ناوەندی هەواڵ

 

هەندێک جار یەک وێنە بەسە بۆ گێڕانەوەی چیرۆکێکی تەواو، پڕ لە یادەوەرییەکانی ڕابردوو، وەبیرهێنانەوەی یادەوەری بەکۆمەڵی ئەم شاخە خۆڕاگرانە وەک ئەوەی چاوێکی دزەپێکەر بێت لە چاوی شەڕڤانانەوە، کە ژن و پیاو بە سۆزەوە سەیری شانۆیەکی بچووک دەکەن کە لە دڵی بەردەکاندا هەڵگیراوە، کە خاکی کۆن بە بانگەوازەکەی بۆ جیهان دەنگ دەداتەوە.

 

لەوێدا لە قوڵای دیمەنەکەدا، سەرگەرمی ناسینی ژنێکی داهێنەر، لە خۆڵەمێشی خاکێکەوە هەڵدەستێت کە سووتاوە و وێران بووە و دواتر جار و بار خۆی ئاوەدان کردووەتەوە، کە دەنگی وەک چرپەی بەرخۆدان دەڕژێت، سۆزیان بەئاگا دەهێنێتەوە و باوەڕیان دەگەڕێنێتەوە کە هونەر دەتوانێت کردەوەیەکی ژیان بێت، بەڕاستی کردەوەیەکی مانەوە.

 

مێژوو بوونەوەرێکی زیندوو و لێدانە، کە تەنانەت کاتێک خۆی دووبارە دەکاتەوە، هەرگیز ناوەستێت لە هەوڵدان بۆ زیندوو هێشتنەوەی یادەوەری و بانگکردنی ڕەگەکان، وەک شەپۆلی بێدەنگ، و لە دڵی ئەم مێژووە دێرینەدا ژن دەردەکەوێت و لەگەڵ ئەودا واتاکانی ژیان دێنە ئاراوە، دەرکەوتن لەو میراسەوە کە سەردەمی خواوەندەکان ڕووخێنراون، بەها و ئەزمونی ژنانن کە ماوەیەکی زۆرە پەراوێزخراون، هەروەها گەشتێکی درێژ و پڕ ئازار لە لایەن ژنانەوە ئەنجام دەدرێت، لە ڕێگەی دەنگی جەنگاوەرێک لە نمایشێکی شانۆییدا، هاوارکردن، داواکردن، و لێپرسینەوە.

 

ئامینە ئەرجیاس، جەختی لەوە کردەوە، کە ژن هەرگیز ئەوەندە سەرسەخت نەبوون، هەمیشە بەرخۆدانێکی شاراوە لە خاکی خاکەکەمدا هەبووە، لەگەڵ ئەوانەی کە کۆت و بەندەکانی کۆیلایەتی خۆیان ناناسن، ناتوانن هەنگاو بەرەو ئازادی بنێن و ئەوانەی نازانن چییان لەدەست داوە، ناتوانن سەرلەنوێ دەست پێبکەنەوە، هەروەها ناتوانن هیچ شتێکی نوێ دروست بکەن.

 

کارەکتەری دایکی شانۆنامەی "دڵی دایک" لە کۆتایی قسەکانیدا، وتی: ئەم شاخانە تەنانەت لە ئاسمانیش یاخی دەبن، یەکەم شاخن کە لە کاتی خۆرهەڵاتندا چاویان پێدەکەوێت و دواهەمین شاخەکانن کە لە کاتی خۆرئاوابووندا دەبینرێن، کە بە درێژای مێژوو ئەم شاخانە پارێزەری شەرەف بوون، هەرگیز ڕێگەیان بە هیچ خیانەتکارێک نەداوە بە ئازادی بپەڕێتەوە بۆ ناو خاکەکەیان، هەروەها هێشتا گوڵی ئازادی لەو شاخانەدا گەشە دەکات.