شیرین محەمەد

 

قامیشلۆ- وەقفی ژنی ئازاد کاردەکات بۆ پەرەپێدانی کۆمەڵگە و پەروەردەکردنی بۆ بەرەوپێشبردنی ژیانێکی ئازاد، هەروەها پەرەپێدانی سەرجەم پڕۆژەکانی بیرکردنەوەی ئازاد و ناسنامەی ئازاد بۆ ژنان و منداڵان، لە ئامانجە سەرەکییەکانی پاڵاوتنی کەسایەتی ژنان و سەلماندنی توانای سەربەخۆیی ژنانە و بەشداریکردن لە بۆنە و چالاکییە جۆراوجۆرەکان بۆ ئامادەکردنی ژنانی ئازاد.

 

لە ژێر دروشمی "ژنانی ئازاد بنەمای کۆمەڵگەیەکی ئازادن"، وەقفی ژنانی ئازاد لە مانگی ئەیلولی ٢٠١٤ لە ڕۆژائاوای کوردستان کرایەوە، بۆ بەشداریکردن لە چارەسەرکردنی کێشە کۆمەڵایەتییەکانی باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا و کارەکانیان تەنها لەو چوارچێوەیەدا سنووردار نییە، بەڵکو کار لەسەر ڕاهێنانی ژنان لە کەمپەکانی پەنابەرانیشدا دەکات.

 

لەگەڵ دەستپێکردنی دامەزراندنی کەمپی ڕۆژ لە ساڵی ٢٠١٥، لە شاری دێریک لە کانتۆنی قامیشلۆ، کە دووەم کەمپی مەترسیدارە لە باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا لە دوای کەمپی هۆڵ، سوری و عێراقییە ئاوارەبووەکانیش دەگرێتەوە، ئەمە جگە لە ژن و منداڵی بەکرێگیراوانی داعش کە وازیان لە ئایدۆلۆژیای خۆیان هێناوە و ئومێدیان بە ژیانێکی نوێ هێناوە، وەقفی ژنان دەستیکرد بە خۆڕێکخستن لە کەمپەکەدا بۆ چاکسازی ژنان و ڕزگارکردنیان لە ئایدۆلۆژیای داعش و پەروەردەکردنیان و ئاگادار کردنەوەیان لە ڕاستییەکان.

 

بۆ ئاگاداربوون لە کارەکانی وەقفی ژنانی ئازاد لەناو کەمپی ڕۆژ و چۆنیەتی پەروەردەکردن و ڕێکخستنی ژنان، دەزگاکەمان لەگەڵ جودی محمد کارگێڕی وەقفی ژنان لە ناحیەی گیرجی  و دێریک گفتوگۆیکرد.

 

جودی محەممەد دەڵێت، سەنتەری وەقفی ژنانی ئازاد لەناو کەمپی ڕۆژ چوار ئەندام لەخۆدەگرێت کە کاردەکەن بۆ پەروەردەکردنی ژنان سەبارەت بە ماف و ئەرکەکانیان، "نزیکەی پێنج ساڵ لەمەوبەر ئەو وەقفە چالاکییەکانی لەناو کەمپی ڕۆژ دەستپێکرد، ئێمە چەندین وتار و سیمینارمان ئەنجامداوە، لەنێویاندا دەروونناسی، ئاسایش، و دۆخی ئابووری و کۆمەڵایەتی ژنان لە باکووری ڕۆژهەڵاتی سوریا."

 

ڕوونیشیکردەوە، کاردەکەن بۆ پێگەیاندنی ژنان و کچان بە بەخشینی وانە سەبارەت بە توندوتیژی دژی ژنان و پەراوێزخستنیان لە کۆمەڵگە و ڕۆڵ و پێگەی ژنان "سەردانی خێزانەکانی ناو چادرەکان دەکەین و قسە لەگەڵ ژنان دەکەین بۆ ئاشناکردنیان بە کارەکانمان و ئەو خولانەی ڕاهێنان کە لەناو کەمپەکەدا دەکرێنەوە".

