ناوەندی هەواڵ

 

دوای بەخشینی خەڵاتی یونسکۆ بە نێرگس محەمەدی کە لە زیندانی ئەڤین زیندانی کراوە، پەیامێکی لە زیندانەوە بۆ یونسکۆ و دەستەی سوێندخواردن بڵاوکردەوە، کە لە پەیجی تایبەتی خۆی لە ئینستاگرام بڵاوکرایەوە و نووسیبووی: بۆ تێگەیشتن لە مافی ئازادی ڕادەربڕین، مرۆڤ دەبێت گرنگی بە مانای ماف بدات.

 

دەقی پەیامەکەی نێرگس محەمەدی بەم شێوەیەیە:

لە زینداندا هەواڵی خەڵاتی ئازادیی قسەکردنی یونسکۆم بیست، هەر لەو کاتەدا کە بانگهێشتی داواکاری گشتیی ئەڤین کرام بۆ دۆسیەیەکی نوێ کە چەندین تۆمەتی لەسەر بوو، بێگومان وەک سێ دادگای پێشووش ڕامگەیاندووە کە بەشداری هەر دادگایەک ناکەم بە هەر شێوەیەک بێت چونکە من دان بە ڕژێمی ئێراندا نانێم چونکە حکومەتێکی دیکتاتۆری و ئایینی و ژنکوژە و هەوڵ دەدەم و بەردەوامیش دەبم لەسەر هەڵوێستی خۆم.

 

بۆ تێگەیشتنێکی ورد لە مافی ئازادی قسەکردن، مرۆڤ دەبێت گرنگی بە چەمکی ماف بدات، ئاسان نییە مرۆڤ باوەڕی بە هەبوونی ماف هەبێت، چەندین سەدەی خایاند و مرۆڤەکان بە سادەیی بە تەنها بە وتنی شتێک کە بە ڕاستینەزانراوە ڕەوانەی مردن کران، بۆ ئەوەی ئێمە ئەمڕۆ بتوانین باس لە مافی قسەکردن و پاراستنی ناسنامەی مرۆڤ بکەین.

 

بەڵام هێشتا دەبینین لە وڵاتانی وەک ئێراندا حاکمە خۆسەپێنەکان بە بیروباوەڕی هەڵگەڕاوە و بەرژەوەندخوازی خۆیان ناسنامەی مرۆڤ و ژیانی ملیۆنان کەسیان لە ناو بردووە و بە شێواندنی مافی سەروەریی نەتەوەیی و مافی چارەنووسی خۆیان، بناغەکانی ژیانی خەڵکی لەناو سنوورەکانی ئێران و لە سەرانسەری جیهاندا لەناوبرد.

 

با ئاماژە بەوە بکەم کە بەڵگەنامەی ٢٠٣٠ یەکێکە لە بەڵگەنامە پێشکەوتوو و ئەرێنییەکان بە ئاراستەی گەیشتن بە گەشەپێدانی بەردەوام و ئاشتی و مافی مرۆڤ، ڕێبەری ڕژێمی ئێران ڕاستەوخۆ و شەخسی ڕێگری دەکات لە پەیوەندی کردنی ئێران، لە کاتێکدا بەڵگەنامەکە جەخت لەسەر بەهێزکردنی هەموو ژنان دەکاتەوە بۆ هەوڵدان و بەدیهێنانی یەکسانی جێندەری، لە ئێراندا کچانی قوتابخانەکان چەند مانگێکە بە گازی کیمیایی ژەهراوی کراون.

 

حکومەت هەوڵدەدات سیاسەتێک ئامادە بکات و پشتگیری بکات کە ڕێگری بکات لە چوونە قوتابخانەی کچان بە دروستکردنی تیرۆر، حکومەتی ئێران وەک تاڵیبانی ئەفغانستان هەوڵ دەدات کچان لە مافی خوێندن بێبەش بکات، بەو جیاوازییەی کە تاڵیبان لە ڕێگەی بڵندگۆی وەزارەتەکانەوە ڕایدەگەیەنێت، بەڵام ڕژێمی ئێران بە سیاسەتێکی فریودەرەوە ئەو ئامانجە پەیڕەو دەکات.

 

بەڵگەنامەی ٢٠٣٠ جەخت لە دەستڕاگەیشتنی گشتی بە خوێندنی زانکۆ دەکاتەوە، بەڵام گەنجانی بەهایی لە ئێران بە ئەمنیەتیترین و توندوتیژترین شێوە ڕێگرییان لێدەکرێت و گەنجان و منداڵانی دیکەش بەهۆی هەژاری و تێچووی زۆر و بێکاری و بێهیوایی واز لە خوێندن دەگرن.

 

هۆشیاری و ئازادیی قسەکردن لە پەیوەندییەکی دوولایەنە و دینامیکدا، هەریەکەیان سەکۆیە و لە هەمان کاتدا ئەنجام و دەرئەنجامی ئەویترە، هەروەها پەروەردە لە قوتابخانە و زانکۆکان یەکێکە لە گرنگترین ڕێگاکانی گەشەپێدانی هۆشیاری کۆمەڵگە.

 

ئازادی قسەکردن لە ئێران بە چەندین شێوە کەوتوەتە مەترسییەوە، یەکەم، سەرکوتکردنی توندوتیژی ڕۆژنامەنووسان و داکۆکیکارانی مافی مرۆڤ و زانکۆکان، دووەم، سەرکوتکردنی کۆمەڵگەی مەدەنی و دامەزراوەکانی وەک بنیاتنەری پلاتفۆرم و بریکاری دیالۆگ و ئاڵوگۆڕی بیروڕا و لێکتێگەیشتنی یەکتر.

 

ئازادی قسەکردن بە مانا ڕاستەقینەکەی پێویستی بە پلاتفۆرم و دەرفەتێکی گونجاو هەیە، حکومەت بە بێبەشکردنی کۆمەڵگە لە دامەزراوە جەماوەرییە سەربەخۆکان و لەبری ئەوە بە جێبەجێکردنی سیاسەتەکان لەسەر بنەمای دروستکردن و چڕکردنەوەی جیاوازی نەتەوەیی و ئایینی و خێڵەکی و جیاکاریی ڕەگەزی و نایەکسانی مەدەنی ئابووری و کۆمەڵایەتی، ئەگەری گفتوگۆ و دەربڕینی ئازادانەی بیرکردنەوە و بیرۆکەکان دەبێتە هۆی لادان و ململانێ.

 

لە چەند مانگی ڕابردوودا کۆمەڵگەی ئێران لەگەڵ بزووتنەوەی شۆڕشگێڕانەی ژیانی ئازاد لە دژی حکومەتێک وەستایەوە کە یەکێک لە حکومەتە دژە ئینسانی و دژە ژیانەکان.

 

پێم خۆشە ئێوە بیر لە پاڵپشتیکردنی کۆمەڵگەی مەدەنی و ڕاوەستانی خەڵک لە شەقامەکان و زیندانیانی سیاسی ویژدان و زیندانیانی ڕووبەڕووی لەسێدارەدان بکەنەوە لە گرتنەبەری سیاسەتەکانتان، هەروەها پشتگیری لە خەڵکی ناڕازی و چالاکانی مەدەنی و سیاسی بکەن و ئامانجی ئاشتیخوازانە بەرەوپێش ببەن بۆ لاوازکردنی توندوتیژییەکان دژ بە گەلی ئێران، حکوومەت بوەستێنن لە سەرکوتکردن و زیندان، ئەشکەنجە و لە سێدارەدان.