ناوەندی هەواڵ

 

ڕۆژی جیهانی ژنان لە دەریادا، لە ١٨ی ئایاری ٢٠٢٣، هەوڵدەدات تیشک بخاتە سەر گرنگی هاوکاری و تۆڕکردن لە بەدیهێنانی یەکسانی جێندەری لە کەرتی دەریایی.

 

کیتاک لیم سکرتێری گشتی IMO ڕێکخراوی دەریایی نێودەوڵەتی دەزگایەکی تایبەتی نەتەوە یەکگرتووەکانە کە بەرپرسیارە لە ڕێکخستنی کەشتیوانی، وتی: ژنان لە هەموو لایەنەکانی کەرتی دەریایی لە سەرانسەری جیهان، لە کەناراوەکان و دەریاکان کاردەکەن بۆ پشتگیریکردن لە گواستنەوە بۆ داهاتوویەکی بێ کاربۆن و دیجیتاڵی و بەردەوامتر بۆ پیشەسازیی دەریایی، هێشتا ناهاوسەنگییەکی بەرچاوی جێندەری لە بواری دەریاییدا هەیە.

 

تەوەری ئەمساڵی ڕێکخراوەکە تیشک دەخاتە سەر گرنگی هاوکاری و تۆڕکردن لە بەدیهێنانی یەکسانی جێندەری لە کەرتی دەریاییدا، کۆمەڵەی ژنان لە دەریایی کە لەلایەن IMO دامەزراوە، یەکێکە لە نموونەکانی ئەم جۆرە تۆڕانە کە ئەوان ڕێگە خۆش دەکەن بۆ پشتگیریکردنی ژنان لە بواری دەریایی لە سەرانسەری جیهان و هاندانی نەوەی داهاتوو بۆ پیشەسازی دەریایی.

 

کۆنفرانسی جیهانی ژنان لە کۆمەڵە دەریاییەکان لە ڕۆژانی ١٨ و ١٩ی ئایاری ٢٠٢٣ بەڕێوەدەچێت، بانگهێشتی ژنان دەکات لە بواری دەریایی بۆ ئەوەی باس لەوە بکەن کە چۆن هێزی تۆڕکردن یارمەتیان داوە لە پیشەکەیاندا کە وەک ژنان ببنە خاوەن هێزی خۆیان.

 

 پرۆگرامی ژنان لە دەریاییدا، لە ساڵی ٢٠١٩دا، تەوەری دەریایی جیهانی بریتی بوو لە "بەهێزکردنی ژنان لە کۆمەڵگەی دەریایی"، لەگەڵ چەندین چالاکیی کە یەکسانی جێندەری لە بواری دەریادا بەرەوپێش دەبرد، لە کۆتایی ساڵی ٢٠١٩، وڵاتانی ئەندامی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی کۆچ لە کۆبوونەوەی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی کۆچبەران پەسەندکران.

 

لە ساڵی ٢٠٢١ ڕێکخراوی دەریایی نێودەوڵەتی دەزگایەکی تایبەتی نەتەوە یەکگرتووەکان بڕیارنامەیەکی پەسەند کرد کە ڕۆژێکی نێودەوڵەتی بۆ ژنان لە دەریادا لە ١٨ی ئایاری هەموو ساڵێکدا ڕاگەیاند، ئەم ڕۆژە ئاهەنگ دەگێڕێت بۆ ژنان لە پیشەسازیدا و مەبەست لێی بەرەوپێشبردنی دامەزراندن و مانەوە و دامەزراندنی بەردەوامی ژنانە لە کەرتی دەریایی و بەرزکردنەوەی ئاستی ژنان لە بواری دەریاییدا.

 

ژنان تەنها ٪١.٢ی هێزی کاری دەریاوانانی جیهانی پێکدەهێنن بەپێی ڕاپۆرتی هێزی کاری دەریاوانی، ئەمەش ڕەوتێکی ئەرێنی لە هاوسەنگی جێندەریدا نیشان دەدات، بەجۆرێک لە ڕاپۆرتەکەدا ٢٤٠٥٩ ژن کە وەک دەریاوان خزمەت دەکەن، کە بە بەراورد بە ڕاپۆرتی ساڵی ٢٠١٥ بە ڕێژەی ٪٤٥.٨ زیادیکردووە.

 

پرۆگرامی ژنان لە دەریاییدا. لە ساڵی ٢٠١٩دا، تەوەری دەریایی جیهانی بریتی بوو لە "بەهێزکردنی ژنان لە کۆمەڵگەی دەریایی"، لەگەڵ چەندین چالاکیی کە یەکسانی جێندەری لە بواری دەریادا بەرەوپێش دەبرد. لە کۆتایی ساڵی ٢٠١٩، وڵاتانی ئەندامی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی کۆچ لە کۆبوونەوەی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی کۆچبەران پەسەندکران پرۆگرامی ژنان لە دەریاییدا. لە ساڵی ٢٠١٩دا، تەوەری دەریایی جیهانی بریتی بوو لە "بەهێزکردنی ژنان لە کۆمەڵگەی دەریایی"، لەگەڵ چەندین چالاکیی کە یەکسانی جێندەری لە بواری دەریادا بەرەوپێش دەبرد. لە کۆتایی ساڵی ٢٠١٩، وڵاتانی ئەندامی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی کۆچ لە کۆبوونەوەی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی کۆچبەران پەسەندکران