ناوەندی هەواڵ

ڕێکخراوی پەیوەندییەکانی ژنانی کورد- ڕێپاک، بەیاننامەیەکی بەهۆی کۆمەڵکوژی پاریس لە ٩ کانوونی دووەم بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەو هێرشانە کرد کە لەلایەن دەوڵەت و سیستمی پیاوسالارییەوە دەکرێتە سەر ژنان، ناوەڕۆکی بەیاننامەکە بەم شێوەیەیە: 

 

" دەوڵەتی تورکیا لێپرسینەوەی لێ ناکرێت "

ڕێپاک ئاماژەی بەوەداوە کە دەوڵەتی تورکیا بەهۆی ئەو کۆمەڵکوژییانەی ئەنجامی دەدات لێپرسینەوەی لێ ناکرێت:  "

 لەسەر ئەم كۆمەڵكوژیە دەوڵەتی تورك دادگایی ‌و لێپرسینەوەی لێ نەكرا، وێڕای هەموو نارەزایەتی‌ و چالاكیەكان بۆ شەرمەزاركردن‌ و لێپرسینەوە لە كۆمەڵكوژیەكە، دوای مردنی بكوژ دۆسیەكە لەلایەن دەسەڵاتی دادوەری فەڕەنسا داخرا، لەگەڵ ئەوەی كە زانیاری ‌و بەڵگەی زۆر ‌و ئاشكرا هەبوون كە ڕۆڵی دەزگای هەواڵگری میتی توركی ئاشكرا دەكرد لەم تیرۆرەدا، بەڵام دەوڵەتی فەرەنسا بڕیاریدا ئەو كۆمەڵكوژیانە ئاشكرا نەكات، هۆكاری سەرەكی ئەو هەڵوێستەی دەوڵەتی فەرەنساش دەگەڕێتەوە بۆ نابەرپرسیارێتی ‌و حساب ‌و مامەڵە سیاسیەكانی."

 

" ژنانی ئازادیخواز دووبارە دەکەونە بەر هێرشی دەسەڵات"

لە ناوەڕۆکی بەیاننامەکەدا ڕێپاک ئاماژەی بەوەداوە هێرش و کۆمەڵکوژییەکان بۆ سەر ژنانی ئازادیخواز دووبارە دەبنەوە: " 

دوای تێپەڕبونی ١٠  ساڵ، ئەمجارەیان لە ٢٣ ی كانونی یەكەمی ساڵی ٢٠٢٢  سێ كورد لە ناویاندا ئامینە كارا یەكێكی تر لە پێشەنگەكانی بزوتنەوەی ئازادی ژنانی كورد، لە هێرشێكی تری تیرۆریستی لە پاریس تیرۆر كران، وەك چۆن یەكەم كۆمەڵكوژی پاریس لە ٢٠١٣ لەسەر حسابی ناوخۆی‌ و بەرژەوەندی سیاسی هەوڵی پەردەپۆشكردنی درا، ئەمجارەشیان بە بێ هیچ لێكۆڵینەوەیەك، هەموو هەوڵێك دراو دەدرێت بۆ ئەوەی باوەڕی بە هەر كەسێك بێنن كە روداوێكە روداوێكی تاكەكەسی بووە لەلایەن فەرەنسیەكی نەتەوەپەرستەوە ئەنجام دراوە، بەڵام ڕوون ‌و ئاشكرایە كە دیسانەوە دەوڵەتی توركی دژە كورد لە پشت ئەو كۆمەڵكوژیەدایە."