 

ئاماژەی بەوەشکردووە، "ئێمە سەرنجمان لەسەر پەروەردەکردن و پشتگیریکردنی ژنانە، بەو پێیەی پشتیوانی دەروونی و کۆمەڵایەتی پێویستە بۆیان، چونکە دەتوانن ئەو کۆمەڵگەیە پێشبخەن کە تێیدا دەژین، ئەمەش وایان لێدەکات لە ڕێگەی چالاکییەکانی دەرچوونی دەروونییەوە منداڵان پەروەردە بکەن کە یەکسانن لەگەڵ هەردوو ڕەگەزەکەدا، کە بریتین لە پەروەردەی دەروونی و هۆشیاری لە پرسە دەروونی و کۆمەڵایەتییەکان لە دوای حاڵەتە فریاگوزارییە دەستبەجێیەکان و پەرەپێدانی تواناکانی ژیان و پیشەیی."

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ئەو ژنانە، دوای وەرگرتنی ڕاهێنانی فیکری، دەستیان کرد بە دەربڕینی بۆچوونەکانیان و بەشداری گفتوگۆی بەرفراوان دەکەن کە ئاماژە بە هۆشیارییان لە ڕاستی و مافەکانیان دەکات، ئەمە جگە لە ئەنجامدانی پڕۆژەی بچووک بۆ منداڵان لەناو کەمپی ڕۆژ بە ئامانجی نۆژەنکردنەوە و ئاشناکردنەوەی ئەوان بۆ ناو کۆمەڵگە و پشتگیریکردنیان لە ڕووی دەروونییەوە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، هەروەها چەندین خولی تەندروستی پەیوەست بە بنەماکانی پەرستاری و فریاگوزاری سەرەتایی لەناو کەمپەکەدا دەکەنەوە، بەمەبەستی بەدەستهێنانی ئەزموون و بتوانن هاوکاری یەکتر بکەن لە حاڵەتە فریاگوزاریەکان، جگە لە خولی دورین و پیشەکانی تر.

 

فاتیمە مەحمود " ناوی خوازراو"، یەکێکە لەو ژنانەی پەنابەری شاری دیالەی عێراق، باسی لەوەشکرد، بەشداری زۆرێک لە خولی فیکریی کردووە کە لەلایەن وەقفی ژنانی ئازادەوە ڕێکخرابوون، "ئەو خولە پەروەردەیی و وتارانەی کە وەرمانگرت ڕۆڵێکی گەورەیان هەبوو لە گۆڕینی ژیانمان و بنیاتنانی کەسایەتیەکانمان."

 

ڕوونیشیکردەوە، لە ڕێگەی "کۆڕەکانی هۆشیارییەوە، دەستیکردووە بە درککردن و تێگەیشتن لە مافەکانیان کە چۆن پێشێل دەکرێت، هەروەها ڕووبەڕووی چ جۆرە توندوتیژییەک دەبێتەوە و چۆن بەرگری لە خۆیان بکەن، هەزاران ژن هەن ڕووبەڕووی توندوتیژی دەبنەوە لە ئەنجامی ئەو عەقڵیەتە پیاوسالارییەی کە زاڵە بەسەر کۆمەڵگەکاندا"، ئاماژەی بەوەدا کە "ژن و منداڵان ئەو گروپانەی کۆمەڵگەن کە زۆرترین کاریگەری شەڕ و ئاوارەبوونیان لەسەرە."

 

لای خۆیەوە، ئایا عومەر، تەمەن ١٨ ساڵ، خەڵکی دیمەشق، کە لە بەشی ئاوارەکانی کەمپی ڕۆژ نیشتەجێیە، ڕایگەیاند، ئەو ڕاهێنان وەردەگرێت کە لەلایەن وەقفی ژنانی ئازادەوە ڕێکخرابوو، هەروەها پەیوەندی بە خولەکانی ڕاهێنانەوە کردووە کە پەیوەندییان بە پیشەی فێربوونەوە هەیە، "سودێکی زۆرم لەو وتارانە وەرگرت کە لەلایەن وەقفی ژنانەوە ئەنجامدرا، لەڕێگەیەوە کۆمەڵگە و نهێنییەکانیم ناسی و پەیوەندیم بە چەند خولێکی ڕاهێنانەوە کرد بۆ فێربوونی زیاتر لە پیشەیەک، بە سود وەرگرتن لە کاتە بەتاڵەکانم".