مەریەم یەحیوی بۆ تێکۆشانی پەخشان عەزیزی: لە تاریکیدا ناوەکەت وەک مەشخەڵ دەمێنێتەوە
مەریەم یەحیوی، چالاکوانی مەدەنی لە نامەکەیدا بۆ پەخشان عەزیزی،چالاکوانی زیندانیکراو نووسیویەتی: مێژوو ستەمکاران مەحکوم دەکات، بەڵام وەک مەشخەڵی تاریکی ناوت لەبیر دەکات، ژیان بۆ تۆ واتای تایبەتی هەیە، تەنانەت کاتێک لە سێبەری مەرگدا بوەستیت.

ناوەندی هەواڵ
مەریەم یەحیوی لە نامەکەیدا باسی ژیانی زیندانییە ژنەکانی ناو زیندانی ئێڤین دەکات، لە نانکردنی نانی خورماوە تا بە سۆزەوە یاری بالە، تا ئەو ساتەی کە تەسنیمی بچووک چووە ناو بەندیخانەکەوە، کە مایەی هیوایەک بووە لە نێوان دیوارە سەختەکاندا.
مەریەم یەحیوی، چالاکی مەدەنی و زیندانی سیاسیی پێشوو، ساتەکانی ئەزموونی خۆی و ئەزموونی زیندانییە ژنەکانی دیکەی پەخشان عەزیزی لە نامەیەکدا دەگێڕێتەوە کە ئاراستەی هاوژنەی پێشووی خۆی، زیندانی سزادراوی لەسێدارەدان بەخشان عەزیزی دەکات، "ماوەیەکە ویستم لەسەر تۆ بنووسم، بەڵام هێرشی بیرکردنەوەکان ڕێگری لێکردووم، ئەمڕۆ دەمەوێت لەسەر هەندێک دیمەنی ژیانی هاوبەشمان لە بەشی ژنانی زیندانی ئێڤین بنووسم، هەرچەندە باوەڕم وایە وشەکان هەرچەندە بە وردی هەڵبژێردرابن، ناتوانن بە شێوەیەکی گونجاو هەستەکە بگەیەنن".
لەبیرمە ڕۆژی سەردانەکە بوو. من و تۆ و چەند کەسێکی تر بەهۆی دروشمەکانی دژی سزای لەسێدارەدان ڕێگریمان لێکرا سەردانمان هەبێت. نزیکەی کاتژمێر ١٠ بوو. بینیم تۆ ئارد و ئاو و ڕۆن لەسەر مێزی تایبەتی ژووری ژمارە یەک، نزیک چێشتخانەکە ئامادە دەکرد، بە دەستە ناسکەکانت خەریکی کۆکردنەوەی هەویرەکە بوویت. لێم پرسیت چی دەکەیت؟
سەردانت نییە، وانیە؟
وتت ،بیرت دێت دوو ڕۆژ پێش ئێستا نانی خورمام دروست کرد؟
بێگومان وتم بەڵێ. وتت نەگەیشتە دەستی منداڵەکان و زەهراش دووگیانە کە لە ژووری تاکە کەسیدابوون، بۆیە دەبێ ئەمڕۆ ئارەزووی ئەوە بووبێت. سوودم لە بێدەنگی چێشتخانەکە وەرگرت.
پاشان پێکەنی و وتت وا تەماشام مەکە؟
بڕێک ئاو بخەرە سەر هەویرەکە. پێویستە بە باشی بشێلدرێت، با چەند کاتژمێرێک پشوو بدات، لە دەوروبەری کاتژمێر چواری پاشنیوەڕۆدا، چوویتە یاریگای بالەی دەرەوە. یارییەکەت بە ڕاستی وەرگرت، وەک ئەوەی لە پێشبڕکێیەکی فەرمیدا بیت لەگەڵ تیپێکی پیشەگەر. کاتێک کەسێک هەڵەی کرد، توڕە دەبوویت و بە جەستە لاوازەکەتەوە ،تۆپەکە بە توندی لێدەدا کە کاریگەرییەکەی لە هەوادا دەبینرێت. زیاتر لە جارێک تۆپەکەت لەودیو دیوارە بەرزەکانی زیندان و تەلی دڕکاوییەوە ناردە ناو حەوشەی دەرەوەی باڵی چوارەم. خووی تۆ بوو لە نێوان هەر نیوەیەکدا جگەرەیەک داگیرسێنیت، بەڵام بە دەگمەن توانیت زیاتر لە دوو هەناسەی قووڵ هەڵمژیت.
