دەریا ڕەمەزان: هەڵبژاردن لە تورکیا کاریگەری لەسەر هەرێم دەبێت

دەریا ڕەمەزان، ئەندامی ژووری پەیوەندییەکانی ئەنجومەنی سوریای دیموکرات-مەسەدە هەڵبژاردنەکانی تورکیا و پەیوەندیەکانی بە هێرشەکانی سەر هەرێمەکانی ڕۆژئاوای کوردستانی هەڵسەنگاند.

ڕۆژ هۆزان

 

قامیشلۆ-دەریا ڕەمەزان، ئەندامی ژووری پەیوەندییەکانی ئەنجومەنی سوریای دیموکرات-مەسەدە ئامانجی هەڵبژاردنەکانی تورکیا کە لە ١٤ی ئایار ئەنجام دەدرێت و ئەو هاوپەیمانانەی ئەردۆغانی سەرۆک کۆماری تورکیا ئامادەی کردووە، خستەڕوو، ڕایگەیاند سەرۆک کۆماری تورکیا دەیەوێت سوود لە یاسا دەستورییەکان وەربگرێت و پەیوەندیشی بە هێرشەکانی سەر باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریاوە هەبێت.

 

هێرشەکانی دەوڵەتی تورک بۆ سەر هەرێمەکە

دەریا ڕەمەزان دەربارەی هەڕەشە و پەلامارەکانی دەوڵەتی تورک بۆ سەر باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا وتی: دەبینین دەوڵەتی تورک ماوەیەکە خەڵکی ناوچەکە و کەسایەتییە ناودارەکان و سیاسەتمەداران و پێشەنگە شۆڕشگێڕەکان دەکاتە ئامانج، دەوڵەتی تورکیا بە سیاسەتی هەژموونی خۆی نەوەستاوە بۆ نموونە ئەمڕۆ دەیەوێت لەڕێگەی هەوڵە پیسەکانەوە لەگەڵ حکومەتی شامدا ڕێککەوتن بکات و ئەمەش لەبەر ڕۆشنایی بەرژەوەندییەکانی ئەردۆغاندایە بۆ بردنەوەی هەڵبژاردنەکان، سەدەی هاوپەیمانی لۆزان ئەمساڵ تەواو دەبێت و لە سەردەمی کۆماری تورکیادا ئەردۆغان دەیەوێت خۆی بە سوڵتان بکات و خاوەندارێتی لە ئیمپراتۆریەتی عوسمانی نیشان بدات، بۆ ئەوەی بە پڕوپاگەندەیەکی زۆرەوە بچێتە هەڵبژاردنەوە، ئامانجی دووەم ئەوەیە کە نیشانی خەڵکی تورکیا بدرێت کە سوودێکیان هەیە و دەتوانێت تورکیا تا کۆتایی بەڕێوەببات.

 

لەسەر بنەمای گەلانی ناوچەکە چارەسەر بۆ قەیرانەکان پەیدا دەکەن

دەریا ڕەمەزان بارودۆخی هێزە نێودەوڵەتییەکانی هەڵسەنگاند کە دەیانەوێت ئەو قەیران و ئاڵۆزییانەی تێیدا دەژین لەسەر بنەمای گەلانی دیکە چارەسەری بکەن و وتی: دەزانین سێ حکومەتی هەژموونیی و ڕوسیا و تورکیا و حکومەتی شامیش لە ئاڵۆزیدان، ئەمڕۆ دەوڵەتی تورکیا زۆر ئاڵۆزە لە بارودۆخی ئابووری و سیاسی ناوخۆی خۆیدا و دەیەوێت ئەم گرژیانە بە هێرشی دەرەکی لە سوریا و عێراق و لیبیا داپۆشێت، هاوکات لە هەوڵی بەدەستهێنانی دەنگەکاندایە لەلایەن ئۆپۆزسیۆنەوە، بۆ نموونە لە دۆسیەی کۆچبەرانی سوریادا ئەردۆغان دەیەوێت بڵێت من کار لەسەر ئەو دۆسیەیە دەکەم و کۆچبەران دەگەڕێنمەوە سەر خاکەکەیان، بۆیە لە حکومەتی شام نزیک دەبێتەوە، بەڵام لە بنەرەتدا ئامانج کۆچبەران نییە، ئامانج لە داگیرکردنی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا و هێرشکردنە سەر پرۆژەی نەتەوەیی دیموکراتیکە بە شێوەیەک کە هیچ چارەسەرێک بۆ سوریا قبوڵ نەکرێت.

 

سیاسەتی دەوڵەتی تورکیای داگیرکەر

دەریا ڕەمەزان تیشکی خستەسەر سیاسەتەکانی دەوڵەتی تورکیای عوسمانی نوێ و لە بەردەوامی قسەکانیدا وتی: لە هەمان کاتدا دەوڵەتی تورکیا دەیەوێت میساقی نەتەوەیی پێکبهێنێت و هەرێمی حەلەب بباتەوە، واتە لە لێدوانەکانی بەرپرسانیانەوە حەلەب ناوچەیەکی سەر بە تورکیایە، لەلایەکی ترەوە حکومەتی شام هیچ چارەسەرێکی نییە و تەنیا دەیەوێت لە حکومەتدا بمێنێتەوە و ڕوسیاش ئەوەی پێدەبەخشێت لەسەری بمێنێتەوە، ڕوسیا تووشی گرژی و ئاڵۆزییەکان دەبێت و ئامانجی پشتیوانی لە تورکیا بەهۆی هەموو دەوڵەتانی ناتۆوەیە لە دژی ڕوسیا و جەنگەکەی لەگەڵ ئۆکراینا کە تەنیا ئەردۆغان پشتیوانی لێکردووە، بۆیە تەنیا ڕوسیا دەیەوێت لەم شەڕەدا پشتیوانی لێبکات، مەبەست لەوەش ئەوەیە هەر سێ حکومەت ئامانج و بەرژەوەندی و تەنگژەی خۆیان هەیە و دەیانەوێت لەسەر حسابی خەڵک ئەو کارە بکەن و دۆخەکەیان چارەسەر بکەن.