 

"  دەوڵەتی تورکیا کۆمەڵکوژییەکانی بەردەوامی پێدەدات "

هەروەها ڕێپاک باسی لەوەشکردووە کە دەوڵەتی تورکیا بە شێوەی سیستماتیک درێژە بە کۆمەڵکوژییەکانی دەدات: " 

دەوڵەتی تورك بەهۆی ئەوەی دوای تێپەربوونی ١٠ ساڵ بەسەر كۆمەڵكوژی یەكەمی پاریس ‌و هەروەها بەرامبەر هەموو ئەو كۆمەڵكوژیانەی كە لەم ماوەیە ئەنجامی داون هیچ لێپرسینەوەیەكی لێ نەكراوە ‌و لێی ناكرێت بۆیە دەیەوێت تیرۆر ‌و كۆمەڵكوژی ژنانی پێشەنگ بە شێوەیەكی سیستەماتیك بەڕێوە ببات‌ و بەردەوامی پێ بدات، لە ماوەی ئەو دە ساڵەی رابردوودا لە شوێنی جیاوازدا زۆر كۆمەڵكوژی سیاسی هاوشێوەی ئەنجام داوە وەك: كۆمەڵكوژی سێڤێ دەمیر، فاتمە ئویار‌و پاكیزە نایر، لە ٤ ـ ١ ـ ٢٠١٦ لە شرناخی باكوری كوردستان، هەڤرین خەلەف لە ١٢ ـ ١٠ ـ ٢٠١٩ لە باكور‌و رۆژهەڵاتی سوریا، زەهرا بەركەل، ئامینە وەیسی‌و هەبون مەلا خەلیل لە كۆبانی، قەتڵكردنی دەنیز پۆیراز لە ١٧ ـ ٦ ـ ٢٠٢١ لە ناوەندی هەدەپە لە ئیزمیر، شەهیدكردنی فەرماندار‌و ئەندامانی یەپەژە ژیان تۆڵهەڵدان، رۆژ خاپور‌و بارین بۆتان لە ٢٢ ـ ٧ ـ ٢٠٢٢ لە قامیشلۆی رۆژئاوای كوردستان. هەروەها تیرۆركردنی ناگیهان ئاكارسەل ئەندامی ناوەندی لێكۆڵینەوەی ژنۆلۆژی لە ناوەڕاستی شەقامێكی شاری سلێمانی لە ٤ ـ ١٠ ـ ٢٠٢٢.

 

" دەوڵەتی تورکیا یاسا نێودەوڵەتییەکان پێشێلدەکات "

ڕێپاک ئاماژەی بەوەداوە کە دەوڵەتی تورکیا پێشێلی یاسا نێودەوڵەتییەکان دەکات لە بەزاندنی خاکی کوردستان و هێرشکردنە سەر ژنانی پێشەنگ: " بە دڵنیاییەوە كۆمەڵكوژیەكانی دەوڵەتی تورك لە دژی ژنانی پێشەنگ تەنیا لەم نموونانەدا سنووردار نییە، لە دە ساڵی ڕابردوودا، لە ئەنجامی سنوربەزاندن‌ و هێرش‌ و داگیركاریەكانی دەوڵەتی فاشیستی تورك بۆ سەر باشوری كوردستان، پێشێلكردنی هەموو یاسا نێودەوڵەتیەكان، هەروەها هێرشەكانی سەر باكورو رۆژهەڵاتی سوریا چەندین ژنە شۆرشگێڕو گەریلای هێزەكانی پاراستی گەل شەهید بوون، دەوڵەتی تورك نەك یاسا نێودەڵەتیەكان پێشێل دەكات، بەڵكو تاوانی جەنگیش ئەنجام دەدات، سوپای توركیا لە شەڕی دژ بە گەریلا بە بەكارهێنانی چەكی كیمیاوی قەدەغەكرا‌و دەیان ژنە تێكۆشەری شەهید كردووە، وێرای پێشێلكردنی هەموو یاسا‌و رێككەوتنە نێودەوڵەتیەكان‌ و ئەو تاوانە جەنگی‌ و دژە مرۆییانەی ئەنجامی داوە، هیچ سزایەكی بەسەردا نەسەپێنرا‌وە، تەنانەت هیچ لێكۆڵینەوەیەكیشی بەرامبەر نەكراوە، بەهۆی ئەوەی ئەندامی ناتۆیە‌ و هەموو تاوانەكانی لە بەرژەوەندی سیستەمی پیاوسالاری‌و سەرمایەداری جیهانیە. "