وەک هەمیشە دەتوت، تاکە جارە کە بیر لە هیچ شتێک ناکەیتەوە جگە لە یارییەکە، کاتێکە کە تۆ یاری بالە دەکەیت، و لە دەوروبەری کاتژمێر٦ ی پاشنیوەڕۆدا جارێکی تر دەتبینمەوە، هەمان مێزت داناوە و بە وریاییەو خورماکەت جیا دەکەیتەوە، بە ڕێکوپێکی لە ناوەندی هەویرەکەدا دایاندەنێیت، وا دیارە سێبەری نیگاکانم قورسایی لەسەرت دەبێت، سەرت بەرز دەکەیتەوە و زەردەخەنە دەکەیت، چاوەکانت دەدرەوشایەوە.
نزیکەی کاتژمێر ٨ی شەو، تەسنیم کە لە بەشی ژنانی زیندانی ئێڤین لەدایک بووە و تازە تەمەنی یەک ساڵە، لە ژووری تاکەکەسیەوە بە باوەشی دایکیەوە هات. کاتێک تەسنیم لە دەرگای ژوورە تاکەکەسییەکەدا تێدەپەڕێت بۆ ناو هۆلەکە، بە پەرۆشەوە دەردەکەوێت، وەک ئەوەی قەفەسە بچوواک و شێدار و تاریکەکەی بەجێبهێڵێت و بچێتە ناو قەفەسێکی گەورەترەوە، کە هەمووان بە تامەزرۆییەوە دەیبینن.
بەڵام تۆ، کە تەسنیم دەبینیت، مێشک و دڵت دوور دەڕوات. ڕەنگە پێکەنینە شیرینەکەی تەسنیم تاکە شتێک بێت کە ژیانی دەرەوەی دیواری زیندانمان بیر بخاتەوە، خودی ژیانمان بیر بخاتەوە. تۆ لێی نزیک دەبیتەوە،وتت: تەسنیم گیان. تۆ لە باوەشی دەگریت، هەستی خۆشەویستی بە زمانی دایکی خۆت دەبارێیت و پێدەچێت باش لێت تێبگات، لە کاتێکدا بە پێکەنینێکی دڵسۆزانە و چاوە بێتاوانەکانی پڕ لە سەرنج وەڵام دەداتەوە. بەرەو جێگاکەت دەڕۆیت، چیرۆکێکی بۆ دەگێڕیتەوە، چیرۆکێک کە لە ناو خۆیدا ئازار و هیوایەک هەڵدەگرێت، دواتر دەست دەکەیت بە وتنی گۆرانییەکی خەوتنی کوردی بۆی. لە هەموو ئەمانەشدا بەردەوام گوێ لە دەنگی تۆ و دەنگی تەسنیم دەگرم. من لە مانای خەوتن تێناگەم، بەڵام هەست بە ئازارێکی سەیر و خۆشەویستی شەریف دەکەم، کە لە قسەکاندا دەرکەوتووە. لە دڵی خۆمدا بە چرپە دەڵێم "پەخشان" بە واتای شیعر. لە ناوەوە دووبارەی دەکەمەوە "ئێوە لایەنگرێکی نایابی. منداڵانتان خۆشدەوێت و نیگەرانی ژن و منداڵانتان هەڵگرتووە.
ڕۆژێک لە ناو کامپەکان لە ڕووبەڕووبوونەوەیان لەگەڵ داعش برینی ژن و منداڵەکانی کۆبانی و ساڕێژ دەکردەوە، ئێستاش لێرە لە پشت ئەم دیوارانەوە، لە ژێر قورسایی حوکمی لەسێدارەدانی ناڕەوا و نامرۆڤانە، هیوا و گەرمی بە کچێکی بچووک دەبەخشیت، کە دایک و باوکی تۆمەتبارن بە سەر بە داعش. تۆ هاوەڵ و لایەنگری دایکی. تۆ نانی خورما بۆ حەوت ژن لە زیندان دروست دەکەیت، کە هەموویان تۆمەتبارن سەر بە داعش. ژیان و مرۆڤایەتی بۆ تۆ مانایەکی گەورە وەردەگرێت. ئەگەر ئەو کەسەی سزای لەسێدارەدانی تۆی دەرکرد، بزانێت ئەو تۆوانەی بە دەستی خۆت چاندووە، نانی خورما، پێکەنینەکەی تەسنیم، هیوای ئەم ژنانە، ڕۆژێک لەناو دیواری زینداندا هەڵدەقوڵێت، هەستی چۆن دەبێت؟ مێژوو سزا لەسەر ستەمکاران دەدات، بەڵام ناوت وەک مەشخەڵێک لە تاریکیدا دەمێنێتەوە. ژیان، بۆ تۆ، تەنانەت کاتێک لە سێبەری مردندا وەستاویت، مانایەکی تایبەتی هەیە.