بەرچەم جودی 

 

کۆبانێ- مەترسی و هەڕەشەکان بۆ سەر ژیان و ئایندەی ژنان لە سووریا زیاتر دەبێت. ژنانی دانیشتووی ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی حکومەتی جیهادی سووریا ڕووبەڕووی کوشتن و ڕفاندن و ئەشکەنجەدان و دەستدرێژی و هتد دەبنەوە، لەم دواییانەدا دوو ژنی گەنج کە یەکێکیان خەڵکی شاری کۆبانێ و یەکێکیان خەڵکی دێرک لە شاری حەلەب لەلایەن چەتەکانەوە ڕفێندران. باندەکان کە لە دێرکەوە فشاریان خستە سەر بنەماڵەی نۆرمان سەرهان بۆ ئەوەی پارە بدەن، دوای ئەوەی پارەکە درا ئازاد کران. تا ئێستا چارەنووسی هەیفا تەیار نادیارە، پێدەچێت نۆرمان ئەشکەنجە دراابێت و باری تەندروستی ناجێگیرە.

 

سەبارەت بەم پرسە، وەحیدە خەلیل، ئەندامی ئەنجومەنی ژنانی پارتی یەکێتی دیموکراتیک "پەیەدە" لە کانتۆنی فورات،  بە شێوەیەکی بەرفراوان هەڵسەنگاندنی بۆ دۆخی ژنانی سووریا لە ژێر دەسەڵاتی حوکمڕانی و هۆشیاری جیهادی حکومەتی کاتی کرد.

 

‘‘ژن و کۆمەڵگەی سوریا فریودرا’’

وەحیدە خلیل کە هەڵسەنگاندنەکەی بە وەسفکردنی دۆخی ژنان لە سەردەمی ڕژێمی بەعس دەستپێکرد، وتی: مرۆڤ دەبێت دۆخی سەوریا پێش ڕووخانی ڕژێمی بەعس هەڵسەنگێنێت بۆ ئەوەی لە ڕووداوەکان و پرۆسەی ئێستا تێبگات، لە مێژووی سووریادا نیشانە و بوونی ژنان هەبووە و ئەمەش لە زۆر خاڵدا دیارە، دوای ئەوەی حزبی بەعس دەسەڵاتی لە سووریا و کۆمەڵگەو بەتایبەتی ژنان، فریودرابوون ڕژێمی بەعس ڕۆڵ و ئیرادە و ناسنامەی ژنانی سنووردار کرد و لە چوارچێوەیەکدا سنووردار کرد کە ناوی لێنا یەکێتی ژنان.

 

"یەکێتی ژنان لە ژێر چاودێری حکومەتدا دامەزراوە"

وەحید خەلیل ئاماژەی بەوەدا کە ڕژێمی بەعس سنوورێکی بۆ ژیانی ژنان داناوە و وتی: گوایە یەکێتی ژنان چەتری ژنانی سووریا بووە، بەڵام ئەو ژنانەی بەشداریان لەم دامەزراوەیەدا کردووە، عەقڵێکی بەعسییان هەبووە و هەموو هەوڵەکانیان بۆ خزمەتکردنی دەوڵەت تەرخانکردووە، هیچ بەشدارییەکی نەبووە لە گەشەپێدانی ژنان و بونیادنانی ناسنامەیەک و هتد گرنگیدان بەم بابەتە، یەکسەر لە کارەکانیان دوورخرانەوە، بۆیە ئەو کارانەی کە ئەم سەندیکایە ئەنجامیاندا، جارێکی دیکە ژنانی بەستەوە بە ماڵەوە، ڕاستە ژنانی ڕۆشنبیر و پزیشک و پارێزەر و خوێندکار هەبوون، بەڵام لە ڕاستیدا ئەم ژنانە چەندە نوێنەرایەتی ژنانیان کردووە، جێگەی پرسیارە.

 

"حکومەتی کاتی پاشماوەی عەقڵیەتی داعشە"

وەحیدە وتی: لەماوەی پڕۆسەی نائارامی کە گوایە شۆڕشی گۆڕانکاری دەستپێکرد و هێزەکانی وەک ئۆپۆزسیۆن و سوپای ئازادی سووریا سەریان هەڵدا و هتد. ئەم هێزانەی دژایەتی ڕژێمی بەعسیان کردبوو، بەهەمانشێوە هاتنە هەمان هەڵوێست، دوای ئەوەی ڕژێمی بەعس کۆتایی هات، ئەحمەد شەرع هاتە بەردەممان و خۆی وەک سەرۆکی نوێی سووریا ڕاگەیاند بۆ سەرکردایەتیکردنی حکومەتی کاتی کە وەک حکومەت و وەزیرێک لە دەوری کۆبوونەتەوە کە ساڵانێک بوو کۆمەڵکوژی و تاڵانکاری و وێرانکارییان بۆ خەڵک هێنابوو، بەتایبەتی ژنانی سووریا جەوهەر و ئیرادەی ژنان لە سووریادا لەناوچووبوو، هەروەها داعش ئەوانی دیکەی لەناوبردووە باندەکان لە بازاڕەکاندا ژنانیان دەکڕی و دەیانفرۆشت. دەستدرێژییان کردووەتە سەر و ئەشکەنجەیان داوە و هەموو جۆرە توندوتیژییەکیان خستووەتە بەردەم ئێستا ئەم عەقڵیەتە بووەتە ئیدارەی سووریا، ڕژێمی بەعس بە تەواوی زاڵ بووبوو بەسەر کۆمەڵگەدا، لە قوتابخانە و تەنانەت زانکۆکانیشدا، منداڵان و گەنجان بە ئایدۆلۆژیای بەعس پەروەردە کرابوون، لەقوتابخانەکان گەنجانی بەعسی هەبوون و لە قۆناغی ئامادەکاریدا گەنجانی بەعسیش هەبوون، بە واتایەکی تر دەسەڵات لەم بازنانەدا ئەزموون دەکرا، کە هەر لە منداڵییەوە بوونە ئەندامی حزبی بەعس. لەم خاڵەدا بیری کۆمەڵگە دەکرایە ئامانج، کۆمەڵگەش بەمجۆرە دوور بوو لە واقیعی خۆی.

