UNICEF: Zarokên Xezayê rojane rastî êşan tên
UNICEF’ê di raporek dawî de, rewşa mirovî ya li Şerîda Xezayê wekî "şokker" bi nav kir û piştrast kir ku milyonek zarok rojane bi êşên jiyanê ku wan diêşînin re rû bi rû dimînin.
Navenda Nûçeyan – Zarokên li Şerîda Xezayê bi şert û mercên mirovî yên trajîk re rû bi rû dimînin. Nêzîkî milyonek zarok di hawîrdorek de dijîn ku wekî yek ji yên herî xeternak ên cîhanê tê binavkirin. Di nav wêranî û birçîbûnê de êşa zarokan zêde dibe, bi hezaran mirin û birîndarî hatine tomarkirin.
Fona Zarokan a Neteweyên Yekbûyî (UNICEF) duh, di raporek dawî de ragihand ku rewşa mirovî ya li Şerîda Xezayê gihîştiye astên "şokker". UNICEF’ê destnîşan kir ku nêzîkî milyonek zarok li yek ji cihên herî xeternak ên cîhanê bi "êşên rojane" re rû bi rû dimînin.
Rêveberê Herêmî yê UNICEF’ê yê Rojhilata Navîn û Bakurê Afrîkayê rave kir ku rêxistin hewlên xwe yên berfirehkirina destwerdanên xwe ya ji bo çareserkirina gefa birçîbûnê ya li Şerîda Xezayê didomîne. Rêveber, banga vekirina tavilê ya hemî derbasgehên sînor kir ji ber ku wî wekî hejmarên "trajîk" ên kuştiyên zarokan bi nav kir.
Rêxistinê tekez kir ku asta êşa ku zarokên li Xezayê dikşînin ji ya ku bi gotinan dikarin vebêjin an jî hejmar dikarin nîşan bidin derbas dibe. Rêxistinê destnîşan kir ku di encama şer de zêdetirî 64 hezar zarok hatine kuştin an birîndarkirin, di heman demê de zêdetirî 58 hezar zarok sêwî mane. Rêxistinê da zanîn ku nêzîkî milyonek zarok her roj bi şert û mercên dijwar û jiyana xeter re rû bi rû dimînin, Rêxistinê, di hewldanek domdar de ji bo zindîmana di nav rastiyek trajîk û bêrehm de û operasyonên leşkerî, mîna berpirsyarên tiştê ku wek "wêraniya tevahî" binav kir, dibîne. Rêxistinê destnîşan kir ku ev operasyon sedema sereke ya xirabûna karesatbar a rewşa mirovî bûn, nemaze ji bo zarokan, ku di şerê du salan de ku Şerîda Xezayê dorpêç kiriye, bedelên herî giran didin.
Rêxistinê tekez kir ku bersiveke mirovî ya bi bandor li Şerîda Xezayê bi pêwîstiya vekirina deriyên ku ber bi wê ve diçin ve girêdayî ye û tekez kir ku gihandina alîkariyê bi azadiya gihîştinê ve girêdayî ye. Tevî zêdebûna dawî ya mîqdara alîkariyê, rêxistinê rave kir ku ew "ne bes e" ji bo pêkanîna hewcedariyên zêde yên nifûsê.
Banga lezgîn
Rêxistinê, got ku ev yek ji ber asta wêraniyê û êşa ku bi taybetî zarok dikşînin wiha dibe. Rêxistinê bangek lezgîn û rasterast ji hêzên Îsraîlê re kir û daxwaza vekirina tavilê ya hemî deriyên ku ber bi Şerîda Xezayê ve diçin kir. Rêxistinê tekez kir ku ev ji bo mîsogerkirina herikîna bê asteng a alîkariya jiyan-rizgarkirinê girîng e.
UNICEF’ê tekez kir ku girtina berdewam a deriyên sînoran hewldanên alîkariyê asteng dike û êşa zarokên ku di şert û mercên mirovî yên dijwar de dijîn, girantir dike. UNICEF’ê destnîşan kir ku destwerdanên wê ne tenê bi peydakirina alîkariya tenduristî û xwarinê ve sînordar in, di heman demê de rizgarkirina pêşeroja perwerdehiyê ya zarokên li Şerîda Xezayê jî vedihewîne. Rêxistinê destnîşan kir ku di dema şer de ew kariye zêdetirî 100 hezar zarokan vegerîne perwerdê û niha ji bo pêkanîna planeke başbûnê ya demdirêj dixebite ku armanc dike 650 hezar zarokên din vegerîne dibistanê, da ku tiştê ku ji ber şer wêran bûye ji nû ve ava bike û mafê zarokan ê perwerdê mîsoger bike.