سۆرگوڵ شێخۆ

 

قامیشلۆ- ژمارەیەکی زۆر لە ژنان بۆ شۆڕشی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لە ١٩ی تەممووزی ٢٠١١ هەنگاویان هەڵهێنا، کە بە شۆڕشی ژنانیش ناسراوە و لە پێشەوەی شۆڕشەکەدا بوون، یەکێک لە ژنانی شۆڕش کە دەڵێت:  "یەکەم جار زۆر سەخت بوو، بەڵام شۆڕش ژنانی لە پۆڵا بونیادنا"، باسی یەکەم هەنگاوەکانی لە شۆڕش و پێشەنگایەتی ژنان بۆ شۆڕش کرد.

 

بێریڤان یونس، تەمەن ٣٢ ساڵە، خەڵکی ناوچەی عامودایە لە کانتۆنی قامیشلۆ لە هەرێمی جزیرە، کە یەکەم شوێنە لەگەڵ دەستپێکردنی شۆڕشەکەدا پەیمانگای زمانی کوردی "SZK" ی بینی و ناسییەوە، پاشان بووەتە سەرۆکی شارەوانی، هەروەها شوێنی خۆی لە بەشی ڕێکخراوی ئەنجومەنی شارەوانی و هاوسەرۆکی گەشتیاری و شوێنەواری وەرگرتووە و لە ئێستادا ئەندامی ئەکادیمیای ژنۆلۆژیە، ڕۆژنامەنووس و پێشکەشکاری کەناڵی JIN TV، ئەندامی ئەنجومەنی یاسادانانی هەرێمی جزیرە و ئەندامی ئەنجومەنی گشتی کۆنگرەی ستارە.

 

ناسینی بیری ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان

بێریڤان یونس لە سەرەتای قسەکانیدا دەربارەی بەهای ژنان لە کۆمەڵگەدا قسەی کرد و وتی: پێش شۆڕش، بەها و مانای ژنان وەک ئێستا نەبوو، بە دڵنیاییەوە، پشتبەستنی ژنان لەوەوە سەرچاوە دەگرن کاتێک بەرهەمیان هەیە، لە منداڵییەوە لە خێزانەکەدا، گەورەترین پێشکەوتنم دەزانی و بینیم تەنها لە بواری خوێندندایە. لە بواری هۆزەکاندا، پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان و گفتوگۆکان لە پێشەوە بوون، بەڵام وەک کچێکی نوێ پێش شۆڕش و دوای شۆڕش، جیاوازیەکی گەورە دەبینم، من ئەمە بە ئاشکرا دەڵێم، نەک لە بیرۆکەکانی ئازادی و نەتەوەی دیموکراتیک کە ڕێبەر عەبدوڵا ئۆجالان بوو، ئەمە لە ئاستی ئێمەدا نەدەبوو، بە دڵنیاییەوە ئایین و نەریتە کۆمەڵایەتییەکان کاریگەرییان لەسەر خێزانەکان هەبووە، ئێمە ژیانی ژنێکی کلاسیکمان قبوڵ نەکرد، من خۆم لەو ژیانەدا نەبینی و بە شایەنی کەسایەتی خۆمم نەبینی، من ڕەتم کردەوە ئەو چارەنووسە قبوڵ بکەم کە هەموو ژنان قبوڵیان کردبوو بۆ ئەوەی هاوسەرگیری بکەن، منداڵ بهێننە دنیاوە، ژیان ئاوا بەردەوامی پیبدەم.

 

گەڕان بەدوای ڕاستییەکان لە "ڕەشیدی کورد"ەوە دەستیپێکرد..

بێریڤان یونس، کە دوای دەستپێکردنی بانگەشەی ئازادی لەگەڵ شۆڕشدا بەردەوامە وتی: شتێکی گەورەتر لە خەونەکانمدا هەبوو، بەڵام نەمدەزانی کە ئەمڕۆ ژنێکی ئاوادەبم و کەسایەتیم ئاوادەبێت، بەهۆی قەیرانی سووریا و نەبوونی زانیاری لەسەر ئەوەی لە ناوچە کوردییەکاندا چی ڕوودەدات، پڕۆژەی پەروەردەی زانکۆ ڕاگیرا، لەو باوەڕەدام کە شۆڕشی ئێمە شۆڕشی زمانە، وەک یەکەم جار و لە پەیمانگای زمانی کوردی ڕەشیدی کورد دەستم پێکرد، بەڵام ئەوەی وای لێکردم هەست بە مانا و دڵخۆشی بکەم ئەوە بوو کە ئێمە بەشداریمان کرد لە دامەزراوەی زمان بە شێوەیەکی خێزانی و ئەندامانی نوێمان فێرکرد، لەم قۆناغەدا، پرۆسەیەکی نوێ لە جیهانی مندا دەستی پێکرد، تەنها وتن بەس نییە بۆ شانازی کردن بەو ڕۆژانە، ئێمە تەنها تێگەیشتین کە ئێمە چەند دوورین لە جیهانی ڕاستەقینەی خۆمان، کە شاردراوەتەوە و زمانمان قەدەغەکراوە.

