حەسنا محەمەد

 

شەهبا- لە کاتێکدا ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەناو ململانێدا بوو، گەلی کورد پریشکی ڕۆژئاوای کوردستانی کردە شۆڕشێکی گەورەی مرۆڤایەتی، شۆڕشی ١٩ی تەمووز کە لە ساڵی ٢٠١٢ لە ڕۆژئاوای کوردستان دەستی پێکرد، ١٢ ساڵ خەبات و بەرخۆدانی لە دوای خۆی جێهێشت، ئەم شۆڕشە هەموو مەزهەب و ئایینەکانی ناو کۆمەڵگەی لە باوەش گرت و بە دامەزراندنی سیستمی خۆبەڕێوەبەری دیموکراتیک بوو بە چارەسەری کێشەکانی کۆمەڵگە.

 

یەکەمین خوێندنگەی زمانی کوردی

لە شاری عەفرین، لەگەڵ دەستپێکردنی شۆڕشی ١٩ی تەمووز، خەڵک دەسەڵاتی حکومەتی دیمەشقیان لە ناوخۆ دوورخستەوە و بە سیستمێکی دیموکراتیک دامەزراوەی خۆیان دامەزراند، ڕۆژی ٦ی ئەیلولی ٢٠١١ و پێش شۆڕشی ١٩ی تەمووز، بۆ یەکەمجار لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لە گوندی دورالیقییا لە ناوچەی شەر لە عەفرین لە ژێر ناوی شەهید فەوزی خوێندنگەی زمانی کوردی کرایەوە، جگە لەوەش یەکەمین خوێندنگە و زانکۆکان لە شاری عەفرین بە زمانی دایک کرانەوە و منداڵان و قوتابیان خوێندنیان بە زمانی کوردی وەرگرت.

 

عەفرین ڕۆڵێکی گەورەی لە شۆڕشی ڕۆژئاوای کوردستاندا هەبوو و پێشکەوتنی مێژوویی بەدەستهێنا، بۆ یەکەمجار یەکەم ناوەندی پەروەردەیی ژنۆلۆژی بە زمانی کوردی لە ١٧ی تەمووزی ٢٠١٧ کرایەوە، دەستی بە چالاکییەکانی کرد، دواتر لقەکانی لە دێرک و مەنبج و حەسەکە کردەوە، لە عەفرین لە سایەی چەمکی مۆدێرنیتەی دیموکراتیکدا یەکسانی و ژیانی دیموکراسی دابین کرا و یەکەم شار بوو کە هەنگاوی گەورەی شۆڕشی تێدا نرا.

 

"دوای یەکەم پریشک، خەڵک دامەزراوەکانی خۆیان بنیاد دەنێن"

شیرین حەسەن، هاوسەرۆکی بزووتنەوەی کۆمەڵگەی دیموکراتی عەفرین-شەهبا، لە سەرەتای قسەکانیدا، پیرۆزبایی ساڵیادی شۆڕشی ١٩ی تەمموزی لە ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان و ئازادیخوازان کرد و وتی: پیرۆزبایی شۆڕشی ١٩ی تەمموز لە ڕێبەر ئاپۆ و فەلسەفەکەی دەکەین، ئاهەنگ دەگێڕین بۆ ئەو ئازادیخوازانەی کە بەهاکانی کۆمەڵگە لە هێڵەکانی شەڕ دەپارێزن و ئەو ئازادیخوازانەی کە گیانیان بەخت کرد بۆ سەرکەوتنی ئەم شۆڕشە، شۆڕشی ڕۆژئاوا لە کۆبانێ دەستیپێکرد و پاشان لە عەفرین و هەموو بەشەکانی ڕۆژئاوای کوردستان بڵاوبووەوە، پێش شۆڕش هەموو گەلان لە عەفرین پێکەوە دەژیان، بەڵام حوکمڕانی ڕژێم بەسەر ناوچەکەدا بەهۆی ئەوەوە کاریگەر بوو، لە عەفرین دوای یەکەم پریشکی شۆڕش، خەڵک دامەزراوەی خۆیان دروستکرد، سەرەتا ماڵی گەل، پاشان ماڵی ژنان خەڵک خۆی بە بیرۆکەکانی نەتەوەی دیموکراسی پەروەردە دەکرد.

 

"لەگەڵ شۆڕشدا ڕەنگی عەفرین گۆڕا بۆ ڕەنگی ژن"

شیرین حەسەن لە درێژەی قسەکانیدا جەختی لەوە کردەوە کە لەگەڵ شۆڕشی ڕۆژئاوادا چەندین دامەزراوە لە عەفرین دامەزراون بۆ ئەوەی خەڵک بتوانن خۆیان بەڕێوەببەن و وتیشی: بەشداری ژنان لە دامودەزگاکاندا شۆڕشەکەی سەرنجڕاکێشتر کرد، هەمووان بە زمان و کولتووری خۆیان بەشدار بوون، هەروەها ئەو نەتەوە و باوەڕییانەی کە لە عەفرین دەژیان، پێکەوە شۆڕشیان بەرپا کرد.