 

"حکومەتی نوێ ناتوانێت ئاسایش و سەقامگیری دروست بکات"

وەحیدە خەلیل سەرنجی بۆ ئەو کردەوانە ڕاکێشا کە ژنان ئەزموونی دەکەن و لە درێژەی قسەکانیدا وتی: ئەوان خۆیان بە حکومەتی کاتی ناوبرد، تا ئێستا چییان کردووە؟ هیوا و چاوەڕوانی کۆمەڵگەی سووریا ئەوە بوو کە ئەم حکومەتە لەسەر خۆی پێشهاتی جددی دروست بکات، بەڵام شەڕ و جینۆساید و کاولکاری و تاڵانکردن و وێرانکاری زیاتر لە پێشووتر بوو، جگە لەوەش ڕفاندن و توندوتیژی و دەستدرێژی و کوشتنی ژنان زیاتر بوو. ئەو ڕووداوانەی لە سنووری سووریا و سوەیدا ڕوویاندا، هەمووان هەمان ڕووداوەکانی شنگالیان بیرخستەوە بۆچی، لەژێر ناوی پاشماوەکانی ڕژێم، واتە لایەنگرانی هێزێکی دیکە، جینۆسایدیان ئەنجامدا لەبەر ئەم هۆکارە، ئەم حکومەتە ناتوانێت ئارامی و ئاسایش بۆ سووریا دروست بکات.

 

"دەرچوونی ژنان لە ماڵەوە مەترسیدار بووە"

وەحیدە خەلیل وتیشی: چیتر ژنان ناتوانن لە شارێکەوە بۆ شارێکی دیکە بگوازرێنەوە، لە بارودۆخی ئاڵۆز و ئاڵۆزی سووریادا، ژنان ئەوانەن کە زۆرترین زیانیان بەرکەوتووە، هێشتا هەندێک شار کۆمەڵکوژ دەکرێن، بەڵام لە شارەکانی دیکەدا ژنان ناتوانن لە ماڵەکانیان دەربچن. ئێستا دەزانین چیتر ژنان ناتوانن لە ڕەققەوە بچنە حەلەب، واتە بۆ شارێکی دیکە کە لەژێر کۆنترۆڵی حکومەتدایە. ژنان بەردەوام لە خاڵەکانی پشکنین، لەسەر شەقامەکان و لە گەڕەکەکاندا ئەم ژنانە چ جۆرە ژیانێکیان ژیاوە و چارەنووسیان چییە و لەم بارەیەوە بێدەنگی هەیە و ئەوانەی ئەو کارە دەکەن و ئەوانەی چاویان کوێرە وەک یەکن.

 

"سووریا پێویستی بە هۆشیارییەکی بونیادنەری ژنان هەیە"

وەحیدە خەلیل لە کۆتاییدا سەرنجەکانی سەبارەت بە ڕۆڵ و گرنگی ژنان لە بونیادنانی داهاتووی سووریادا وتی: بۆ ئەوەی ژینگە و وڵاتێکی پارێزراو بۆ ژنان بونیاد بنێین، پێویستمان بە هۆشیارییەکی بنیاتنەری ژنان هەیە، هەروەها سیستمێکی لامەرکەزی و دیموکراسی بە مانای یەکسانی بۆ ژنان و ئیرادەیەکی هاوبەش بۆ خەڵک دێت کە لە ٢٠ی ئەیلوول لە شاری حەسەکە بەڕێوەچوو، دڵنیایی ڕاگەیەندنەکە، تاکە ڕێگە بۆ بونیادنانی ئەم سیستەمە لە ڕێگەی هاوپشتی ژنانی سووریا دەبێت، وەک چۆن کۆنفرانسی حەسەکە لە ٢٠ی ئەیلوول بەڕێوەچوو بەڵگەیە لەسەر... سووریا پێویستی بە هۆشیاری ژنان هەیە بۆ دەستەبەرکردنی ئایندەیەکی یەکسان و دادپەروەر و دیموکراسی و ئازاد و لامەرکەزی. ئەم خەباتە هاوبەشەی ژنان، حکومەتی کاتی ناچار دەکات دەستکاری لە هەموو بوارەکاندا بکات.