تەڤگەری ئازادی ژنانی ئێزدی "TAJÊ" لە راگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوەکرد کە ئەوانەی لە زمانی خۆیان دوورن لە سروشتی خۆیان و لە راستیی خۆیان دوورن دەشڵێت: "هەروەک چۆن خۆبەڕێوەبەریمان مافی ئێمەیە، خوێندنەوە بە زمانی خۆمان مافی ڕەوای ئێمەیە".

شەنگال

 

تەڤگەری ئازادی ژنانی ئێزدی لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕۆژی جیهانیی زمانی دایکیان لە هەموو گەلان پیرۆز کرد و بانگەوازیی لە هەموو خەڵکی کۆمەڵگای ئێزدی کرد کە بە زمانی خۆیان بخوێنن و قسە بکەن و بدوێن.

 

ڕاگەیەندراوەکە لەبەردەم ئەنجومەنی تەڤگەری ئازادی ژنانی ئێزدی لە شەنگال لەلایەن نەسرین سمۆقی، ئەندامی دەزگای زمانی کوردی خوێندرایەوە لە سەرەتادا تیشک خرایە سەر گرنگی زمان بۆ کۆمەڵگاکان و تیایدا هاتووە: "زمان ئامرازێکی سەرەکیە بۆ دەربڕین و تێگەیشتنی خەڵک لە یەکتر، زمان بەشێکی بنەڕەتییە لە ناسنامەی مرۆڤ و ڕەنگیان، هەر نەتەوەیەک بە کلتور و زمانەکەی ناسراوە زمانی دایک ناسنامەی کۆمەڵگاکانە و ئەم ناسنامەیەش بوونی خەڵک بونیاد دەنێت زمانی دایک شەرەفی کۆمەڵگایە".

 

"ئەو کەسانەی کە لە زمانەکەیان دوور دەکەونەوە، لە سروشتی خۆیان دوور دەکەونەوە"

لە درێژەی ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە: "ئەوانەی لە زمانەکەیان دوور دەکەونەوە لە سروشت و ڕاستی خۆیان دوور دەکەونەوە و بە نامۆیی دەمیننەوە، بەڵام ئەو کەسانەی کە بە زمانی دایک دەژین، سروشت و بەهاکانی مرۆڤایەتییان هەیە".

 

"دایکانمان کلتور و زمانی ئێمەیان پاراستووە"

تەڤگەری ئازادی ژنانی ئێزدی لە ڕاگەیەندراوەکەدا ئەوەی خستەڕوو، کە ئەوانەی کە زمان و کلتوری کۆمەڵگەی ئێزدییان پاراستووە، دایکێکی خۆڕاگر بوون، تێیدا هاتووە: "ئێزدیەکان هەزاران ساڵە بە زمانی خۆیان و کلتوری ڕەسەنی خۆیان ژیاون ئەوان بە تێکۆشانێکی گەورەوە گەیشتوونەتە ئەم ڕۆژانە، ئەمە کاری دایکانمانە، دایکانمان لە دژی هەموو فەرمانێک کلتور و زمانەکەمانیان پاراستووە و پەرەیان پێداوە بەڵام ئەمڕۆ کلتور و زمانەکەمان لە مەترسیدایە کۆمەڵگەی ئێزدی لە هەموو لایەکەوە ڕووبەڕووی چەندین هێرشی جەستەیی و کلتوری بۆتەوە بەڵام لە بەرامبەر ئەو هێرشانەشدا بەرگری لە خۆی کردووە و خۆی دەپارێزێت".

 

"ناسینەوەی خۆبەڕێوەبەریی شەنگال دەبێتە گەرەنتی بۆ پاراستنی زمانی دایک"

لە درێژەی ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، کە ناسینەوەی خۆبەڕێوەبەری شەنگال دەبێتە زمانی فەرمی و لە بەردەوامی ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە: "ئاسایشی سیاسی پێویستە بۆ پاراستنی کلتور و زمانەکەمان، ئەم ئاسایشەش بە ناسینەوەی خۆبەڕێوەبەریی دیموکراتی شەنگالە لەو کاتەدا زمانی کوردیشمان پارێزراو دەبێت لە نێو سیستەمی ئۆتۆنۆمیدا زمانەکەمان دەبێتە زمانی فەرمی و منداڵەکانمان بە زمانی دایک پەروەردە دەکرێن وەک هەموو نەتەوەکان، زمانەکەمان مافێکی بنەڕەتییە".

 

"بە زمانی دایک بنوسن و بخوێننەوەو بدوێن"

لە کۆتایی ڕاگەیەندراوەکەدا داوا لە هەموو خەڵکی کۆمەڵگای ئێزدی و دایکان کرا، کە بۆ پاراستنی زمانەکەیان بە زمانی دایک قسە بکەن لێدوانەکە بەو شێوەیە کۆتایی هات: "لە ڕۆژی جیهانی زمانی دایکدا، داوا لە هەموو کۆمەڵگا و دایکەکانمان دەکەین کە کلتور و زمانی خۆیان هەبێت، بە زمانی دایک بدوێ و بنووسە و بیخوێنەوە، ئێمە ئەم ڕۆژە لە دایکە زەحمەتکێش و دڵسۆزەکان و تەواوی کۆمەڵگاکەمان پیرۆز دەکەین ئێمە دەڵێین خاوەنداریکردن لە زمانی دایک خاوەندارێتی کلتور و ناسنامە و بوون و کەرامەتی مرۆڤە".