 

" لە زیندانەکانی تورکیا ژنان ڕووبەڕووی ئەشکەنجە دەبنەوە "

ڕێپاک لە درێژەی بەیاننامەکەیدا ئاماژەی بەوەکردووە دەوڵەتی تورکیا زیندانەکانی کردوەتە ناوەندێکی دیکەی کۆمەڵکوژی و توندوتیژییەکان بەرامبەر ژنان: " گۆڕەپانێكی تر كە دەوڵەتی تورك سیاسەتی كۆمەڵكوژی تێدا بەڕێوە دەبات زیندانەكانن، زیندانەكانی توركیا لە ئاستیی جیهاندا زۆرترین زیندانی ژنیان تێدایە، بە تایبەت زیندانیانی سیاسی رووبەڕووی گۆشەگیری ‌و ئەشكەنجەی سیستەماتیك دەكرێنەوە، كۆمەڵكوژی لەسەر ژنانی پێشەنگ‌ و سیاسی بەڕێوە دەبرێت، ئەو زیندانیە نەخۆشانەی چارەسەریان بۆ ناكرێت، یەك بەدوای یەك تەرمەكانیان دێتە دەرەوە لە زیندان، تەنها لە ساڵی ٢٠٢٢ دا ٢٢ زیندانی نەخۆش لە زینداندا گیانیان لەدەستداوە.

گیان لەدەستدانی زیندانی سیاسی (غەریبە گەزەر) لە ئەنجامی ئەشكەنجەی زۆرەوە‌و دواتر بە گوتنی خۆی كوشتووە، نمونەی هەر بەرچاوی كۆمەڵكوژیەكانی دەوڵەتی فاشیستی توركە لە زیندانەكاندا، زیندانەكانی توركیا كە لایەنێكە لە رێككەوتننامەی بەناو ئەوروپی بۆ رێگریكردن لە ئەشكەنجە، بۆتە دۆزەخێك‌ و هیچ ماف‌ و یاسایەكی تێدا سەروەر نییە."

 

" دەوڵەتی تورکیا لە ژنانی پێشەنگ دەترسێت "

هەر لە بەیاننامەکەدا باس لەوەکراوە کە دەوڵەتی تورکیا بەهۆی ترسانی لە خەبات و تێکۆشانی ژنانی پێشەنگ ژنان دەکاتە ئامانج: " تێكۆشانی ئازادی بزوتنەوەی ژنانی كورد خاوەن مێژوویەكی قوڵ‌ و خەباتێكی رەنگداكوتاوە، دەوڵەتی تورك پێشكەوتنەكانی بزوتنەوەی ژنانی كورد‌ و پێشەنگایەتیان بۆ ئازادی كە رۆڵی كلیلی كردنەوەی هەموو كۆدەكانی رەگەزپارێزی ‌و سیستەمی پیاوسالاریە، بە گەورەترین مەترسی دەبینێت‌و دەزانێت، بۆیە بێ باكانە هێرش دەكات، سەرەڕای هەموو هێرشەكان ناتوانێت رێگری بكات لە بڵاوبونەوەی تێكۆشانی ئازادی ژنان لە جیهاندا كە ئەمڕۆ بە پێشەنگایەتی ژنانی كورد هەر دەچێت فراوانتر دەبێت، بزوتنەوەی ئازادی ژنانی كورد كە لەگەڵ شۆڕشی رۆژئاوادا بوەتە رەمزی شۆرشی گشتی ژنان، لە گەڵ دەستپێكردنی شۆرش‌ و سەرهەڵدانەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان ‌و ئێران بە دروشمی "ژن ژیان ئازادی‌" و بە پێشەنگایەتی ژنان خۆی گەیاندوەتە ئاستی گەردونیبوون ‌و بڵندتر كردنی تێكۆشان، ئەوە بۆ ئێمە بە واتای ئەوە دێت كە بە خۆڕێكخستنكردن ‌و خۆسەر بون ‌و خۆبوون، دەتوانین تەواوی ئەو دەمارانەی كە لەگەڵ ژیان بچڕێندراوە سەرلەنوێ بونیاد بنێینەوە‌ و دەتوانین هەنگاو بنێین بۆ ژیانێكی ئازاد، ئەوەش وەك ڕاستییەک رۆژانە زیاتر ئاشكرا دەبێت ‌و قبووڵ دەكرێت، ئەمڕۆ تەواوی كەس ‌و چینە بن دەستەكانی سیستەمی دەسەڵاتدار ئازادی خۆیان لە ئازادی ژندا دەبیننەوە‌و پێناسە دەكەن، ئەمەش قۆناغێكی نوێیە لە مێژووی شۆڕشدا، لە هەمان كاتیشدا بونیادنانەوەی ئەو پەیوەندیەی ژن لەگەڵ ژیان بە واتای لاواز بوونی پەیوەندی ژن دێت لەگەڵ سیستەمی پیاوسالاری، بۆیە دەوڵەت ‌و سیستەمی پیاوسالاری، تەواوی ناوەندەكانی دەسەڵات بە دژواری هێرش دەكەن، دەزانن كە ئەمە خولی كۆتاییان دەبێت، لە هەموو جیهانیش دەبینن."

