ناوەندی هەواڵ

 

مەرزیە شەهاب عەبدوڵا ناسراو بە مەرزیە فەریقی، لە ٢٢ی ئایاری ساڵی ١٩٥٨ لە شاری مەریوانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان لە دایک بووە، خوێندنی سەرەتایی لە شاری مەریوان دەستپێکردووە و حەزو ئارەزوویەکی زۆری بۆ گۆرانی و شانۆ هەبووە، هەروەها لە بۆنەکانی قوتابخانەدا چەندین جار بەژداری کردووە.

 

دەستپێکی سەرەتای کاری هونەری بە گۆرانی فارسی و گۆرانیەکانی فەتانە وەلیدی بووە، بە هۆی ئەو زوڵم و سەرکوتکردنەی دەسەڵاتدارانی ئێران لەسەر گەلی کورد و ڕێگریکری کردن لە بەکارهێنانی زمان و ئەدەب و هونەری کوردی، مەرزیە واز لە گۆرانی فارسی دەهێنێت و دەست دەکات بە تێکۆشان و وتنی گۆرانی کوردی.

 

مەرزییە بۆ درێژەدانی بە خوێندن ڕوو لە شاری سنە دەکات و بەشی خوێندنی مامۆستایەتی تەواو دەکات، دوای تەواو کردنی خوێندنی گەڕاوەتەوە بۆ شاری مەریوان و لەگوندێکی ئەو شارە ماوەی دوو ساڵ وانەی وتوەتەوە، پاش گواستنەوەشی بۆ شاری سنە، بەردەوامی بە کاری مامۆستایەتی لە قۆناغی سەرەتای داوە.

 

لە ساڵی ١٩٧٧ لە شاری سنە بە هونەرمەند ناسڕی رەزازی ئاشنا دەبێت و لە ساڵی ١٩٧٨ ژیانی هاوسەری پێکدەهێنن، بەهۆی خەباتکردنیشی دژی دەسەڵاتداری ئەو سەردەمەی شای ئێران  و خەباتی بۆ ڕزگاری کوردستان، هەروەها چاودێری کردنی لەلایەن حکومەتی ئێرانەوە، بۆ ماوەیەکی کورت دەکەوێتە بەندینخانەوە و دوردەخرێتەوە لە کاری مامۆستایەتیەکەی، ساڵی ١٩٨٠لەگەڵ هونەرمەند ناسڕی ڕەزازی بەشداری شۆڕشی ڕزگاری گەلی کوردستان دەکەن و  لە ڕیزەکانی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەت کێشانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان تا ساڵی ١٩٨٤ درێژە بە خەباتی شۆڕشگێڕی خۆیان دەدەن.

 

وەک هونەرمەندێکی ژن مەرزییە فەریقی، لە خەباتی شاخ شان بەشانی خەباتی چەکداری دەست دەکات بەکاری هونەری و لەگەڵ تیپی مۆسیقای کۆڕی بانگەوازی کۆمەڵە، یەکەمین کاری هونەری سرودی بەناوی  "سڵاو بۆ پێشمەرگە" بەئەنجام دەگەیەنێت.

 

هەردوو هونەرمەندی خەباتکار دەبنە خاوەنی سێ منداڵ بەناوەکانی دڵنیا، کاردۆ و ماردین، بەهۆی فشاری ئەوکاتی حکومەتی ئێرانیشەوە لە ساڵی ١٩٨٥وەک پەناهەندە ڕوو لە وڵاتی سوید دەکەن.

 

ژنە هونەرمەند و شۆڕشگێڕی کورد مەرزیە فەریقی، سەردانی چەندین سەرکردەی کوردی کردووە بە مەبەستی تاو و توێکردنی پرسی گەلی کورد، بەتایبەت هەردوو سەرکردەی دیاری کورد عەبدوڵا ئۆجەلان و جەلال تالەبانی، هاوکات جیاواز لە کاری هونەری، وەک ژنێک بۆ داکۆکی کردن لە مافی ژنان، لە چەندین کۆڕ و کۆبونەوەی ژنانی درەوەی وڵات چالاکانە بەشداری کردووە، هەروەها چەندین بەرهەمی هونەری تایبەتی بە ژنان تۆمارکردووە، یەکێکیش لەو  بەرهەمە دیارانەی تۆماری کردوە بە ناوی " لەو ڕۆژەوە " یە کە گوزارشت لە دۆخی ژنان و نەهامەتیەکانی ژنانی کورد دەکات لە کۆمەڵگەی کوردی.

 

لەو رۆژەوە لەو رۆژەوە

چـاوم بە دنیا هـەڵـێنا

دەردو پەژارە و کەسەرم

بۆ دایکی دامـاوم هـێنا

خەیاڵ و خۆشی مـنداڵیم هەر زوو خۆیان لێ تۆراندم

نەکەی نە چـی ئەتۆ کچی پەردەی گـوێیان پێ خـاراندم

ترس و دوو دڵی و بێ دەنگـی بوون بەهـاورێم بوون بە هـاورێم

لە تەوقی سوکی و نەنگی هـاتنە سەر رێم هاتنە سەر رێم

نەیان هێشت بە ویستی خۆم تاقە هەنگاوێک هـەڵێنم

تەنها جـارێک بە ئازادی رازی دڵـم بدرکێنم

فێریان کردم فرمێسکەکان لە لاپەسی وان هـەڵرێژم

پێکەنین و زەردەخەنە بە پەنجەکانم بنێژم

کە گـەورەبووم خـەمەکانم خـەمی دیکەیان هاتە سەر

خۆری ئەوینێکی پیرۆز لە تامی دەمـم هاتە دەر

لەو رۆژەوە هـەستەکانم ئاوێزەی خۆشەویستیە

بەهـیوای لە ئامێزنانی کۆرپەی راسـتی و سەربەسـتیە

 

هونەرمەندی گۆرانیبێژ مەرزیە فەریقی لە ١٨ی ئەیلولی ساڵی ٢٠٠٥ لە ژێر نەشتەرگەری دڵدا لە ستۆکهۆڵمی پایتەختی وڵاتی سوید ماڵئاوای یەکجاری لە گەل و هونەر و شۆڕشی گەلی کورد دەکات و لەسەر داخوازی خۆی لە شاری سلێمانی بەخاک دەستپردرێت.