ئەسما فەتحی

 

قاهرە- لە ساڵی ڕابردوودا میسر شاهیدی زۆر حاڵەتی کوشتنی ژنان بوو، چونکە ئیدی ژنان قبوڵی کۆتوبەندەکانی کۆمەڵگە ناکەن و سەر بۆ خواستەکانی پیاوان دانانەوێنن، دەوڵەت و پیاو بە چەندین بیانوو و هۆکاری لاوەکانی مافەکانی ژنانیان زەوتکرد.

 

کاری فرەلایەنە دژی توندوتیژی

ژنانی میسر سەرەڕای چەندین ئاستەنگی کۆمەڵایەتی لەپێناو مافەکانیان تێدەکۆشن. لە ساڵی ٢٠٢٢دا ڕێژەی توندوتیژی دژی ژنان لە میسر زیاد دەکات و ڕێکخراوەکانی ژنان کار بۆ کەمکردنەوەی ئەم ڕێژەیەی توندوتیژییە دەکەن، دەکرێ بڵێین ئەو ڕێکخراوانەی ژنان هەوڵ دەدەن یارمەتی ئەو ژنانە بدەن کە لە ڕووی دەروونی و جەستەیی و داراییەوە تووشی توندوتیژی بوون و لە ساڵی ٢٠٢٢ەوە دەستیان بە کارەکانیان کردووە.

 

ژنان لە هەموو بوارێکدا خاوەن هێزن

دەزگای یاسای ژنان، دامەزراوەی مافی ژنان و دەزگای نوێی ژنان کە لە میسر کاردەکەن، پاڵپشتی یاسایی پێشکەش بە ژنان دەکەن، دامەزراوە و ڕێکخراوەکانی وڵاتەکە لە بوارەکانی ڕۆشنبیری، هونەر، سیاسەت و هتد، ژنان کاری تێدا دەکەن و خاوەن هێزن، لەلایەکی دیکەوە دامەزراوەی قاهیرە بۆ گەشەپێدان و یاسا دەستی بە پراکتیکی "چاودێری سەلامەت" کرد بۆ ئەوەی ژنان خزمەتگوزاری پزیشکی وەربگرن، هاوکات دەستپێشخەرییەکانی گەنجانیش زۆر کاریان کرد بۆ پشتگیریکردنی ژنان، ڕێکخراوە فێمینیستەکان لە میسر لەم دواییانەدا کاریان کردووە بۆ پاراستنی ژنان لە توندوتیژی سێکسی.

 

دامودەزگاکانی ژنان بەرهەمی کارەکانیان دەچننەوە

عەبیر حەمدی، پارێزەر و لێکۆڵەری باڵای پرسی ژنان، وتی: ڕێکخراوەکانی ژنان کاری زۆریان کردووە لەسەر پرسی توندوتیژی دژی ژنان، هەوڵی دۆزینەوەی چارەسەرێکیان بۆ ئەو شەپۆلی ترسە داوە کە لەم دواییانەدا بڵاوبووەتەوە، کار لەسەر لابردنی ئاستەنگە گشتی و تایبەتەکانی یاسایی بارودۆخە کەسییەکان دەکەن کە لەبەردەم ژنە میسریەکاندا بوونیان هەیە، ساڵی ٢٠٢٢ ساڵی چاکسازی لە کاری دامودەزگاکانی ژنان بوو، کە تێیدا یاسای باری کەسێتی کە لە ساڵی ١٩٢٠ەوە هیچ گۆڕانکارییەکی بەسەردا نەهاتووە، خرایە بەردەم پەرلەمان، هەروەها دەسەڵاتدارانی وەک وەزارەتی داد و لێژنەی شارەزایان ئامادەکرد.

 

خەتەنەکردن و هاوسەرگیری زۆرەملێی منداڵ

عەبیر حەمدی ئاماژەی بەوەشکرد، خەتەنەکردن و بەزۆر بەشوودانی منداڵان یەکێکە لەو پرسە سەرەکیانەی کە کۆمەڵگەی مەدەنی دەیان ساڵە کاری لەسەر دەکات، "ئەو دوو دیاردەیە لە کۆمەڵگادا ڕەگیان داکوتاوە، بۆیە چارەسەرکردنیان زۆر قورسە، ئەو کەسانەی کار لەسەر پرسی ژنان دەکەن توانیان پێشکەوتنێک بەدەستبهێنن لە دۆسیەی خەتەنەکردنی مێینە لە ساڵی ڕابردوودا، ئێستا خەتەنەکردن بە تاوان دادەنرێت. دەتوانین بڵێین بەراستی هۆشیاری هاوڵاتیان لەم کەیسەدا باشتر بووە و ڕێژەی ئەو کارەش ​​زۆر کەمبووەتەوە، ڕێکخراوەکانی ژنان کاریان لەسەر پرسی هاوسەرگیری پێشوەختە کرد، نەک تەنها ئاستی هۆشیاری یان داواکاری یاسایی بۆ قەدەغەکردنی ئەم هاوسەرگیرییە بەڵگەدار کرا، بەڵکو ئەم خەباتە ڕێگەی لە دەیان هێرش گرت کە کاریگەری نەرێنی لەسەر کچان و کۆمەڵگە بە گشتی هەبووە".

 

عەبیر حەمدی لە کۆتایی قسەکانیدا وتی: ڕێکخراوەکانی ژنان بۆ ڕۆڵی پێویستی خۆیان هەڵنەساون، بەڵکو لە ڕاستیدا ڕێگایان خۆشکرد و بناغەیان بۆ خەبات لەسەر کەیسەکان دانا، بۆیە پێویستە بەردەوام بن، هێشتا توندوتیژی کۆتایی نەهاتووە، بەڵام هێڵی گەرم دروستکراون کە هەر ژنێک تووشی توندوتیژی بوو دەتوانێت داوای یارمەتی بکات.