 

"لە ئازاری شۆڕش بونیادنانی ژنان لە ویستی پۆڵا"

بێریڤان یونس ئاماژەی بەوەدا کە ئێستا تێگەیشتوون لە جیاوازی ژنێکی شارەزا و تێگەیشتوو و ژنێک کە هۆشیاری پیاوان بەڕێوەی دەبات وتی: بە وتنی نەخێر، من ئەمە ناکەم، من ئەوە دەکەم وەک ئەوەی بە ڕاستی دەیبینم، لەگەڵ ئەم ڕستەیەدا، چەندین تۆوی نوێ لە ناخمدا چاندراون، لە شۆڕشدا، تۆ دەبیتە خاوەنی خۆت، نوێنەرایەتی خۆت دەکەیت، شتێکی پیرۆزە بۆ تۆ کە خۆت وەک ژن هەڵبژێریت، خۆبوون و وتنی نەخێر، من ئەمە ناکەم، من ئەمەم دەوێت و دەیکەم، چەندین پەردەی ترس لە ژیانمدا لابران، یەکەم جار زۆر سەخت بوو، بەڵام شۆڕش ژنانی لە پۆڵا بونیاد نا، ژنان باوەڕیان وابوو کە بێگومان و بە دڵنیاییەوە بەردەوام دەبن لە ڕێپێوان بەرەو ئازادی تا ئەو کاتەی سەرکەوتن بەدەست دەهێندرێت، لە کۆمەڵگادا، ئێمە ئێستا دەڵێین چۆن تۆ هەیت ئێمەش هەین.

 

بەهۆی نەبوونی میدیای ژنان و ڕێکخراوەکانیانەوە، زۆر بارودۆخ نەزانراون

بێریڤان یونس تیشکی خستە سەر سنووردارییەکانی کۆمەڵگە لەسەر مێشکی ژنان و وتی: سنوورو نەخشەیەک بۆ مێشکی ژنان دانرابوو، ئێستا بە هۆشیارییەکی ڕاستەقینەوە تێدەگات کە ئەو بوونێکە، گەردوونێکە و دەتوانێت زۆر شت بکات، پێشتر هیچ ڕێکخراوێکی ڕاگەیاندنی ژنان نەبوو بۆ نیشاندانی ئەم ڕووداوانە و ڕێکخراوەکانی ژنان داوای مافی ژنانیان نەدەکرد، لەو کاتەدا داتاکان دە هێندەی ئەمڕۆ بوو، هەموو تاوانبارەکان باوک و برا و هاوسەر بوون، ژنان وەک ڕێزێک بۆ خۆیان و خێزانەکانیان دەبینرا، بۆیە لە هاواری ژنان و هەموو دەنگێک کە گوێیان لێبوو دەترسان، بنەماکانی ژنان و ئەو یاسایانەی دامەزراون ئامانجیان پاراستنی ژنانە و سنووردارکردنی توندوتیژی و بوون بە هێزێکی چارەسەر، بۆ ئەوەی هەموو کەسێک بزانێت توندوتیژی شتێکی بەڕێزەوە نییە.

 

"ژنانی کورد پێشەنگی شۆڕشن"

بێریڤان یونس ئاماژەی بەوەکرد کە ڕەگەزپەرستی و نەتەوەپەرستی و ئایینیزم لەگەڵ شۆڕشدا لەناوچوون و وتی: شۆڕشی ئێمە شۆڕشێکی گۆڕانکارییە، پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان بەهێزکران و ئەو ئایین و نەتەوەپەرستییەی کە ڕژێمەکە دروستی دەکرد لەناوچوو، ئێمە ئێستا تێگەیشتین کە ژن ژنە و ئازاری ژنان ئازاری منە، سەرەتا، لەگەڵ شەپۆلەکانی شۆڕش، ئێمە وەک ژنانی کورد بەلەمەکەمان بردە دەریا، بەڵام دواتر هەموو ژنان لە هەموو نەتەوە و مەزهەبێک خۆیان ڕێکخست بۆ شۆڕش، شۆڕشی کەزیان یان شۆڕشی "ژن، ژیان، ئازادی" لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران لە شۆڕشی ژنان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا هێزی وەرگرت، . لەگەڵ دەستپێکردنی شۆڕشی ڕۆژئاوا، ژنان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جیهان ئێستا کۆبوونەتەوە و دەنگ و بۆچوون و هەڵوێستی خۆیان لەژێر چەتری زۆرێک لە ڕێکخراوەکاندا یەکخست، دروشمی شۆڕشی ئێمە "ژن، ژیان، ئازادی" ئەمڕۆ دەبێتە جیهانی و ئەمەش بە کاری هەزاران ژن ئەنجام دراوەم، هەموو کۆنفرانس و وۆرکشۆپ و ڕێپێوانێک کە لە سەرانسەری جیهان و لە کوردستان ڕێکخراون لەلایەن ژنانی کوردەوە پێشەنگایەتی دەکرێن، چونکە مێژووی خۆیان لەبەردەم هەموو ژنانی نەتەوەکانی دیکەدا ناسیوە، ئەوان هێزی بەڕێوەبردن و پێشەنگایەتییان دۆزییەوە و توانیان دەسەڵات بڕووخێنن و ببنە هێزی چارەسەر و بڵێن کۆمەڵگە دەتوانێت بەبێ دەوڵەت بژی.

