ڕەفیف ئەسلیم

 

غەززە- لە سەرەتای سەرهەڵدانی ئەدەبی فێمینیست یان ئەدەبی ژنان جیاوازی زۆر هەیە سەبارەت بەم جۆرە نووسینە، بە لەبەرچاوگرتنی پەراوێزخستنی ژنان و هاوتایە لەگەڵ گۆشەگیرکردنیان.

 

هدایە شەمعون، نووسەر دەڵێت: ئەدەب بە گشتی ئەو بەها جوانیانەیە کە دەق هەڵیدەگرێت لەگەڵ بەردەستبوونی گێڕانەوەیەکی باش و هەموو شتێک کە پەیوەندی بە توخمەکانی وەسفەوە هەیە بۆ بەرهەمهێنانی دەقێک، کە ئێمە وەک ئەدەب پۆلێنی دەکەین، لە ڕوانگەی ئەوەوە هەموو دەقێک کە پشتگیری لە ژنان و پرسەکانیان دەکات، کەوتۆتە ژێر ئەو پۆلێنکردنەوە، جا لەلایەن پیاوان یان ژنانەوە نووسراوە، ساڵی ٦٠ەکان، چاپ و بڵاوکردنەوە پەرەیسەند و ژمارەیەک ژنی نووسەر دەرکەوتن بەو پێیەی پیاوان زاڵ بوون بەسەر بەرهەمهێنانی هەموو جۆرەکانی ئەدەبدا، چ چیرۆک، ڕۆمان، شانۆنامە یان شیعر، بۆیە ئەدەبیاتی فێمینیست لە چارەکی کۆتایی سەدەی نۆزدەهەمدا دەرکەوت و لە شەستەکان و حەفتاکانی سەدەی بیستەمدا گەیشتە لوتکە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، بەستنەوەی ژیانی ژن بە کشتوکاڵ، بێبەشکردنیان لە خوێندن، ناچارکردنی زوو هاوسەرگیریان، خزمەتکردنی بارگرانی هاوژین و نەمانی دابەشکردنی دادپەروەرانەی ڕۆڵەکانی نێوان خۆی و پیاوان، هەموویان کێشەن کە ئەدەبیاتی فێمینیست مامەڵەی لەگەڵدا کردووە، هەوڵی دۆزینەوەی ناوەڕۆکی ونبوو لە بیری فێمینیستدا دەدات، کە توانای ژن لە ڕۆڵی جیاوازدا دیاری دەکات، نووسەرانێک هەن لە داکۆکیکردن لە مافەکانی ژنان سەرکەوتوون، وەک نووسەر هودا شەعراوی لە میسر، فەدوا توقان و سەحەر خەلیفە لە فەلەستین، لەیلا ئەترەش و سەلما جەیوسی لە ئوردن، لیانا بەدر و ڤێرجینیا وۆڵفی بەریتانی، و دوریس لێسینگ کە خەڵاتی نۆبڵی ئەدەبی بەدەستهێنا.

 

هەروەها وتیشی: لە ئەدەبیاتی عەرەبیشدا هەمان شتە و ئەو نووسینانەی داوای ڕزگاری ژنان دەکەن وەک نەوال سەعداوی و غادە سەمان و تەنانەت ئەحلام موستەغانم بەشێکن لە بزووتنەوەی عەرەبی و هەوڵدەدەن داوای مافەکانی ژنان بکەن، بۆ ئەوەی تابووەکان بشکێنن کە باسکردنیان قەدەغەیە، تەنانەت ئەگەر لە چوارچێوەیەکی ئەخلاقیشدا بێت.

 

هدایە شەمعون وتیشی: لەو سەردەمەدا ژنە نووسەرەکان لە ترسی تێڕوانینی کۆمەڵگە و کاردانەوەی بنەماڵەکانیان بە ناوی نەناسراوەوە دەیاننووسی و تا ئێستا ترسیان لە نیشاندانی ناوی ڕاستەقینەی خۆیان هەیە و ٦٠٪ی ژنانیش ڕەتیدەکەنەوە وێنەی کەسیی خۆیان بخەنە سەر ئەکاونتەکانیان لەگەڵ ئەو دەقەیەی کە دەینووسن.