سیتی ڕۆز

 

شەنگال- مانگی نیسان، کە بۆ ئێزیدییەکان پیرۆزە، بە پەرۆشییەوە پێشوازی لێکرا، ئەو واتایەی بە مانگی نیسان بەخشراوە بە ڕۆژی چوارشەممەی سەری نیسان پێناسە دەکرێت.

 

سەرەڕای هەموو کۆمەڵکوژییەکان، کۆمەڵگەی ئێزیدی دەستبەرداری باوەڕ و سیستمی خۆی نەبوو، ئێزیدییەکان دروستبوونی جیهان و هەموو قۆناغەکانی گۆڕانکاری بە پیرۆز دەزانن و بۆ هەر ڕووداوێک کە لە گەردووندا ڕوودەدات ئاهەنگ دەگێڕن، ڕۆژی چوارشەممەی سەری نیسانیش یەکێکە لەو جەژنانە، ئەمە یەکێکە لەو ٦ جەژنەی کە لە کۆمەڵگەی ئێزدیدا بە گرنگ دەبینرێت، هەر ڕێوڕەسمێک کە لە کاتی جەژندا بەڕێوەدەچێت بە واتا فەلسەفییەکەی دەرگای زانست دەکاتەوە.

 

پیرۆزکردنی مانگی نیسان بۆ ئێزیدییەکان

فەریدە شەنگالی، ئەندامی تەڤگەری ئازادی ژنانی ئێزیدی-تاژێ، دەربارەی جەژنەکە، لە سەرەتادا پیرۆزبایی لە ڕێبەرایەتی، شەڕڤانانی ئازادی و تەواوی کۆمەڵگەی ئێزیدی کرد و وتی: ئەم جەژنە لەسەر بنەمای باوەڕیی پێکهاتنی قۆناغی گەردوونی پیرۆز دەکرێت، وەک دەزانن ئێزدییەت بریتییە لە باوەڕبوون بە حەقیقەتی هەموو ئەو قۆناغانەی کە بە شێوەیەکی فەلسەفی و هەمیشەیی لە پێکهاتنی جیهاندا پەرەیان پێدراوە،  ئەم باوەڕە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی کۆن، واتە بۆ دروستبوونی جیهان و گەشەسەندنی کۆمەڵگە، مانگی نیسان لە بیروباوەڕی ئێزدیدا جێگەی گرنگی هەیە، بەپێی ساڵنامەی ئێزیدییەکان لەگەڵ سەرەتای مانگی نیساندا دەچینە ناو ساڵی نوێوە و مانگی نیسان بە  واتای دروستبوونی جیهان دێت.

 

کلیلی ژیان گوڵی سوور و هێلکەی ڕەنگاوڕەنگە

فەریدە شەنگالی ئاماژەی بەوەکرد، واتای هەر ڕێوڕەسمێک لە جەژندا ئەنجام دەدرێت، واتایەکی هەیە و پەیوەندی بە دروستبوونی گەردوونەوە هەیە، سەبارەت بە فەلسەفەی ئێزیدی و جەژنەکانی وتی: هێلکەکان بە ڕەنگی سروشتی ڕەنگ دەکرێن لە ٧ ڕەنگ پێکهاتووە، کاتێک سەهۆڵی جیهان توایەوە شێوەی هێلکەی وەگرت بە کوڵاوی، خۆر دەردەکەوێت و ڕووی زەوی ڕووناک دەبێتەوە، پاشان لەسەر زەوی خاک و ئاو و لە کۆمەڵەیەکدا گەشە دەکات، حەوت تەبەقەی هێلکە ئەم پێکهاتەیە ڕوون دەکاتەوە، وەسفی پێکهاتەکانی سەر زەوی و ئاسمان دەکەن، کە جیهان پێکدەهێنن، جیهان دروستبوونی خۆی لە دەوری خۆر تەواو دەکات، لە جەژنی چوارشەممەی سەری نیساندا باس لە دروستکردنی جیهان دەکرێت. هێلکە دەکوڵێنرێت و بۆیاخ دەکرێت و لە گۆشەیەکی ماڵەکەدا دادەنرێت و پێشکەش بە میوانەکان دەکرێت، هێلکەکان تێکەڵ دەکرێت و ئەوانەی هێلکە بشکێنن یارمەتی دروستبوونی جیهان دەدەن.

