ڕۆژ هۆزان

 

قامیشلۆ-لەگەڵ ژیانی کۆمەڵایەتیدا، کۆمەڵگە پێکدێت و خەڵک بە یەکسانی و هاوئاهەنگی دەژین، هەرچەندە لە ڕابردوودا توێژێکی کۆمەڵگە سەروەری خۆی بەسەر بەشەکانی دیکەدا سەپاندووە، بەڵام ڕێڕەوی ژیانی کۆمەڵایەتی بە هەموو ئەمانەدا تێپەڕیوە، ڕێگەدان بە هەموو تویژەکانی کۆمەڵگە بۆ ژیان لەژێر سیستمێکی ڕێکخراودا نموونەیەکە لە کۆمەڵگەی ڕێکخراو لە دەرەوەی چوارچێوەی دەوڵەت. بەهۆی ژیانی کۆمەڵایەتییەوە، پڕۆژەیەکی هاوبەش لە گوندی مزگەوتی ئێزدی لە ناوچەی تربەسپی کانتۆنی قامیشلۆ لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا پەرەپێدرا.

 

ئەم پڕۆژەیە لەلایەن ئابوری ژنانی کۆنگرەی ستارەوە پێشکەش کراوە کردنەوەی دەرفەت بۆ خێزانە گوندنشینەکان بۆ ئەوەی ژیانێکی هاوبەشیان هەبێت، ماوەی ساڵێکە ئەم پرۆژەیە تەواو بووە، کە تیایدا ڕەنگی ژنان و ژیانی ژنان لە هەموو شوێنێک بەخشراوە، لە کولتوورەوە تا کشتوکاڵ و ئاژەڵداری، بۆ ناسینەوەی ئەم پڕۆژەیە، دایکێک بە ناوی زیلان محەمەد، کە خۆی ئەم پڕۆژەیە بەڕێوە دەبات، قسەی بۆ کردین.

 

پڕۆژەی کۆمیناڵ "هاوبەش" لە گوندی مزگەوتی ئێزدی

گوندی مزگەوتی ئێزدی دبە زەوی و سکانی دەولەمەندە، بەڵام زۆربەی خەڵکی ئەم گوندە کۆچیان کردووە یان لە شارەکان دەژین، دەتوانین بڵێین گوندەکه به تەواوی چۆڵ بووه، بەهۆی پێشخستنی پڕۆژەی کۆمیناڵ جارێکی دیکه دڵی ژیان لەم گوندە لێدەدا، ئەم گوندە لە ڕووی کۆمەڵایەتی و ڕێکخراوبوونەوە هیچ بنەمایەکی نەبوو، بەڵکو بەرەو لەبیرچوونەوە دەڕۆیشت، لەگەڵ بەردەوامبوونی کاری ڕێکخراوە کۆمەڵایەتییەکان، هەروەها بیرۆکەیەکی باشە بۆ خەڵک کە بگەڕێنەوە بۆ گوندەکان و خانوو پڕ بکەنەوە و ئابووری گەشە پێبدەن، لە گوندی مزگەوتی ئێزدی ئەم کارە ئێستا ئەنجام دەدرێت و ئەنجامەکان زۆر باشن بە شێوەیەک کە خەڵک یارمەتی یەکتر دەدەن و بارودۆخی جیاوازیان تێپەڕاندووە،  ژیانی پێکەوەیی لە گوندەکانەوە دەست پێدەکات.

 

"بە ژنێک گوندێک دروست دەکرێت"

