زەهرا شەنگالی

 

ئێمە چووینە ناو یادی ١٠ ساڵەی فەرمانی ٣ی ئابی ٢٠١٤ کە کۆمەڵگەی ئێزدیمان ئەزموونی کرد، ١٠ ساڵ پڕ لە سەرگەرمی و چیرۆکی پڕ لە ئازار، ساڵ پڕ لە خەبات و هیوا و قارەمانێتی ژنان و کوڕانی ئیزیدی، ١٠ ساڵ لە ڕاستی فەرمانی ٧٤ و خەباتی ژنانی ئێزدی، بەڵام ڕیزبەندی ٧٤ لەبیر ناکرێت و جارێکی تریش ناژی، ئەم سوێندخواردنە زیندووکردنەوەی یادەوەری مێژووی بەرخۆدانی ژنان و کۆمەڵگەی ئێزیدییە لە دژی مێژووی فەرمانەکە.

 

پێش دەستپێکردنی ئەم بابەتە هەموو ئەو کەس و ژن و منداڵانەی لە تەمەنی ١ ڕۆژەوە تا تەمەنی ٧٠ ساڵان گیانیان لەدەستداوە بە بیردەهێنمەوە، سەر بۆ ئەو بەنرخترین و پیرۆزترین و کەرامەتترین کەسانە دادەنەوێنم کە بەبێ کات و بە دڕندەترین شێوە گیانیان لەدەستداوە، لە ٣ی ئاب، واتە ئەمڕۆ، با بۆ ساتێک و چرکەیەک لێدانی دڵمان بخەینە ناو سنگی ئەو منداڵ و ژنانەی کە لە ساتەکانی فەرمانەکەدا لە دڕندەترین هێزی سەرڕووی ئەم زەوییە هەڵدەهاتن، تەنها بۆ ساتێک با خۆمان بخەینە شوێنی ئەو ژنە ئێزیدیانەی کە لە ٣ی ئابدا لە خراپترین مردن ڕایان دەکرد، هەرچەندە دان بە وشە و پێناسەکاندا بنێین هێشتا کەمە، ژنانی ئێزیدی لە ١٠ ساڵ خەباتدا ئەم ڕاستییەیان سەلماندووە و ئەمڕۆ داوای لێپرسینەوە لە هەموو تاوانباران دەکەن.

 

"برینی شەنگال برینی هەموومانە"

ئەو برینە قووڵ و گەورەیەی لە ساڵی ٢٠١٤ لە شەنگال ڕوویدا برینی هەموومانە، برینی هەموو ئەو ژن و کۆمەڵگانەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە کەڕووبەڕووی ستەم و کۆیلایەتی دەبنەوە، هەروەک چۆن ١٠ ساڵ لەمەوبەر ئەم برینە سەختە بە لەدایک بوونی نوێی ژیانی ئازاد ئازارەکانی چاک دەبێتەوە و ساڕێژ دەبێت، هەمان ئیرادە و هەمان باوەڕو هەمان هیوا لەو ساتەدا ئەزموون دەکرێت کە لە شوێنی خۆیدا وەستاوین، ئەمڕۆ دوای ١٠ ساڵ خەبات و خۆڕاگری، ئەم ڕاستییە لەو ڕاستییەدا ڕەنگی داوەتەوە کە ژنانی ئێزیدی ڕاوەستاون  تا ئەو ڕادەیەی کە دەتوانین باسی شۆڕشێکی ژنان بکەن.

 

لە سەدەی ٢١دا فەرمانی ٧٤ لەسەر کۆمەڵگە و ژنانی ئێزدی بە توندترین شێوەی فیزیکی-فەرهەنگی- شەرەف و جینۆسایدی ئاین بە شێوەیەکی دڕندانە ئەنجامدرا، فەرمانی ٧٤، ١٠ساڵی تەواو کردووە، بەڵام هێشتا زۆر لایەنی هەیە کە پێویستە لە سیاسەت و پلانی ڕۆژانەی ئەمڕۆدا هەڵبەسەنگێندرێت و ببیندرێت و ئاشکرا بکرێت، چونکە دوای ١٠ ساڵ هێز و تاوانبارانی وەک پەدەکە – ئاکەپە، کە بەئەقڵیەتی جینۆساید و فاشیستییەوە ئەو فەرمانانەیان لەسەر پێکهاتەی ئێزدی داڕشت و جێبەجێیان کرد، هێشتا لە دەسەڵاتدان و ئەوان پشتگیری لەو هێزە نێودەوڵەتیانە کرد کە هەمان تاوانیان هەیە، ئەگەر ئەمڕۆش بڵێین ئەقڵیەتی فەرمانەکە هەر بەردەوامە، تاوانباران دادگایی نەکراون و لێپرسینەوەیان لەگەڵ نەکراوە، ئێمە باسی ئەم ڕاستییە دەکەین کە ١٠ ساڵە کۆمەڵگەی ئێزدی و بەتایبەت ژنانی ئێزدی بەهەمان داواکارییەوە پێشوازی لە ساڵیادی ئەو فەرمانە دەکەن، بەڵام تا ئێستا هیچ هەنگاوێک بۆ هێورکردنەوەی دڵی ئەم کۆمەڵگەیە و ساڕێژکردنی برینەکانیان نەندراوە.

