کاریگەرییە دەروونییە نەرێنییەکانی شەڕ دەتوانێت زۆر فراوان و هەمەجۆر بێت و کاریگەری لەسەر تاک و کۆمەڵگەهەبێت، هەندێک لە کاریگەرییە دەروونییە نەرێنییەکانی شەڕ بریتین لە:

دروست کردنی دڵەڕاوکێ و سترێس بۆ ئەو کەسانەی کە بەشداری شەڕ دەکەن یان لە ناوچە جەنگاویەکان دەژین، تووشی فشار و دڵەڕاوکێ دەبن، مەترسی لەسەر ژیان، دابڕان لە خێزان و هاوڕێیان، ترس لە برینداربوون یان مردن، و شایەتحاڵی بەئاگاهاتنەوەی ترسناک و توندوتیژ دەبنە هۆی دڵەڕاوکێ و فشاری توند.

هەروەها زیادبوونی نەخۆشییە دەروونییەکان، شەڕ دەتوانێت تێکچوونە دەروونییەکان زیاد بکات وەک خەمۆکی، دڵەڕاوکێ، نەخۆشی فشاری دوای کارەسات ، تێکچوونی خەو، ئەم تێکچوونانە دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر کوالیتی ژیانی مرۆڤ بە درێژایی ژیانی، وەک کێشە لە پەیوەندییە کەسییەکان، کارایی کارکردن و کوالیتی ژیانی.

دەبێتە هۆکاری زیادبوونی توندوتیژی و نائەمنی، شەڕ دەتوانێت توندوتیژی و نائەمنی لە کۆمەڵگە زیانلێکەوتووەکاندا زیاد بکات.

لەوانەیە خەڵک شایەتحاڵی توندوتیژی و کوشتن و وێرانکردنی ماڵ و ژێرخانی و لەدەستدانی کەسە نزیکەکان بن، ئەم دۆخە ڕەنگە توندوتیژی لەناو خێزان و لەناو کۆمەڵگە و لەناو کۆمەڵگە نێودەوڵەتییەکاندا زیاد بکات.
 

شەڕ دەتوانێت ببێتە هۆی لەدەستدانی ناسنامەی تاک و دەستەجەمعی، لەوانەیە مرۆڤەکان بەدەست گۆڕانی خێرا و لەناکاو لە بارودۆخی ژیان و لەدەستدانی ماڵ و ژینگەی ئاشنا و لەدەستدانی متمانە بەخۆبوون و تواناکانیدا بناڵێنن.

 بوونی شەڕ دەبێتە هۆی لەدەستدانی پەیوەندییە کۆمەڵایەتی و خێزانییەکان. ڕەنگە مرۆڤەکان بەهۆی دابڕان لە خێزان و هاوڕێیان، کوژرانی کەسە خۆشەویستەکان، یان گۆڕانکاری خێرا لە کۆمەڵگەدا پەیوەندییەکانیان لەدەست بدەن.

ليرەدا میدیا کە ئەرکێکی ئەخلاقی و ئینسانی لە ئەستۆدایە، دەتوانێت ڕۆڵێکی گرنگ بگێڕێت لە ڕێگریکردن و کەمکردنەوەی کاریگەرییە نەرێنییە دەروونییەکانی شەڕلەسەر مرۆڤەکان.

 
 بۆ ئەم مەبەستە دەتواندرێت چەندین ستراتیژی بەکاربهێندرێت. میدیا دەتوانێت زانیاری دروست لەسەر شەڕ و کاریگەرییەکانی بگەیەنێتە کۆمەڵگە، ئەم زانیاریانە پێویستە کاریگەرییە دەروونییەکانی شەڕ لەسەر خەڵک و پێکهاتەکان لەخۆ بگرێت بۆ ئەوەی هۆشیاری گشتی زیاتر بێت و خەڵک بتوانن تێگەیشتنێکی باشتر لە بابەتەکە بەدەستبهێنن.

 
هەروەها میدیا دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە دابینکردنی سەرچاوە بۆ پاڵپشتی دەروونی بۆ ئەو کەسانەی کە بەهۆی کاریگەرییە دەروونییەکانی شەڕەوە زیانیان بەرکەوتووە، ئەم سەرچاوانەی دەتوانن ئامۆژگاری و سەرچاوەی پەروەردەیی سەبارەت بە بەڕێوەبردنی فشار و دڵەڕاوکێ لەخۆ بگرن.