 

"یەکەم سەنتەری پزیشکی ژنان لە عەفرین کرایەوە"

شیرین حەسەن ئاماژەی بەوەدا کە یەکەمین سەنتەری ژنان لە عەفرین لە سەردەمی شۆڕشی ڕۆژئاوادا کراوەتەوە و باسی لە کارەکانیان کرد و وتی: چونکە ڕێبەر ئاپۆ بۆ یەکەمجار لە پەرتوک کۆمەڵناسی ئازادیدا باسی زانستی ژنانی کردووە و ڕەخنەکانی لەسەر ئەو زانستانەی کە دامەزران و مافی ژنان و کۆمەڵگەیان ون کرد، هەر بۆیە یەکەم ناوەندی زانستی ژنانیان لە عەفرین کردەوە و ئەمانە گەورەترین دەستکەوتەکانی شۆڕشی ڕۆژئاوا بوون.

The genealogical works یەکەم لێکۆڵینەوە بوون لەسەر ئەو شوێنە مێژووییانەی کە لەلایەن زلهێزە دەسەڵاتدارەکانەوە پشتگوێ خران و ڕاستییەکانیان گۆڕدرا بەپێی بەرژەوەندییەکانیان لەوکاتەی شارەکەیان بەڕێوەدەبرد، هەر بۆیە عەفرین بە شاری ژنان ناسراوە.

 

"کێشەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە ڕۆحی ١٩ی تەمموز چارەسەر دەکرێن"

شیرین حەسەن ڕایگەیاند کە بە ڕۆحی شۆڕشی ١٩ی تەمموز لە ناوچە کۆچییەکان بەردەوامن لە بەرخۆدان و وتی: ئێمە ئەو ژنانەی عەفرینین کە ناچار بووین لە شوێن و ناوچەکانی خۆمان کۆچ بکەین و لە ناوچەکانی شەهبا دەژیاین، بە ڕۆحی شۆڕشی ١٩ی تەمووز، بەردەوامین لە بەرخۆدانمان لە دژی داگیرکاری و دەسکەوتەکانی شۆڕش دەپارێزین، هەروەها لە شەهبا خەبات دەکەین بە هیوای گەڕانەوە بۆ عەفرین و ئازادکردنی هەموو ناوچە داگیرکراوەکان، باوەڕمان وایە کێشەکانی سووریا و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە ڕۆحی ١٩ی تەمموز چارەسەر دەکرێت.

 

"بۆ یەکەمجار قوتابخانەی زمانی کوردی کرایەوە"

مامۆستا موفیدە کۆتۆ، مامۆستای زمانی کوردیە و لە سەرەتای شۆڕشەوە تا ئەمڕۆ وانە دەڵێتەوە، سەبارەت بە کردنەوەی یەکەم خوێندنگە لە عەفرین وتی: لە سەرەتای شۆڕشەوە خەریکی وانە وتنەوە بووم و تا ئێستا بەردەوامم، کردنەوەی یەکەم خوێندنگە بە زمانی کوردی کارێکی ئاسان نەبوو، چونکە نەتەوەیەک بووین هەمیشە تووشی ستەم و جینۆساید ببووینەوە، خەڵک هیوای بەوە نەمابوو بە زمانی دایک بخوێنێت و بنووسێت، بەڵام شۆڕشی ڕۆژئاوا هەموو شتێکی گۆڕی، بۆ ئێمە قورس بوو گرنگی بە زمان و کولتوور بدەین و بە ڕووی سیستمی مۆدێرنیتەی کۆمەڵگە بووەستینەوە.

 

"ئەم شۆڕشە دەبێتە سیستمێکی کۆمەڵایەتی"

لە کۆتاییدا موفیدە کۆتۆ ڕایگەیاند کە دەستبەرداری خەباتی نابێت لە پێناو بەدیهێنانی خەونی شەهیدان بۆ وڵاتێکی ئازاد و وتی: ئەو دەستکەوتانەی کە لە شۆڕشدا بەدەستمان هێناوە، پێویستە زیاتر هەوڵی پاراستنیان بدەین، چونکە شەهیدان گیانیان بەختکردووە بۆ وڵاتێکی ئازاد و ئێمەش خەونەکانیان بەدی دێنین، بۆ ئەوەی بتوانین وڵاتێکی ئازاد بنیاد بنێین، هیوادارین شۆڕشەکەمان نەک هەر وەک شۆڕشێک بمێنێتەوە و ببێتە سیستمێک، بەڵکو هەموو نەوەکان لە کۆمەڵگە بە زمانی دایکی خۆیان پەروەردە بکرێن.