 

مەبەست لە جێبەجێکردنی ئیسلامی ڕادیکاڵە

دەریا ڕەمەزان باسی لە نزیکبوونەوەی کاتی هەڵبژاردنەکانی تورکیا کرد و ڕایگەیاند، لە داهاتوودا هەڵبژاردنەکانی تورکیا لە ژێر سەقفی یارییەکەدایە، ئەردۆغان دەیەوێت لە هەلومەرجی مێژوویی وەربگرێت و بەپێی خۆی یاسای دەستووری دروست بکات، ئێمە دەزانین کە لە ساڵی ١٩٥٠دا پارتی دیموکرات دەیتوانی پارتی کۆماری ببەزێنێت، بۆیە ئەردۆغان دەیەوێت لە ١٤ی ئایاردا ئەم مێژووە دووبارە بکاتەوە بۆ شکستهێنان بە زانست و برەودان بە ئیسلامی ڕادیکاڵ، چونکە لە تورکیا پارتی دیموکراتی ئیسلامی ڕادیکاڵ بەرز دەکاتەوە و پارتە سیاسییەکان سیاسەتی زانستی پێشدەخەن، ئامانجی ئەردۆغان ئەوەیە کە ئەو حزبانەی وەک ئاکەپە و مەهەپە نیشان بدەن کە لە پرۆژەی ئیسلامی ڕادیکاڵدا بەردەوامن، لەلایەکی ترەوە دەیەوێت سودێکی دەستووری وەربگرێت، لەبەر چەند هۆکارێکی یاسایی دەڵێن کاتێک ئەردۆغان لە ساڵی ٢٠١٨دا بوو بە سەرۆک کۆماری تورکیا، حکومەت پەرلەمانی بوو، بۆ ئەو مەبەستەش ماوەی ئەو کەوتووەتە ژێر دەسەڵاتی دەستووری پەرلەمانەوە و ئەمە ناژمێردرێت، کاتێک دەستوور گۆڕا، سیستمکە بوو بە سیستمی سەرۆکایەتی و کۆمار دەڵێت ئەردۆغان ئێستا مافی ئەوەی هەیە خولێکی تر هەڵبژێرێت، چونکە تەنیا یەک خولی لە سیستمی سەرۆکایەتیدا فەرمانڕەوایی کردووە، لەلایەکی دیکەوە هەر کەسێک ببێتە سەرۆکی پارتە ئۆپۆزسیۆنەکان تا ئێستا ئامادە نەبوون ئەمجارە لە هەڵبژاردنەکاندا سەرکەوتن بەدەستبهێنن.

 

هێرشەکانی دەوڵەتی تورک بۆ سەر دەستکەوتەکانی ژنان

دەریا ڕەمەزان، تیشکی خستە سەر هێرشەکانی سەر ژنان لە ماوەی سەرۆکایەتی ئەردۆغاندا، وتی: ئەردۆغان یاسای هاوپەیمانی ئیستەنبوڵی بە مسۆگەرکردنی مافەکانی ژنان لە تورکیا هەڵوەشاندەوە و لە هاوپەیمانێتییەکە کشایەوە و ڕۆژانە هێرشی سەر ژنان زیاد دەکات، ئەمەش دەکەوێتە لایەکەوە کە ئۆپۆزسیۆن بتوانێت سوودی لێ وەربگرێت، هاوکات ئەردۆغان کاردەکات بۆ ڕازیکردنی ئەو لایەنانەی سەر بە ئیسلامی ڕادیکاڵن و دەنگەکانیان بەدەستبهێنن، ئێمە دەزانین سیاسەتی ئەردۆغانی فاشیست چەندە و بۆ بردنەوەی هەڵبژاردنەکان هەر کارێک دەکات، ئەمڕۆ پەرلەمانتاران و ڕۆژنامەنووسان و سیاسەتمەداران و کەسایەتییە ناودارەکان و ڕۆشنبیران و ئەو کەسانەی کە کۆمەڵگە زانا دەکەن، هەموویان لە زینداندان، هەموو ئەمانە دەبنە ئەو دۆسیانەی کە ئۆپۆزسیۆنیش دەتوانێت کاری لەسەر بکات.

 

"ئەم هەڵبژاردنە کاریگەری لەسەر هەرێم و دەوروبەری دەبێت"

سەبارەت بە کاریگەری هەڵبژاردنەکانی تورکیا لەسەر ناوچەکانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا کە ڕۆژانە لە ژێر هێرش و هەڕەشەکانی دەوڵەتی تورکدان، وتی: تا ڕادەیەکیش هەڵبژاردنەکە بارودۆخی ناوچەکە دیاری دەکات، کە ئایا جارێکی تر حزبەکەی ئەردۆغان بەردەوام دەبێت لە هەڕەشەکردن و هێرشکردنە سەر هەرێم یان ئەگەر شکست بهێنێت سیستمی نوێ چۆن دەبێت و چۆن کار دەکاتە سەر دەوڵەتانی دەوروبەر، هەموو ئەمانە کاتی پێش ئێمە دیاری دەکەن.