ڕۆژانی ڕابردوو جیهان بە گشتی و كوردستان بە تایبەتی و بە تەواوەتی سەرقاڵی بەڕێكردنی ئەو چالاكی و كارانە بوون، كە بۆ مەبەستی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژی ژنان ئەنجامیان داوە، ڕۆژانە بەستنی كۆنفرانس ‌و سیمینار و پیشاندانی ئامارە جۆراوجۆرەكان، دەركردنی نامیلكە و گۆڤار و ڕۆژنامە و بڵاوكردنەوەی كار و چالاكیەكان بۆ بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی دژی ژنان لە ئەجێندای حكومەت ‌و دەسەڵات و گەورە بەرپرساندایە، بەتایبەتی لە كوردستان كە بینیمان بودجەیەكی تایبەتی بۆ تەرخان كرا و تەواوی لایەنەكان بەڕاستەوخۆ بەشداربوون لە و بۆنانەدا.

لەلایەكی ترەوە ناوەندێكی گرنگی ئەكادیمی وەكو زانكۆی سلێمانی بەستنی یەكەمین كۆنفرانسی خۆی بەناوی "ژن لە ئاوێنەی مێژوودا" ڕاگەیاند، كە تیایدا چەندین توێژینەوەی زانستی پێشكەش كرا لە پێناو خزمەتگەیاندن بە دۆزی ژن و كەمكردنەوەی ئەو بەربەستانەی هاتوونەتە بەردەمی ژنان.

تا ئێرە هەموو هەنگاوەكانی ١٦ ڕۆژەی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دڵخۆشكەر و پڕ بایەخە، بەڵام ئەم چالاكیانە بۆ كێ بۆ كام ژن؟ ئایا ئەمانە فریای ئەو ژنانە دەكەوێت كە لە دەرەوەی كۆنفرانس و ڕێستۆرانت و بۆنەكانی ناو هۆتێلە گران بەهاكانن؟ لە ڕاستیدا ئەوەی توندوتیژی بەرامبەر دەكرێت خودی (ژن)ە، ئێمە باس لەم جۆرە ژنانە دەكەین ئەو ژنانەی كە هەمیشە سەركۆنە دەكرێن و بە پلە دوو دەبینرێت ئەو ژنانەن كە ڕێگە نادۆزنەوە چۆن ژیانیان بگۆڕن، ئەمانە ئەو ژنانەن كە دوورن لەم ناوەندە ئەكادیمیایانەوە ناتوانن بەشداری ئەو مەراسیمانە بكەن، لە ڕاستیدا بەشێكیان كێشەی چونە دەرەوەیان هەیە لەناو ماڵەكانی خۆیان، بەشێوەیەك لە شێوەكان زیندانین و لێیان دەدرێت لەلایەن باوك و برا و مێردەكانیانەوە، وەكوو خزمەتكار سەیر دەكرێن. ژنانی دەرەوەی سەنتەری شارەكانن، ئەو ژنانەن كە بۆ تیكەیەك نان كرێكارن، وەیان خزمەتكاری ماڵانن و چاوەڕێی ئەوەن هاوكاری بكرێن.

بەداخەوە لە ئێستادا نمونەی زۆرمان لەم جۆرە ژنانە هەیە، كە دەستیان ناگات بە هیچ هۆكارێكی پێشكەوتن ‌و نازانن چۆن ئەم هۆكارانە بكەنە پردی پەڕینەوە لە ژیانێكەوە بۆ ژیانێكی باشتر، بێگومان هەموومان دەزانین ئێستا ئامڕازەكانی پێشكەوتن ‌و تەكنەلۆژیا زۆر و بەردەستن، بەڵام ئەم ئامێرانە نەیانتوانیوە ئەقڵی چەقبەستووی كۆمەڵگە لە بەرامبەر كرانەوەی جیهان و لە بەرامبەر ئەو پێشكەوتنە گەورەیە بكەنەوە كە مرۆڤایەتی لەم دوو دەیەی ڕابردوودا بەهۆی پێشكەوتنی ئینتەرنێت و هاتنی تۆڕی کۆمەڵایەتی بەخۆیەوە بینیویەتی، دەبینین بیركردنەوەی كۆمەڵگە لە بەرامبەر ژنان و كچان نەیتوانیوە بە جۆرێك بگۆڕێت لە بەرامبەر ڕوودانی هەڵەیەكدا بیر لە كوشتن و لە ناوبردن نەكەنەوە.