 

نیسان بەهەشتی هەموو وەرزەکانە

لە ئەفسانەی ئێزیدیدا، دەوترێت کە سەرەتا زەوی، پاشان ئاو، هەوا، سەوزایی، ئاژەڵ و دواجار مرۆڤ دروست دەبێت، ئەو گوڵە سوورانەی کە لە مانگی نیساندا لە خاکدا گەشە دەکەن، نیشانەی ئەو خوێنەیە کە دەڕوات بۆ جەستەی مرۆڤ و هەموو شتە زیندووەکان، گوڵە سوورە کۆکراوەکان یان هەویر لە دەرگای ماڵەکاندا هەڵدەواسرێن و هێلکە ڕەنگاوڕەنگەکان لەگەڵیان دەچەسپێن، هەروەها ئەمە لەگەڵ ساڵی نوێدا ئەنجام دەدرێت بۆ هاتنی پیرۆزبایی و بەختەوەری و ئاشتی ماڵ.

 

ئێمە باوەڕمان بە فێربوون هەبوو لە سروشتەوە

ئەو پەیوەندییەی کە ئێزدییەکان لە جەژنەکاندا لەگەڵ سروشتدا دروستی دەکەن واتایەکی فەلسەفی قووڵی هەیە، مەبەست لە هەر جوڵەیەک کە لە جەژندا دەکرێت ڕۆحی کۆمەڵایەتی باوەڕی ئێزیدییەکانە.

 

"چوارشەممەی سوور ناوێکی ڕاست نییە"

فەریدە شەنگالی ئاماژەی بەوە کرد، کە هەوڵدەدرێت ئێزدییەکان بە بیروباوەڕی خۆیان لە دژی یەکتر بوەستنەوە، وتی: ئێمەی ئێزدی تووشی ئەم دۆخە بووین و پێویستە ئەم دۆخە بگۆڕدرێت، بەپێی باوەڕی ئێزیدییەکان، پێویستە ڕاستترین شت بکرێت، بۆ ئێمە زۆر گرنگە کە کۆمەڵگەی ئێزدی ڕۆح و باوەڕێکی هاوبەشیان هەبێت، ئەم جەژنە پێی دەڵێن چوارشەممەی سوور. بەڵام ئەمە ناوێکی ڕاست نییە، ئێزیدیەکان ئەم ناوەیان بە فەرمان لە هەمان کاتدا لە جەژنی چوارشەممەی سەری نیساندا وەرگرتووە، بەڵام ئێمەی ئێزیدی نامانەوێت ئەم جەژنە بە خوێن و جەنگ و کۆمەڵکوژی ئاهەنگ بگێڕین، بۆ ئێمە، سەرەتای ساڵی نوێ بە دروستبوونیی جیهان دەستپێدەکات و ئێمە ئەمە وەک جەژنێک ئاهەنگ دەگێڕین.

 

"ژنان سروشت و جەژن کۆدەکەنەوە"

فەریدە شەنگالی ڕایگەیاند کە پیرۆزی ژنان لە باوەڕی ئێزیدیدا لەم جەژنەدا خۆی دەردەخات و ڕۆڵی ژنانی کە سروشت و جەژن بەیەکەوە کۆدەکەنەوە، بەم شێوەیە هەڵسەنگاند، "بۆ نموونە لە لالش، ڕۆژی جەژن کە ئەنجومەنی ڕوناهی پێشوازی لێدەکات، ژنانن، ئەمەش نیشانەی پیرۆزیی ژنانە، لە مێژووی ئێزیدیدا ئەم پیرۆزییە پارێزراوە، ژنان دەچنە ناو ناوچەی پیرۆزەوە، بەڵام ئەمڕۆ ژنانی ئێزیدی لە ئەنجامی هێرشی دوژمن لەژێر فشارێکی زۆردان، هەروەها پەیوەندی ئەم جەژنە لەگەڵ ژنان لە دڵسۆزییەوە بۆ سروشت سەرچاوەی گرتووە، پەیوەندی ژن بە فەلسەفە و زەوییەوە ژنان بەرەو ئەم جەژنە دەبات، ژنان ناتوانن بەبێ سروشت بژین و سروشت بەبێ ژنان ڕەنگی نییە، ژنان و سروشت تەواوکەری یەکترن.