 

" ئەفغانستان بووەتە ناوەندی توندوتیژی بۆسەر ژنان "

 ڕێپاک باسی لە دۆخی ژنانی ئەفغانستان و ئێرانیش کردووە کە تیایدا ژنان بە چەندین شێواز توندوتیژی و هێرشیان بەرامبەر ئەنجامدەدرێت: " ئەفغانستان كە بووە بە سبمبۆڵی سەدەی ٢١  لە ئەنجامدانی تاوانەكانی بەرامبەر بە ژنان، لە هەوڵی ئەوەدایە ژنان لە هەموو گۆڕەپانەكانی ژیان دوور بخاتەوە‌و لە ماڵەوە زیندانی بكرێن، بۆیە چوونە زانكۆ‌و كاركردن لە رێكخراوە ناحكومیەكانی لە ژنان قەدەغە كرد، دوای سەرهەڵدان ‌و ناڕەزایەتیەكان لە بەرامبەر كوشتنی ژینا ئەمینی لەلایەن پۆلیسی ئەخلاقی ئێرانەوە، كە نزیكەی چوارمانگە بەردەوامە، تا ئێستا ٥٠٠  كەس گیانیان لەدەستداوە ‌و دەیان هەزار كەسیش دەستگیر كراون، هەروەها بۆ ترساندن ‌و بێ دەنگكردنی چالاكوانان ‌و پێشیگرتن لە سەرهەڵدانەكان بەردەوام سزای لە سێدارەدان بەسەر خۆپیشاندەران جێبەجێ دەكرێت، بەهەمان شێوە هێزەكانی رژێمی ئێران بە شێوەیەكی درندانە هێرش دەكەنە سەر چالاكوان ‌و ژنانی خۆپیشاندەر، بۆ شكاندنی ئیرادەیان دەستدرێژی سێكسیان دەكەنە سەر، نمونەی هەرە دوایی مەحسومەی ١٤  ساڵە لە تاران دوای دەستگیركردنی لە ئەنجامی ئەشكەنجە ‌و دەستدرێژی سێكسی گیانی لەدەستدا، بۆیە ئەگەری دوبارەبوونەوەی هەمان رەوشی ئەڤغانستان بۆ ئێرانیش پێشبینی كراوە، دەوڵەت ماوەیەكی درێژ بە نیشاندانی گوایە پێویستیەكی دەست لێبەرنەدراوە ‌و ئامڕازێكی ژیانی خەڵكە توانی راستی خۆی بشارێتەوە، بە دروستكردنی كەشێكی دەرونی وا ژیانێكی بێ دەوڵەت مەحاڵە، خۆی وەك پیرۆزترین ڕاگەیاندووە و چاوەڕوانی گوێڕایەڵی بێ كۆتایی لە كۆمەڵگاكان ‌و بە تایبەت لە ژنان دەكرد،  بەڵام ئێستا ئەو تێڕوانینە هەڵدەوەشێندرێت ‌و سەراوژێر دەكرێت.