بە نمونە ڕۆژانە هەواڵی كوشتن و توندوتیژی ژنان لە ناو تۆڕە كۆمەڵایەتیەكان دەبینین، هەر لەبەر ئەوەیە ئەم گەشەسەندنەی تەكنەلۆژیا خزمەتێكی ئەوتۆی بەم چینە نەگەیاندووە، چونكە لە ڕووی كۆمەڵایەتییەوە باری سەرشانی ژنانی قورستر كردووە،
كەواتە پێویستە چی بكەین بۆ پاراستنی ژنان…

لە ئێستادا جیهان سەرقاڵی ئەوەیە چۆن بەرەنگاری توندوتیژی ببنەوە، نەك تەنها لە ماوەی ١٦ڕۆژدا، بەڵكو بۆ هەمیشە تا كار لەسەر بنبڕكردنی دەكرێت، ئەوەش بەوە دەبێت بە پلەی یەكەم هێڵی گەرم هەبێت لەلایەن هێزی ئەمنیەوە پارێزگاریان لێبكرێت و جێگایەكی كارا هەبێت بەناوی شەڵتەر، بۆ ئەو ژنانەی ڕوبەڕووی توندوتیژی دەبنەوە، دواتر گوێیان لێبگیرێت و باوەڕیان پێبكرێت، هیچ كات بەهانەی نەبوونی سەرپۆش و دانەپۆشراوی جەستە نەبێتە هۆكاری یەكەم بۆ ئەو ڕووداوانە و پاسا و بۆ ئەنجامدەر نەهێنرێتەوە، دواتر بیر لەوە بكەینەوە چارەسەری پێویست چییە و چۆن ئەم كەیسانە دەبرێنەوە ناو كۆمەڵگە و چارەسەری خێزانییان بۆ دەكرێت و بەردەوام بە دواداچوون بكرێت بۆیان.

هاندانی ژنان بۆ بەشداری پێكردنی خۆپیشاندانەكان و دەنگی ناڕەزایەتی هەڵبڕین لە بەرامبەر ئەو نایەكسانیانەی لەناو ژینگەكەی توشی دەبێتەوە، بردنە دەرەوەی كار و چالاكیەكان بۆ دەرەوەی شارەكان و بەتایبەتی ناو گوندەكان و قەزا و ناحیەكان و ژنان بەشدارییان پێبكرێت و هانبدرێت كە ئەویش مرۆڤە و دەتوانێت بەشداری چالاكیەكان بكات، لەناو خۆیاندا توندوتیژی بەرامبەر یەكتر نەكەن، ئەمەش پێشكەشكردنی پشتیوانیە بۆ ژنان و كچان پێش ڕوودانی كارەساتەكان گرنگیدانە بە ستراتیژی خۆپاراستن پێش ڕوودان. بەكارهێنانی ژنان و پیاوان لە هەڵمەتەكانی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژی ژنان و سپاردنی بەرپرسیاریەتی پێیان تاوا بكرێت كۆمەڵگە هەموی پێكەوە بەشداربن.

سەرجەم كەناڵەكانی ڕاگەیاندن لە هەوڵی ئەوە دابن پلاتفۆڕمەكانی تۆڕی کۆمەڵایەتی بكەن بە سەكۆی بڵاوكردنەوەی ئەو چالاكیانەی كە خۆی دەبینێتە و لە نووسین و وێنە و ڤیدیۆ، كە تیایدا بەشێوەیەكی زانستیانە و ئەكادیمیانە ئەو پەیامانە بەرجەستە بكەن، دادگاكان بكرێنە شوێنی لێپرسینەوەی ئەو كەسانەی توندوتیژی دژی ژنان ئەنجامدەدەن كە مەرج نیە هەمیشە پیاوان بن، یاسایەكی بەهێز لە پشت پاراستنی ژنەوە بێت دادوەر ئیمانی بەم پرسە هەبێت و لە ناخییەوە كاری بۆ بكات، تەواوی ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی و ڕێكخراوەكانی ژنان بخرێنە خزمەتی ئەم پرسەوە. ئەم چالاكیانە دەبێت بكرێت بە بەشێك لە چالاكی ساڵانە و مانگانە و ڕۆژانەی سەرجەم لایەنەكان و بە باوەڕەوە كاربكەن بۆ پاراستنی ژن، نەك تەنها لە ١٦ ڕۆژەی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژیدا،  بەڵكو لە تەواوی ڕۆژەكانی ساڵدا کار بکەن.