میدیا دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە بەرزکردنەوەی هۆشیاری گشتی سەبارەت بە کاریگەرییە دەروونییەکانی شەڕ، بۆ ئەمەش بەرنامەی گفتوگۆی تەلەفزیۆنی و ڕادیۆیی و بڵاوکراوە و بابەتگەلی پەروەردەیی دەگرێتەوە کە یارمەتی خەڵک دەدەن باشتر لەو بابەتە تێبگەن و ئاشنا بن.

میدیا دەتوانێت بەهاکانی ئاشتی و تەبایی بەرەوپێش ببات و کۆمەڵگە فێری چۆنیەتی مامەڵەکردن لەگەڵ هەڵاواردن و توندوتیژی بکات، ئەمەش دەتوانێت کەشێکی هاوسەنگ و ئارام لە کۆمەڵگەدا دروست بکات.

میدیا دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ ئەوەی دەستڕاگەیشتن بە سەرچاوە دەروونییەکان ئاسانتر بێت بۆ ئەو کەسانەی پێویستیان بە یارمەتی هەیە، ئەمەش بریتییە لە پێدانی زانیاری دەربارەی ناوەندە دەروونی و ڕاوێژکارییەکان، خزمەتگوزارییەکانی ئۆنلاین و تەلەفۆن، و سەرچاوەی دیکەی هاوشێوە، بەگشتی میدیا دەتوانێت بەها بەرەوپێش ببات بە پێدانی زانیاری دروست، بەرەوپێشبردنی هۆشیاری گشتی.

میدیاکان بە پابەندبوون بە بەرپرسیارێتییەکانیان و بڵاوکردنەوەی ناوەڕۆکی هاوسەنگ دەتوانن خۆیان لە بڵاوکردنەوەی دیمەنە خەمناکەکان بە هۆی باری دەروونی خەڵکەوە بپارێزن.

بۆیە میدیا دەتوانێت ناوەڕۆکێک مامناوەند بکات کە دیمەنی خەمناک و دڵتەزێن لەخۆبگرێت، لەبری ئەوەی زۆر سەرنجیان لەسەر دیمەنە توندوتیژی و ترسناکییەکان بێت، دەتوانن سەرنجیان لەسەر ناساندنی چارەسەر و کردەوەی خێرخوازی و مرۆڤایەتی و هەروەها چیرۆکی ئیلهامبەخش و سەرکەوتن بێت.

پێویستە میدیاکان ڕێز لە تایبەتمەندی کەسەکان بگرن و خۆیان لە بڵاوکردنەوەی ئەو دیمەنانە بەدوور بگرن کە ڕەنگە زیان بە تەندروستی دەروونیان بگەیەنن، پێویستە بە وریاییەوە زانیاری کەسی و تایبەتمەندی مرۆڤەکان بپارێزن و خۆیان لە بێڕێزی و گاڵتەکردن بەدوور بگرن .

پێویستە میدیاکان گرنگی بەو ڕاستییە بدەن کە دیمەنە دڵتەزێن و کارەساتبارەکان دەتوانن کاریگەریی نەرێنی دەروونییان لەسەر باری دەروونی و سۆز و سۆزی مرۆڤەکان هەبێت، بۆیە گرینگە کە زیاتر هەستیار بن لە بڵاوکردنەوەی ئەو جۆرە ناوەڕۆکە و لەبری پەرەپێدان و بەهێزکردنی هەستە نەرێنییەکان، هەوڵبدەن لەگەڵ پسپۆڕانی دەروونناس و پسپۆڕانی بواری تەندروستی دەروونی کاربکەن بۆ بەرهەمهێنان و بڵاوکردنەوەی ناوەڕۆک کە یارمەتی ڕۆح و ئارامی مرۆڤەکان بدات، ئەم پیشەگەرانە دەتوانن ئامۆژگاری و ستراتیژی بۆ بەڕێوەبردنی فشار و دڵەڕاوکێ پێشکەش بکەن و یارمەتی خەڵک بدەن باشتر ڕووبەڕووی دۆخە سترێسییەکان ببنەوە.