 

" جیهان پێویستی بە شۆڕشی ژنە "

 لە کۆتای بەیاننامەکدا ڕێپاک ئاماژەی بەوەداوە دەسەڵاتداران دەوڵەت بۆ بەرژەوەندی سیستمی سەرمایەداری و زیهنییەتی پیاوسالاری بەکاردەهێنن:" دەوڵەت بەهێزترین ئامرازە بۆ بەرژەوەندی دەسەڵاتداران نەك بەرژەوەندی گەل، دەوڵەت ـ نەتەوە‌و سەرمایەداری لە ڕیشەی كێشە بنەڕەتییەكانی جیهانی ئێمەدایە، دەوڵەت كە لەسەر بنەمای پیاوسالاری دامەزراوە، نادادپەروەری، دەستدرێژی، داگیركاری، شەڕ و وێرانكاری بەرهەم دەهێنێت،  بۆیە ئەمڕۆ زیاتر و زیاتر ژنانن هاوار دەكەن كە ئەو سیستەمە چانسی باش بون‌و چاكسازی لەدەست داوە، ئەوەی پێویستە شۆڕشی ژنە، جگە لەو دەسەڵاتە گەمژانە داخۆ دەبێت كێ وا بیر بكاتەوە كە بە زەبری هێزو توندوتیژی ‌و دەستدرێژی سێكسی دەتوانن خۆیان رزگار بكەن؟ یان بەردەوامی بە خۆیان بدەن، ئێمەی ژنان ناچاربووین لە ژێر كلتورێكی دەستدرێژی سێكسیدا بژین، كە لە شارستانیەتی پیاوسالاریەوە دامەزراوە ‌و خۆی بە سیستەم كردووە، بە دەوڵەتەكەیان و دامەزراوە بنەماڵەییە نموونەییەكانیان و ئەو ئایدۆلۆژییە رەگەزپەرستیەی كە دروستیان كردبوو، ئێمەیان بە شایستەی ژیانێك لە پێگەی گەورەترین كۆیلەدا زانی كە لە ڕۆژی لەدایك بوونمانەوە كردبویانین بە یەكێك لە پایە هەرە بنەڕەتیەكانی راگرتنی سیستەمەكەیان، شەڕی ڕاستەقینەی ئەوان لەگەڵ ئێمەی ژنانە،  لەگەڵ ئێمەی ژنان كە كڕنۆشیان بۆ نابەین ‌و سەردانانەوێنین، كە ستەمەكانیان قبوڵ ناكەین، ترسی گەورەیان ژنانی خاوەن رێكخستنن، كە لەسەر ڕێگای ئازادین، هەر بۆیە دەیكوژن و زیندانی دەكەن و بێناوبانگیان دەكەن و پەراوێزی دەخەن. بەو پێیەی هەموو دەوڵەتەكان لە یەك عەقڵیەت دەخۆن، تاوانەكانی یەكتر پەردەپۆش دەكەن، بە هەموو هێزیان كار دەكەن بۆ ئەوەی ڕاستییەكان لە تاریكیدا بمێننەوە، بەڵام بێ هودەیە‌و خەیاڵیان خاوە، ئێمە سەر كز ناكەین، كڕنوشتان بۆ نابەین ‌و ئەوەی ئێوە كردوتانە هەرگیز لەبیری ناكەین، بە دڵنیاییەوە گەورەترین تۆڵەتان لێ دەكەینەوە، بە ژیانكردن ‌و كرداریكردنی دروشمی " ژن ژیان ئازادی"، كە ئاگری شۆڕشی ژنانی داگیرساندووە، بە پێشخستنی سیستەمی پاراستنی ڕەوا، تێكۆشان ‌و رێكخستن گەردونی دەكەین، ئازادی ژن ‌و كۆمەڵگە مسۆگەر دەكەین.  "