HEDEEL El-OMAR

Idlib - Di dema ku mirovên li kampên Idlibê koçber bûne di bin şert û mercên dijwar de têkoşîna jiyanê didin, jinên ducanî ji ber nebûna xizmetguzariyên tenduristiyê nayên şopandin, ev tê wateya xetereya jiyanê ji bo jinan. Tevî ku jinên ducanî yên li kampên dûr dijîn dixwazin biçin nexweşxaneyan, lê ji ber şert û mercên nebaş ên aborî nikarin lêçûnên çûnûhatinê bistînin. Ji bilî rewşa nebaş a aborî, ji ber xirabiya rêyan ambulans nikarin xwe bigihînin her noqteyê jî dibe sedema gelek zehmetiyan.

Du meh beriya zayînê zaroka xwe winda kir

Reham El-Abdullah a 27 salî ji ber ku nikare tenduristiyê bigire pitika xwe winda kir. Reham El-Abdullah wiha got: “Di meha 7’emîn a ducanîbûna min de xwîneke zêde derketibû û paşê ser hişê xwe çûm. Min dereng birin nexweşxaneyê û rewşa min giran bû. Dema ku bijîjkan wêne kişandin, gotin ku dilê zarok lênade. Ger bijîjkan midaxale nekiriba minê jî jiyana xwe ji dest daba. Min zaroka xwe du meh beriya zayînê winda kir. Li kampên li bakurê Idlibê xizmeta tenduristiyê nîne û em nikarin kontrolên rûtîn bikin. Em nikarin derman û pêvekên xwarinê yên ku divê em di wextê xwe de bigirin bistînin. Di encamê de dibe ku em bi rewşên wiha re rû bi rû bimînin."

'Em li kampên jibîrkirî di bin şert û mercên pir dijwar de dijîn'

Sanaa Al-Sikaifatî ya 31 salî ya ku di meha 5’emîn a ducaniya xwe de li Kampa Atmae ya li bakurê Idlibê bi nexweşiya kolerayê ketibû, beriya ku biçe nexweşxaneyê tevî pitika xwe jiyana xwe ji dest da. Dayîka wê Henan El-Sikaifatî ku ji ber rewşa keça xwe gelekî xemgîn bû, diyar kir ku keça wê destpêkê ji gêjbûn, îshal û êşa zikê gilî kiriye. Henan El-Sikaifetî wiha got: “Di destpêkê de me hizir kir ku ev iltîhaba rûvî ye, lê rewşa wî zû xirab bû û me xwest wî rakin nexweşxaneyê. Ji ber ku rê nebaş bûn û hevserê keça min wesayit dereng rêz kir, me nekarî xwe bigihînin nexweşxaneyê. Em koçber, bi taybetî jin, di van wargehên jibîrkirî de di bin şert û mercên pir dijwar de dijîn. Ez nafikirim ku ji bo kesî girîng e ka em mirî ne an sax in."

'Pêdivî ye ku gihandina tenduristiyê bê misogerkirin'

Jinekolog Sûzan El-Hecî rewşa kampan bi van gotinan nirxand: "Sektora tenduristiyê ya li kampan wêran bûye. Piraniya navendên tenduristiyê ji kampê dûr in. Ji ber jiyana bi hezaran jinên ducanî di metirsiyê de ye. Zehmetiya gihandina navendên tenduristiyê nebaşbûna şert û mercên jiyanê, kêmbûna çavkaniyên xwarinê, nebaşiya paqijiya gel Rêjeya nifûsê, kêmbûna alîkariyên mirovî yên ku ji bo xizmetên tenduristiyê têne veqetandin, kêmbûna personel û dermanan di warê tenduristiyê de zehmetiyan dikişîne. 

Karmendên tenduristiyê nikarin xwe bigihînin kampên dûr û karûbarên lezgîn ji kesên hewcedar re peyda bikin. Tevlîheviyên pir cidî hene ku jinên ducanî di her kêliyê de dikarin bi wan re rû bi rû bimînin, wek xwînrijandin, zayîna pêşwext û ducanîbûn. Mercên wekî tansiyona xwînê, ku ji ber ducaniyê her dem dikare zêde bibe û dakeve û şekirê ducaniyê dibe ku çêbibe. Ev hemu dikare bibe sedema encamên cidî hem ji bo tenduristiya dê û hem jî ji bo fetus. Ji ber vê yekê divê çareseriyek ji vê pirsgirêkê re bê dîtin û li gorî daxwazê ​​bi amadekirina klînîkên gerok û ambûlansan, gihandina saziyên tenduristiyê di wextê xwe de were çalakkirin. Girîng e ku bi qasî ku pêkan pêşî li van tevliheviyan were girtin."