زیلان محەمەدی تەمەن ٥٠۰ ساڵ، نمونەی ڕاستەقینەی کۆمیناڵی دەربڕی و وتی: لە ڕوانگەی ڕێبەر ئاپۆوە دەست بە قسەکانم دەکەم، کە دەڵێت پێویستە گوندەکان بونیاد بنێین و دەمانەوێت لەم وتەیەوە دەست پێبکەین و بیکەینە کرداری ژیان، ڕاستە کە گوندی مزگەوتی ئێزدی بە شێوەیەکی ستراتیژی تەواو بوو، بەڵام هیچ کۆمەڵگەیەک نەبوو، من ئەم پرۆژەیەم وەک خێزانێک لەگەڵ هەندێک لە منداڵەکانم وەرگرتووە و ئابووری ژنان یارمەتییەکی زۆریان داوە لە دابینکردنی کەلوپەلی کشتوکاڵی و پاککردنەوە، لە سەرەتای پرۆژەکەدا گوندەکەمان لە بەرد و پیسی پاککردەوە، پاشان ئەم پڕۆژەیەم بە بیرۆکەی کشتوکاڵ و ئاژەڵداری پەرەپێدا،هەروەها خۆشەویستی بۆ وڵاتەکە، هەرچەند کەسێک زەوی و سروشتی خۆشبوێت، بەڵام دەتوانێت داهێنان ببەخشێت بە هەموو ڕەنگەکانی ژیان، ئەگەر ئەم شتە بوونی نەبێت، کەس ناتوانێت بژی، بۆیە ئێمە دەڵێین کە دایکان و خوداوەندەکان لە یەکتر نزیکترن و ئەم بوونە دەپارێزن، هەروەها لە شارەکان گەورە بووین، بەڵام خۆشەویستیم بۆ خاکەکە ڕێگەیپیدام بگەڕێمەوە بۆ ئەم خاکە لەگەڵ خێزانەکەم گوندەکەم بونیاد بنێمەوە، هەروەها دەمەوێت بڵێم بە ژنێک گوندێک دروست دەبێت.

 

لەگەڵ ئەم پڕۆژەیەدا،  تیشک دەخەمە سەر خاوەندارێتی زەوی و سروشتی خەڵک

زیلان محەمەد لەبارەی ئەو کارەی کە لەم پڕۆژەیەدا ئەنجامدراوە وتی: من هەمیشە خەونم بۆ دروستکردنی درەخت و سەوزایی لە هەموو شوێنێک هەبووە، چونکە ئێمە لە شارەکاندا ژیانێکی خنکاو دەژیاین، ئارەزووی ئێمە ئەوەیە کە سەوززایی ببینین یان هەوای پاک هەڵمژین، لەم پڕۆژەیەدا دار هەنجیر و هەنار و زەیتوون و ترێ و لیمۆ و پرتەقاڵمان چاندووە، لەگەڵ ئەوەشدا، ئێمە هەموو سەوزەمان چاند و بەرهەمانهینا، ژیانێکی نوێمان دروستکردووە. لەگەڵ ئەم پڕۆژەیەدا، دانیشتوانی گوندەکە، زۆربەیان گەڕانەوە بۆ ماڵەکانیان، ئێستا چەندین بینا و خانوو لە گوندەکە دروستکراون، دوای ئەوە بۆشایی کۆمەڵایەتی لە گوندەکەدا کەمبووەوە، خەڵکی گوندەکە یەکتریان خۆشدەوێت و یارمەتی یەکتر دەدەن و هەموو شتێک بەیەکەوە بەش دەکەن بەبێ جیاوازی، هەموو ئەو گوندنشینانەی لە شاردا دەژیان دەهاتن بۆ چاندنی وەرزەکانیان و زۆربەی کاتەکان یارمەتییان دەدەم، گوندنشینەکان ئێستا بەرهەمەکانیان لە بازاڕدا دەفرۆشن، من سەرنجی خەڵکم ڕاکێشا بۆ خاک و سروشتی خۆم و زۆر دڵخۆشم بەو کارە.

 

گەڕانەوە بۆ گوندەکان زیندووکردنەوەی ڕۆحە و ژیانی خەڵک ئاسوودە دەکات

زیلان محەمەد سەبارەت بە پاراستنی ئاژەڵداری  لە گوندەکە و پرۆژەکانی داهاتوو وتی: لەگەڵ پرۆژە کشتوکاڵییەکەدا دەستمان کردووە بە بەخێوکردنی ئاژەڵداری، ئێمە ئێستا ٢٠۰ سەر بزن و مەڕمان هەیە، بەڵام لە داهاتوودا، چەند مانگایەک دەهێنم و بەخێویان دەکەم، گەڕانەوە بۆ گوندەکان زیندووکردنەوەی ڕۆحە و ژیانی خەڵک ئاسوودە دەکات، هیوادارم ژنانێکی زۆر سوود لەم پرۆژەیە وەربگرن و بگەڕێنەوە گوندەکەیان.