 

"ڕێکخستنی ژنان لەسەر ئاستی جیهانی تێگەیشتنە لە ئازادی ڕاستەقینەی ژنان"

بێریڤان یونس ئەوەشیخستەروو پڕۆژەکەیان پڕۆژەیەکی جیهانییە کە هەموو ژنان لەخۆ دەگرێت و وتی: پڕۆژە و خەباتی ئێمە جیهانییە، ئازادی ژنان ئازادی کۆمەڵگەیە و یەکسانی نێوان ژنان و پیاوان هاوژیانی ئازاد پێکدەهێنێت، هەرچەندە ئەمە وەک چەمکێک دەوترێت، بەڵام خۆی لە کردار و ڕێکخراوەکانی ژناندا دەردەکەوێت، ژنان نەتەوەیەکن، هیچ جیاوازییەک نییە لە نێوان ژنانی ڕەشپێست و سپی پێست لە سیستمەکەماندا، ژنانی موسوڵمان وەک ژنانی مەسیحین، ئامانجی ئێمە بەبنەما گرتنی ناسنامەی ژنبوونە، . لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، ژنان خۆیان بەگوێرەی وەڵامی سیاسی خۆیان ڕێکدەخەن، سیستەمی هاوسەرۆکی و ئەو پارتانەی کە ژنان پێشەنگایەتی دەکەن لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا دەرکەوت، ڕێکخستنی ژنان لەسەر ئاستی جیهانی تێگەیشتن لە ئازادی ڕاستەقینەی ژنان ئاشکرا دەکات، خاوەنداری لە ژنان و پاراستنیان لە هێرشەکان لە هەموو شوێنێک بڵاو بووەتەوە.

 

"ئامانج ئازادی و دامەزراندنی سیستمێکی دیموکراسییە"

بێریڤان یونس لە کۆتایی قسەکانیدا وتی: ئامانجمان ئەوەیە شوێنێکمان هەبێت لە بڕیاردان وەک ژنان، بۆ نموونە، ئێمە دەمانەوێت کۆتایەکمان هەبێت بۆ ژنان لە دەستووری سووریا و مافەکانیان وەک بوونی ئەم گەردوونە مسۆگەر بکەین، لە زۆرێک لە یاسا و ڕێککەوتنە نێودەوڵەتییەکاندا مافی ژنان هەیە، بەڵام خاوەندارێتی نییە، هەڵوەشاندنەوەی ڕێککەوتنی ئیستەنبوڵ نموونەیەکە بۆ ئەمە، کاتێک ژنان دەرکەوتن، دەوڵەتی تورکیا ئەو ماف و یاسایانەی پێشێل کرد، ئەوان لە ناسینی ژناندا شکستیان هێناوە، یاسا و بنەماکانی ژنان ئەمڕۆ لەسەر بنەمای تێگەیشتنی ژنانی ئازادن کە باوەڕیان بە یەکسانی نێوان خۆیان و پیاوان هەیەم بە بنەما و یاساکان، ئێمە هەوڵ دەدەین ڕێکخراوی ژنان بەهێز بکەین و یەکگرتوویی بونیاد بنێین و وەڵامی هەموو جۆرە هێرشێک بدەینەوە، ژنان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا ئێستا ئەزموونی خۆیان لەگەڵ ژنان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران و تونس و ئەفغانستان هاوبەش دەکەن، هەروەها هۆشیاریی ڕێکخراو و دامەزراوە میدیاییە نێودەوڵەتییەکانیش ڕۆڵێک دەگێڕێت لەم ئاڕاستەیەدا کە نەیاندەویست بە ئەرێنی شۆڕشەکەمان نیشانی جیهان بدەین، ئەگەر ژنان بزانن خەباتی ئەمڕۆ میراسێکی ڕابردووە، ئەوا ١٠ جار ژنان زیاتر ڕێکدەخرێن هەتا ئازادی بەدەستبهێنن و سیستمێکی دیموکراسی دابمەزرێنن.