 

"١٠ ساڵە ژنانی ئیزیدی بەو ئازارانەوە دەژین"

١٠ ساڵە ژنانی ئێزدی خۆیان لە ئازارەکانی خۆیان لە دژی ئەم هۆشیارییە و هێزە تێکدەرەکان خولقاندووە و بە سەختترین شێوە لە دژی ئەمە تێدەکۆشن، ئەم هێزانە هەرچەندە پێیان وایە تاجی دەسەڵات هەمیشە لەسەریانە، بەڵام نازانن کە گەلی ئێزیدی بە بەرخۆدانەوە هەوڵی ڕووبەڕووبوونەوەیان دەدات.

 

وەک چۆن هەموو جیهان لە کاتی فەرماندەییدا کەڕ و کوێر بوو لە بەرامبەر ئەم کۆمەڵکوژییە گەورەیە، ئێستاش هەمان ڕۆڵ دەگێڕێت، تەنانەت بە تاریکترین شێوەش لە هەمان ڕۆڵ و پێگەدایە، ئەوەندەی ئێمە لەڕوانگەی مێژووییەوە لەڕاستی فەرمانەکە بکۆڵینەوە، پێویستە ڕاستی سیستمی سەرمایەداری ببینین، کە ئەمڕۆ بە هەموو ئارگیومێنتەکانیەوە بۆتە دڕندەیەک کە کەرامەتی مرۆڤەکان و بەها مرۆییەکان لەناو دەبات.

 

ڕێبەر ئاپۆ لە بەرگریناماکەیدا ئەمانەی خوارەوە دەڵێت کاتێک باس لە تەماح و ئەقڵیەتی وێرانکەری سیستمی سەرمایەداری و دەوڵەت دەکات "تا مرۆڤەکان لەم سیستمە سەرمایەدارییە ڕزگاریان نەبێت، ناتوانن خۆیان لەو ژیانە ڕزگار بکەن کە پێشکەشیان دەکرێت" بۆیە ترسی گەورەی پێکهاتەی ئێزیدی ئەوەیە کە ئەم فەرمانە فەرامۆش بکرێت، سەرەتا پێویستە هەموو ئێزیدییەک ئەم فەرمانە لەبیر نەکەن و هەستی لێپرسینەوە لەناو نەبات، پێیان وابێت کۆمەڵگە دەتوانێت جارێکی دیکە بژی و بوونی خۆی بپارێزێت، ئەم ڕاستییە لە ماوەی ١٠ ساڵی ڕابردوودا لە شەنگال زیندوو بووەوە.

 

"ژنانی ئێزیدی ماوەی ١٠ ساڵە بەرخۆدان دەکەن"

پێشکەوتن لە ژنان و کۆمەڵگەی ئێزیدیدا بەدەست هاتوون وەک گەورەترین وەڵام بۆ ئەو فەرمانە سەیر دەکرێت، ژنانی ئێزدی جارێکی دیکە لە سەختترین بارودۆخدا ڕۆڵی پێشەنگایەتییان گرتە ئەستۆ و بارگرانی هەستانەوەی کۆمەڵگەکەیان گرتە ئەستۆ، خەباتی ژنانی ئێزیدی واتادارترین و بەنرخترین خەباتی ئەم سەدەیەیە، زانینی هەموو ژنێکی ئێزیدی چەکێکە دژی زیرەکی فەرمانێک، کە لە ١٠ ساڵ خەباتدا بونیاد نراوە، دوای ١٠ ساڵ ڕاستی فەرمانەکە لەڕاستی ژنانی ئێزدیدا هەڵوەشاوەتەوە کە خاوەن مێژوویەکی بەرخۆدان و نەریتی کولتوور و باوەڕن.