد بە گریان و وتی: "ئەوان منیان برد بۆ بینایەکی سێبەر کە چەند خانوویەکی لە دەور هەبوو، من هیچم نەدەزانی ئەمە لەوانەیە بەهۆی ئەو ترسەوە بێت کە بینیوومە، بۆیە من تەنیا بیرم لەوە کردەوە کە ڕاکردن و گەڕانەوە بۆ خێزانەکەم یان هەر ڕێگەیەک بۆ ئەوەی خۆم ڕزگار بکەم. بەڵام ئەوە بوو ئەوان منیان برد بۆ ژوورێک لەگەڵ پێنج ژندا، نازانم تاوانەکە چی بوو بەرامبەریان و تا ڕۆژی دواتر مابوومەوە، نازانم بۆچی گیرام تا کەسێک هات و بانگی کردم، وامزانی کە دەچمە دەرەوە بەڵام ئەو منی برد بۆ ژوورێکی تر، کە کەسێک چاوەڕێی دەکردم. ئەو چەند وێنەیەکی لە دەستدا بوو، نەمدەزانی ئەوە وێنەی منە تا ئەو کاتەی خستیە بەردەمم و وتی: "تۆ ئەو دەناسی؟ وتم: "ئەمە منم، ئەو وتی" مەبەستم ئەوەیە، تۆ دانیان پێدادەنێیت، من وتم کە من دانیان بە چیدا دەنێم، کاتێک وتی: ئاوی گەرم بە دەموچاوتدا دەکەم، من نەمدەتوانی دەستم بخەمە سەر دەم و چاوم چونکە بەسترابونەوە بۆیە دەستم کرد بە هاوارکردن، بەڵام کەس گوێی لێم نەبوو، "بەداخەوە ڕۆژێک پێش تەقینەوەکە لەنزیک بازاڕ بووم و هەندێک لە وێنەکانم گیراون و ناوم لە لیستی ئەو گومانلێکراوانە بووە کە تەقینەوەکەیان ئەنجامداوە".
هەروەها دەربارەی ئەو کاتەی لە زینداندا بەسەر بردوە دەڵێت: "کاتێکی تەواوم لەبیر نییە، شەو و ڕۆژ وەک یەک بووم چونکە رۆژەکانم لە دەستبەسەرکردندا بەسەر برد لە ژێرزەمینێک لە ژێر باڵەخانەکە برسێتی و تینوێتی ئێمەیان کوشت، من پێشتر بە نەخۆشی درێژخایەنی هەناسەوە دەمناڵاند و هیچ هەوایەک لە ژێرزەمینەکەدا نەبوو.